Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

tepehua 

Paleografía: TEPEHUA
Grafía normalizada: tepehua
Tipo: _v.t.__v.i.__v.r.__v
Traducción uno: tepêhua > tepêuh. / v.inanimé, tomber, être répandu sur le sol (en parlant de divers objets, de feuilles...). / v.t. tla-., répandre, éparpiller une chose par terre. / v.t. tê-., faire tomber des gens. / v.réfl., / se répandre, s'éparpiller par terre. / se précipiter
Traducción dos: tepêhua > tepêuh. / v.inanimé, tomber, être répandu sur le sol (en parlant de divers objets, de feuilles...). / v.t. tla-., répandre, éparpiller une chose par terre. / v.t. tê-., faire tomber des gens. / v.réfl., / se répandre, s'éparpiller par terre. / se précipiter
Diccionario: Wimmer
Contexto:deux entrées
A.£ tepêhua > tepêuh.
*£ v.inanimé, tomber, être répandu sur le sol (en parlant de divers objets, de feuilles...).
*£ v.t. tla-., répandre, éparpiller une chose par terre.
" contepêhua in iyauhtli ", il répand l'amarante. Sah2,87.
" in tlaôlli quitepêhuayah ", celle qui répand des grains de maïs sur le sol. Désigne une sorcière. Sah 1927,364.
" tleconextli quiyahuac quihuâltepêhua ithualco ", il répand de la cendre du foyer par la porte dans la cour. Pour protèger ses cultures de la grêle. Sah5,192.
" oncân quitepêhuah in tlamacazqueh in întlamahcêhuaya in huitztli ahnôzo acxoyâtl
in ihcuâc cânin ontlamhcêhuayah ", c'est là que les prêtres jetaient les épines ou les branches de pins qui leur servaient à faire pénitence lorsqu'ils faisaient pénitence quelque part. Il s'agit du site dans l'enceinte sacrée nommé huitztepêhualco, Sah2,183.
" in tlexôchitl quihuâltemah tlemahco îpan contepêhuah in iztac copalli ", dans la cuillère à encens, ils placent des braises, sur elles ils répandent de l'encens blanc. Sah2,74.
" contepêhuah contoxâhua in iztac copalli ", ils répandent et jettent de l'encens blanc (sur le feu) - they scattered and strewed white incense. Sah7,29.
" in tozti in ihcuâc motehtequiya âtlân contepêhuayah ", quand ils se coupaient les ongles ils les jettaient à l'eau. Sah5,193.
" âtlân contepêhuah conchayâhuah concemmana ", ils jettent, ils répandent, ils dispersent (des pièces de jades) à l'eau - they cast, scattered, strwed (them) on se water. Sah2,89.
" ôppa in quitepêhua in îhhuiyo ", il mue deux fois -it molts twice.
Est dit de l'oiseau yacapatlâhuac. Sah11,38.
" contepêhua in îcôzqui in âtlân ", il jeta ses bijoux à l'eau.
Est dit de Quetzalcôâtl. Sah3,36.
" in âcatl quicuitlalpiah in contepêhuah âtlân ", ils lient des roseaux qu'ils jettent à l'eau - they bound together reeds to toss into the water. Sah12,100.
" cahcana, quehêcaquetza, quehcatoctia, quitepêhua in polocatl ", il vanne, il évente le son, il fait que le vent l'emporte, il le disperse - he winnowed and fanned out the chaff ; he let the wind carry off and scatter the impurities. Sah4,129.
*£ v.t. tê-., faire tomber des gens.
" âtlân quintepêhuacoh in Españoles ", ils ont fait tomber à l'eau les Espagnols - they came scattering the Spaniards in the water. Sah12,99 (qujntepeoaco).
*£ v.réfl.,
1.£ se répandre, s'éparpiller par terre.
" motepêhua ", ils tombent - it falls out. Est dit de cheveux, tzontli. Sah10,100 (motepeoa).
" in tlathuic ômochi motepêhuaco in îcuitlaxcol zan huilântinemi ", au lever du jour tous ses intestins se répandirent sur le sol, ils vont traînant - al almenecer todos sus intestinos se le vinieron a esparcir, solo los andaba arrastrando. Cod Flor XI 13r = ECN11,52.
" in îxquich piyelôya têchahchân, in neteôtîlôya tecuacuiltin, in ahzo cuahuitl, ahnôzo tetl tlaxintli, mochi âtlân onmotepêhuayah ", les statues, sculptures soit dans le bois soit dans la pierre, que l'on conservait chez soi, que l'on considérait comme des dieux, toutes étaient jetées à l'eau. Avant qu'on n'allume le feu nouveau. Sah7,25.
" motepêhua in îxcuamol ", ses cils tombent. Sah10,157.
2.£ se précipiter, se presser, se jeter sur.
" in îxquich onxoquihui, onmotepêhua, ontapalihui mâcêhualli, in motlecuilia ", tout le peuple se précipite, se presse, se meurtrit quand on se prend du feu - all of the common folk came to the flame, hurled themselves at it, and blistered themselves as fire was taken. Sah7,29.
B.£ têpêhua > têpêuh.
*£ v.i., partir à la conquête.
" in onyâôquîza, in ontêpêhua ", pour partir en guerre, pour aller à la conquête - to set forth to battle and to conquer. Sah8,65.
" titêpêhuatîhuih ", nous allons partir à la conquête. Chim. 3.rel. 4 = 68v. (inaccompli de la conjugaison extroverse)
Note : sur pêhua avec incorporation du préfixe objet indéfini.
Fuente: 2004 Wimmer


Entradas


tepehua - En: 1571 Molina 1    tepehua - En: 1571 Molina 1    tepehua - En: 1571 Molina 1    tepehua - En: 1571 Molina 1    tepehua - En: 1571 Molina 2    tepehua - En: 1580 CF Index    tepehua - En: 1598 Tezozomoc    tepehua - En: 1645 Carochi    tepehua - En: 1645 Carochi    tepehua - En: 1780 ? Bnf_361    tepehua - En: 1780 ? Bnf_361    tepehua - En: 1780 Clavijero    tepehua - En: 1780 Clavijero    tepehua - En: 17?? Bnf_362    tepehua - En: 17?? Bnf_362    tepehua - En: 1984 Tzinacapan    tepehua - En: 1984 Tzinacapan    tepehua - En: 1984 Tzinacapan    tepehua - En: 1984 Tzinacapan    tepehua - En: 2004 Wimmer    tepehua - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


kitepeua - En: 1984 Tzinacapan    nitla, tepeua - En: 1571 Molina 1    nitla, tepeua - En: 1571 Molina 1    tatepeua - En: 1984 Tzinacapan    tatepeua - En: 1984 Tzinacapan    tepe-ua - En: 1571 Molina 1    tepëhua, nic - En: 1645 Carochi    Tepehua, nitla - En: 1780 Clavijero    TEPEHUAH - En: 2004 Wimmer    tepeoa - En: 1580 CF Index    tepeua - En: 1984 Tzinacapan    Tepeua, nitla - En: 1571 Molina 2    Tepeua, nitla. - En: 1780 ? Bnf_361    Tepeua. - En: 1780 ? Bnf_361    tepe_ua - En: 1571 Molina 1    tlapepehua - En: 17?? Bnf_362    

Traducciones


esparcir, regar, sembrar - En: 1984 Tzinacapan    arrojar algo. - En: 1571 Molina 1    sembrar esparziendo las semillas. - En: 1571 Molina 1    Sembrar - En: 1984 Tzinacapan    Estar esparcido - En: 1984 Tzinacapan    cibdadano. - En: 1571 Molina 1    tepêhua > tepêuh. / v.inanimé, tomber, être répandu sur le sol (en parlant de divers objets, de feuilles...). / v.t. tla-., répandre, éparpiller une chose par terre. / v.t. tê-., faire tomber des gens. / v.réfl., / se répandre, s'éparpiller par terre. / se précipiter - En: 2004 Wimmer    *AP - En: 1598 Tezozomoc    Hormiga que hay en la Sierra - En: 17?? Bnf_362    ähuâ ~, morador de pueblo, o ciudad - En: 1645 Carochi    Ciudadano, o morador de cualquiera poblacion - En: 1780 Clavijero    echar [algo al suelo] - En: 1645 Carochi    Arrojar - En: 1780 Clavijero    Maître des monts, Dieu (Olm.). - En: 2004 Wimmer    VI-63 85 91(2), VIII-67 - En: 1580 CF Index    Caer, esparcirse - En: 1984 Tzinacapan    esparzir o echar algo por el suelo, assi como tomines, cacao. &c. preterito: onitlatepeuh. - En: 1571 Molina 2    Sembrar esparciendo las semillas ; arrojar algo. - En: 1780 ? Bnf_361    Provincial, cosa de esta provincia. - En: 1780 ? Bnf_361    prouincial cosa desta prouincia. - En: 1571 Molina 1    Sembrar Mayz, frijoles &[cete]ra - En: 17?? Bnf_362    

Textos en Temoa

0 12

¾012 4 acatl, 5 tecpatl, 6 calli, 7 tochtli. Ipan in onacico in Mexitin Cohuatepec. 8 acatl, 9 tecpatl, 10 calli, 11 tochtli, 12 acatl. Ipan acico in oncan Colhuacan in Quauhtexpetlatzin niman quimihua in imacehualhuan Ocuillan Malinalco ompa onoque. 13 tecpatl __ Ce calli, ø ipan in xihuitl mic in Colhuacan tlatohuani Quauhtexpetlatzin, on motlalli Huetzi. Auh in on motlalli in ye oncan Colhuacan niman icompeuh in Acxoquauhtli pilli ytezcauh in Nauhyotzin eta. 2 tochtli. inipan in ye iquac in motlahuelcuitique Xochimilca ihuan Colhuaque quintocaque in Xochimilca ompa quincahuato Teyahualco inic ompa quimiquanique. 3 acatl, yei acatl ipan mic in (fol. 12) Chalco tlatohuani Tozquihuan, oc oncan /in/ Xicco, niman on motlalli Acatl mochintin ipan acito in axcan mochalcaitohua eta. 4 tecpatl, in ipan nahui tecpatl acico Chimalcotitlan in Mexitin. Incan no ipan nahui tecpatl ipan acito in Chalca tenanca tlalmacehuato anahuatlahuacan, cima tepehua eta. 5 calli, 6 tochtli, 7 acatl. Inipan in 7 acatl ipan acito in Chalca, Mihuaque, Huitznahua, Chichimeca eta. ø 8 tecpatl, in ipan 8 tecpatl acico in Mexiti. 9 calli, 10 tochtli. Inipan 10 tochtli acito in Chalca tlahuacan in yaquen nahualquauhtla mixcoatl, zan no ipan in in xihuitl cemacito in Chalca, ihuan occequi altepeme eta. 11 acatl, 12 tecpatl, 13 calli. In ipan 13 calli quicauhque in Xochimilca in hualtepenahuiyaya Colhuacantic __ 1 tochtli, inipan ce tochtli quintocaque in Xochimilca ompa quintepehuato in axcan ompa onoque yehuantin quinpeuhque in Colhuaque. 2 acatl, 3 tecpatl, 4 calli, 5 tochtli, Tollan acico in Mexica. 6 acatl, 7 tecpatl, 8 calli, 9 tochtli. Ipan in xihuitl in mic Colhuacan tlatohuani Huetzin, auh no ipan acito in Mexiti in oncan atl itlallacyan, auh niman on motlalli Nonohualcatzin in Colhuacan tlatocat in oyuh on mic Huetzin. __ ø 10 acatl, 11 tecpatl, 12 calli, 13 tochtli. Cequi mitoa oncan mic ¾012 Huetzin. __ 1 acatl, ipan in acico Mexitin in nican Quauhtitlan. Ipan ce acatl oncan mic in Chalco tlatohuani Acatl, on motlalli Aalliteuctli in nican ipan in ce acatl acito Citlaltepec Tzompanco in Mexiti, oncan matlacxiuhtique. 2 tecpatl, 3 calli, 4 tochtli, 5 acatl, 6 tecpatl, 7 calli, 8 tochtli, 9 acatl, 10 tecpatl, 11 calli. Ipan in Ecatepec catca Mexica. 12 tochtli, ipan acito Coatitlan in Mexitin. 13 acatl. __ =17 1 tecpatl, ipan in acito Chalca tlacochcalca tlamacehuato yaotl. No oncan in in tzintic tlatocayotl Tepeyacac, ihuan Cholollan. 2 calli, 3 tochtli, 4 acatl. ø Ipan in in xihuitl mic in Colhuacan tlatohuani Nonohualcatzin, niman on motlalli Achitomatl in Colhuacan tlatocat. 5 tecpatl Mexitin Tolpetlac catca. 6 calli, 7 tochtli. Ipan in in xihuitl momiquilli in Quauhtitlan tlatohuani Teiztlacohuatzin 67 añ. in tlatocat. 8 acatl, ipaninin motlatocatlalli in Huehuequinatzin ompa in techichco, ihuan manca itecpancal in tepetlapan {itzcapaùùù} in tequixquinahuac Viztompan {itzoapan}. 9 tecpatl, ipan acito in Mexiti chiquiuhtepetitlan Tecpayocan. 10 calli, 11 tochtli, 12 acatl, 13 tecpatl __ 1 calli, 2 tochtli, 3 acatl, 4 tecpatl, 5 calli. Ipan mic in Colhuacan tlatohuani Achitometl, niman on motlalli Quahuitonal in Colhuacan tlatocat. 6 tochtli ipan in acito Mexitin Tepeyacac. 7 acatl, 8 tecpatl, 9 calli. Ipan in acito Mexitin Pantitlan, niman Popotlan acolnahuac miquanitiaque. 10 tochtli, 11 acatl, l2 tecpatl, 13 calli. ø In oyuh xitinque Tolteca in Zamixcahuitoca Colhuaque 125 añ. 1 tochtli, ipan in in xihuitl acito in Mexitin in ompa Chapoltepec, iquac tlatocati Mazatzin in Chapoltepec in tlatocauh in Chichimeca, eta. Auh in yehuantin Mexitin, in iquac inin teopixcauh catca /Tzipatzin/ itoca Tzippantzin,auh in yehuatl Mazatzin oncatca ichpoch itoca Xochipapalotl. Auh in iquac in ye intlancate Mexitin in tlatohuani Mazatzin, ø niman peuhque inic ica mahuiltique inichpoch miyepa concoch mamaya, ihuan miec ic inca mahuiltiaya in Chichimeca, niman