Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

ima 

Paleografía: imâ'
Grafía normalizada: ima
Tipo: s. pos.
Traducción uno: mano (su); brazo (su); rama (de árbol); cabo (su); asa (su)
Traducción dos: mano (su); brazo (su); rama (de arbol); cabo (su); asa (su)
Diccionario: Mecayapan
Contexto:1. mano (su)
Nicmá' nomâ' in inõn tâga' cuâ' nimohuexitijquej. Le dí la mano a ese hombre cuando nos hicimos consuegros.

2. brazo (su)
Nopâpaj quilpilijquej sê cuatzîn cân poste' imâ' mîlijti'. A mi papá le amarron un palito donde se quebró su brazo en la milpa.

3. rama (de árbol)
Nemi nicuatejcahuiá ipan nântzîncuahui'; e' poste' imâ', ihuãn nihuetzi'. Estaba yo subiendo al palo de nanche; pero se quebró la rama, y me caí.

4. cabo (su)
Este ícyaya ay' î' nicuajcuahui iga póste' imâ' noâchaj. Ya tiene tiempo que no puedo leñar porque se quebró el cabo de mi hacha.

5. asa (su)
Taochîn chôca ígaqui' copÿhui'ya imâ' imâchiqui. La niña llora porque ya se le despegó el asa de su canasta.
Véase: mayi'
Fuente: 2002 Mecayapan
Notas: â' -- Esp: á--


Entradas


ima - En: 1580 CF Index    ima - En: 1580 CF Index    ima - En: 1580 CF Index    ima - En: 2002 Mecayapan    ima - En: 2002 Mecayapan    

Paleografía


imâ' - En: 2002 Mecayapan    imâ' - En: 2002 Mecayapan    jma - En: 1580 CF Index    yma - En: 1580 CF Index    

Traducciones


VI-224(3), IX-74(2), X-157 161, XI-68(2) 77 79 93(2) 99 179 250 - En: 1580 CF Index    mano (su); brazo (su); rama (de árbol); cabo (su); asa (su) - En: 2002 Mecayapan    matate, cuna (su) - En: 2002 Mecayapan    II-45 73 94 115 197, III-4, IV-12, XI-3 4 7 9 14 33 60 61 68 79 87(3) 92 93 98 158 170 179 180 193 196 216, XII-126 - En: 1580 CF Index    I-49, V-190, VI-48 75 - En: 1580 CF Index    

Textos en Temoa

7r 0

Nican ompehua in cuicatl motenehua melahuac huexotzincayotl ic moquichitoaya in tlatoque huexotzinca manime catca Yexcan quiça inic tlatlamantitica teuccuicatl ahnoco quauhcuicatl xochicuicatl icnocuicatl Auh inic motzotzona huehuetl cencamatl mocauhtiuh auh yn occen camatl ipan huetzi yetetl ti Auh in huel ic ompehua ca centetl ti Auh inic mocuepa quinyquac yticpa huetzi y huehuetl çan mocemana in maitl auh quiniquac i ye inepantla occeppa itenco hualcholoa in huehuetl Tel yehuatl itech mottaz yn ima yn aquin cuicani quimati in iuh motzotzona Auh yancuican ye no ceppa ynin cuicatlcxxxi ychan Don Diego de Leon governador Azcapotzalco Yehuatl oquitzotzon in Don Francisco Placido ypan xihuitl ypan inezcalilitzin Totecuiyo Jesuchristo

Aquí empiezan los cantos que se dicen llanos, a la manera de Huexotzinco. Así se sentían varoniles los señores huexotzincas que allí estaban asentados.cxxxii En tres partes así salen, así distribuidos estos cantos, cantos señoriales o cantos de águilas, cantos floridos, cantos de privación. Y así se toca el atabal: cuando un cencámatl [una palabra o conjunto de palabras¿una estrofa?] va acabando, todavía sobre él caen tres ti [¿golpes?] y cuando empieza es un solo ti. Y así regresa, justo en el momento que golpea al huéhuetl [atabal], y luego, para volver, la mano se aparta del huéhuetl. Continúa ella y cuando hay tres [golpes] en el centro del atabal, pasa a tocar en su orilla.cxxxiii Pero sobre eso se han de observar las manos de un cantor que sepa cómo se tañe. La primera vez y también por una vez, este canto se entonó en la casa de don Diego de León, gobernador de Azcapotzalco. Lo tocó don Francisco Plácido, en el año de 1551, en la fiesta de la Resurrección de Nuestro Señor Jesucristo. ±