Paleografía:
nahui acatl
Grafía normalizada:
nahui acatl
Traducción uno:
Nahui Acatl
Traducción dos:
nahui acatl
Diccionario:
Alarcón
Contexto:NAHUI ACATL
§ Tlacuel tla xihuallauh notà nahui acatl milintica, tzoncoztli, teteo yn ninan (¿?), teteo yntâ. §
Aviendo con este orden armado el horno, compuesta ya la leña y piedras para darle fuego, conjuran al fuego mandandole, aunque con respecto, que hagan bien su officio. Ven en mi ayuda tu mi padre quatro cañas ardiendo con cabellos rubios (por las llamas); tu que eres la madre y el padre de los Dioses.
(II, 5 Del conjuro y encanto de los que arman hornos de cal, (200-1))
§ Tla xihuallauh, xoxouhqui èhecatl, tla xiqualicihuititi nota, nahui acatl tleaxtica; ma hueicihui, yoliz, tlacatiz yztac cihuatl; yxco ycpac titlachiazque. §
Ven ya tu, verde viento, vea dar priessa a mi padre las quatro cañas encendidas, en que emperezan: hazle que se de priessa para que se engendre y nazca la muger blanca y acatemos su rostro.
(II, 5 Del conjuro y encanto de los que arman hornos de cal, (201-2))
§ Tlacuel xihuallauh yn nohueltiuh, xoxohuiccihuatl, tla xictlaycihuiti ma hualycihui notâ, nahui acatl milintica. §
En poniendo el fuego para que surta su efecto y no se ahogue, sino que facilmente penetre todo el horno a lo alto, conjuran el viento diziendo assi: Ea, ya ven, mi hermana, la verde muger, ve a dar priessa para que se de mucha priessa mi padre las quatro cañas encendidas.
(II, 5 Del conjuro y encanto de los que arman hornos de cal, (201-1))
Fuente:
1629 Alarcón
Textos en Temoa
=14 niman ye yc quicui{ca}tia | Acalhuapalli quihuitequilia ye oncân quitlalia | yn incuic | yztacaltzinco Pa yollitiloc tamatepeuh yuh çe yohual yc oncan maytiloc yxtlahuacan maytiloc, tamatepeuh y cuepca, Nanoçihuatzin tetocatzin. ayyayyeuaye yxtlahuacan mayllo {maytiloc} tamatepeuh ±± yn coyou yn Colhuacatl, quihualcaqui cenca ÿnpân omoteca cuicatl, niman ye yc nimân ye yc yaotlatohua Tecpanemi {tepanecae} ma tiquînmôntônpepeniti cuix oc miecquintin yn Mexica yn iztlaticate {in iztlacaticate} ynic ye yaotlatohua | Niman ye yc huitze ypân açito yn Mexica quicuicatia yn imamatepeuh yn quittaque Coyohuacân yuhqui tzitzimitl Auh niman ye yc ycahuaca in Mexica Nima ye yc micalli Niman ye yc ÿnpaan poçoni | ayx {at} Coyohuacan Onca moch micque yxquich cihuatl yn tlama Niman ye yc yxpa micohua Amatepetl amo huecahuazque iztacalco Auh niman ye yc huitze omotlalico yn tenochtitlân (17) tollitic, acaytic yn icac Tenochtli ome calli xihuitl yn açico Niman ye yc {motlallia tlachcuitetelli. In omotlalli tlachcuitetelli nima ye ic} hui namizque in quetemozque cohuatl tochti Acuezcomac ytztihui ypan quiçato tlaxipehualli {tlaxipetlalli} ycxiotli vmpa hualpeuhticac yn Colhuaca Niman ye yc hueca conitta ça quenin neztihuiz nenênqui Niman ye yc quimilhuia Mexicahe aquin ye huitz ma oc titotlatica Ynican {ynic necoc} omac omotecazque yc niman quiçaco çihuatl hualyatia çematica quînttihuiz yn ioquichui quatzontlalpitihuitz, yntlamecayouh ymac ohualonotia topili {imaquauhtopilli} yc niman aço quicuiti huetziz {ato quicuitihuetz} yn çihuatl xomimitl yc ye yehual motlalohua yaotequihua quitlacahualtiz xomimitl yc no onca quicuitihuetz yhui ymomextin quimaçic Niman ye yc ycahuaca yn mochtin Mex[i]ca quimolhuico niman ye yc quitohua Mexicahe ca nel onican amomauh {onimic amoca niauh} xaltoca Maçayaca {maçauaca} Axcan macuilli popolihuiz {ompopolihuizque}, qz, niman yaotequihua niman ticomecatl chichilquahuitl huala yhuaque, quimonotzaco yn tenoch Oçe{lo}pa Acaçitl Xiuhcac Auexotl quimilhuico yn otlamaque tecatl, {in otlama tezacatetl} chiauhtototl quimonotzaco acatetla {quimononotzaco ca otlama} ¾14 {in xomimitl Colhuaque in oquimacic iniquac micque} acatetlamania yn Xochmillca Colhuaque yn oquimacica quinemachique çe{m}ylhuitonalli Çe çipactli ynin ynca momal ytlachca nitelli {momamal yn tlachcuitetelli} tenochtitla ye yuhqui vmpohualli, cate y ye huallahuia {ihua} Colnahuacatzin tlatohuani Azcapotzalco valachie E poctli Euatoc acaytic ye quihualihua tezcacohuacatl tlac{h}calcatl, cacahuitl, yn quimittaco Mexica aytic motlapopochilitoque yn ohualla | quimilhuia. Ac amehuân, | ca onechualmihualli {onechualihua} yn aColnahuacatzin quimilhuique, ca tehuatin yn tiMexica ynic quinonotzato yn tlatohuani yn yehuânti Mexica Tlapopotztoque ye noçepa quihualihua quilhuia xiquintlatlauhti, in Mexica ma motlalica | ca notlalpân yn omotlalique yn quimopepenia | Aye yxquich cahuitl yn tlaihiyohuia yn acân. ymihyo quicui ±± Niman ye yc mononotza yn Mexica Mexicae /tlatlapaloti/ ma titlachpanati yn azcapotzalco (18) ma tictotlatlauhtiliti yn tlacatl Acolnahuacatzin Niman ye yc quimaxilla {quimaxilia} | yn tototl yn michi yn cuiatl axolotl yn cohuatl acaquauhtzintli tlacopopotl ynic yazque {yaque} tlachpanato tetlalizque {tletlalito} yn azcapotzalco yn icha tlatohuani Acolnahuatzin {yn acico} Mexica ye chicuepohual xihuitl omatlactli tlatocatihua yn azcapotzalco ye nohuaya {naui} tlatocati, yn azcapotzalco yn tlatocayo{tl} | conpehualti matlaccohuatl yn iciuauh ytoca Azcuezyotl ychpoch Cuitlachtepec | tzihuac tlatohuani {tzihuac tlatonac} chichimeca tlatohuaque yn ipa axihuaco Auh y matlacCohuatl yn azcueyotl ye mopilhuatia ye quichihua chiconquiauhtzin yn tla{to}cat matlacCohuatl Epohuali xihuitl omatlactli oc yehuatl hualteyacân yn açico quiniquac {in iquac} açico vmpa azcapotzaltonco yexiuitl ca oc yhui catca yn chichimeca {tlaihyohuitinenca} ynic nauh xihuitl hualtemoque ynic moteopacaltique {motecpancaltico} yn axcan yc oncan Azcapotzalco Nahui acatl xihuitl yc motlatocatlali yhquac {inic niman tlatocacalli inic} momiquilli yn matlaccohuatl, Niman yc hualmotlalia ypiltzin chiconquiauhtzin ycihuauh vmpa huala Xaltoca ytoca Xicomoyauatl {•••yahuat} yychpoch Vmpatzin chimecatl {chichimecatl} ye yn înpa Axihuaco chiconquiauhtzin yn xicomoyahuatl ye mopilhuatia ye quichihua Tezcapoctzin
