ce
Paleografía:
ce
Grafía normalizada:
ce
Traducción uno:
un / algún / el otro (de las dos) / el uno (de las dos) / una
Traducción dos:
un / algun / otro (de s ) / uno (de s ) / una
Diccionario:
Docs_México
Contexto:UN
§ Auh in tlalcahuatitica yn caltzallantli cenmatl yhuan cemomitl ynic patlahuatica ynic huiac macuilmatl auh in itepotzco calli cematl yuan ce yollotli ynic patlahuatica nanmatl yuan cenxocpalli. §
Y el dicho pedazo de solar [sin ocupar entre las casas] tiene una braza y un codo [omitl] que es de ancho y de largo cinco brazas. [Y por atras de la casa una braza y un yolotli, y de ancho cuatro brazas y un xocpalli].
(Posesión de casa y tierra dada por los alcaldes a los compradores Lorenzo Diego y su esposa Juana Petronila. Año 1587, [557])
§ [F. 57r.] Yn ipan axcan cemilhuitl jueves a 9 dias del mes de henero de 1566, yn tehuantin alcaldes don Pedro Dionicio, Toribio Vasquez in ticpia justicia in ipanpatzinco su magestad yn axcan audiencia oticaquitiloque ce tlacatl mococohua quitlali ytestamento ompa tiquimonihua alguacil Juan Cuetli yhuan escribano Cristoval de Sanc Matheo contlalnamictizque ynic mocencahuaz. §
[F. 59r.] En nueve dias del mes de henero de mil y quinientos y sesenta y seis años nos los alcaldes don Pedro Dionicio y Toribio Vazquez que tenemos a cargo la administracion de la justicia de su magestad estando en audiencia fuimos informados como un vecino que estaba enfermo queria ordenar su testamento para lo qual embiamos y nombramos al alguacil Juan Cuetli y al escribano Cristoval de Sant Mateo y para que le acuerden se descargue en este mundo.
(Testamento de Diego Tlacochcalcatl, habitante de San Sebastián Cotolco. Año 1566, [444])
§ Yoan niccteneua caxtolli omome pesos in nomon Hernando Ximenez oncan quizaz macuilli pesos mocauatiuh noestra señora de Guadalupe ompa misa ic nopan mitoz yoan ce peso honcan quizas mocauaz San Martin yoan naui pesos oncan quizas niquinpielia pochteca macozque Gabriel Hernandez yoan Tomas Xuarez yoan occequintin pochteca auh yn chicome pesos nopan polihuiz yc nitocoz. §
Yten declaro que me deve diez y siete pesos mi yerno Hernando Ximenez de los quales se lleven cinco pesos a nuestra señora de Guadalupe para alla se digan de misas por mi y se de un peso a (la hermita de) San Martin y así mismo otros quatro pesos que se tomen de ellos y se paguen a unos mercaderes [pochteca] que se llaman Graviel Hernandez y Tomas Xuarez y otros mercaderes [pochteca] y los otros siete pesos restantes se gasten en mi entierro.
(Testamento de Angelina Martina, pochteca de Tlatelolco, tlaxilacalli de San Martín Telpochcaltitlan Pochtlan. Año 1580, [496])
ALGúN
§ V.- Francisco de Luna yc tlananquilia conitoa ca huel tixpan nomochiuh inic omonanahuatia yn illamatzin catca Maria Xoco yn iuh conitotia ca nel za nocel ca ye nonomiquiliz ynic calli ca huel tonetoliniliz tomextin y nonamic catca tomatica tictoqueihilique auh in tla ce onemini noxhuihoan ca niquinmacatiazquia. §
Francisco de Luna respondió y dixo delante de mí en nuestra presencia se hizo y dexó mandado la vieja que se dezía María Xoco y dexó mandado pues soy sola y me tengo de morir y estas casas con nuestra pobreza y trabajo yo y mi marido con nuestras manos las edificamos y si algun nieto biviera yo se las dexara.
(Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [313])
EL OTRO (DE LAS DOS)
§ [F. 260r.]Yhuan Toztlan nictemacac nocozquin ymachiz yn Martin Tzapotla tiachcauh ytla yquitlaocolizque yn nopilhuan ma uel za macuil peso quimacazque ye yxquich y notlatol niquitotiuh nehuatl ni Martin de Lazaro Moyotla nochan ocatca yzcatqui yhuan yn tohuehuecal quixelhuiz y nopilhyuan y nohueltiuh ce canaz yn huepantli ce canazque y topilhuan yhuan yn tetl quixelhuiz yxquich concuiz ixquich quicuizque y nopilhua oc yc tepantlatzacuilli quitecazque y nican yhuan cuizque chicuetetl oncan notilmatzin za ye quimatin y nonamic yhuan yn Anto ca yconeuh ce tlacatl noteycauh o peso quimacazque ytoca Ana Tlaco. §
[F. 261v]. Asi mismo declaro que en Toztlan di una piedra que dicen cozcatl de lo cual es testigo Martin Tzapotla tiachcau por ello digo que den lo que les pareciere a mis hiios aunque no sean mas de cinco pesos todo lo qual digo y dejo mandado yo Martin Lazaro becino que soy (del barrio) de Moyotlan. Asi mismo digo y mando que las casas de nuestro patrimonio que mi hermana parta las dichas casas con mis hijos los morillos y de las dos bigas grandes sea el uno para ella y el otro sea para mis hijos y asi mismo se parta por medio la piedra la mitad sea para la dicha mi hermana y la otra mitad sea para mis hijos para que dello agan una pared en esta casa (y el suelo sea todo para los dicho mis hijos porque les pertenece y nadie se lo quite). Asi mismo declaro que dejo ocho mantas que yo traya lo qual dejo en voluntad de lo que se a de acer a mi muger juntamente con Anton como hijo suyo y mando que a una hermana que tengo que se dice Ana Tlaco le den dos pesos.
(Testamento de Martín Lázaro Pantecatl. Año 1551, [93])
EL UNO (DE LAS DOS)
§ [F. 260r.]Yhuan Toztlan nictemacac nocozquin ymachiz yn Martin Tzapotla tiachcauh ytla yquitlaocolizque yn nopilhuan ma uel za macuil peso quimacazque ye yxquich y notlatol niquitotiuh nehuatl ni Martin de Lazaro Moyotla nochan ocatca yzcatqui yhuan yn tohuehuecal quixelhuiz y nopilhyuan y nohueltiuh ce canaz yn huepantli ce canazque y topilhuan yhuan yn tetl quixelhuiz yxquich concuiz ixquich quicuizque y nopilhua oc yc tepantlatzacuilli quitecazque y nican yhuan cuizque chicuetetl oncan notilmatzin za ye quimatin y nonamic yhuan yn Anto ca yconeuh ce tlacatl noteycauh o peso quimacazque ytoca Ana Tlaco. §
[F. 261v]. Asi mismo declaro que en Toztlan di una piedra que dicen cozcatl de lo cual es testigo Martin Tzapotla tiachcau por ello digo que den lo que les pareciere a mis hiios aunque no sean mas de cinco pesos todo lo qual digo y dejo mandado yo Martin Lazaro becino que soy (del barrio) de Moyotlan. Asi mismo digo y mando que las casas de nuestro patrimonio que mi hermana parta las dichas casas con mis hijos los morillos y de las dos bigas grandes sea el uno para ella y el otro sea para mis hijos y asi mismo se parta por medio la piedra la mitad sea para la dicha mi hermana y la otra mitad sea para mis hijos para que dello agan una pared en esta casa (y el suelo sea todo para los dicho mis hijos porque les pertenece y nadie se lo quite). Asi mismo declaro que dejo ocho mantas que yo traya lo qual dejo en voluntad de lo que se a de acer a mi muger juntamente con Anton como hijo suyo y mando que a una hermana que tengo que se dice Ana Tlaco le den dos pesos.
(Testamento de Martín Lázaro Pantecatl. Año 1551, [93])
UNA
§ Auh yn iquac ontzonquiz nonemiliz yuh nicnequi yn notlalnacaio ca ce tilmatli yc moquimiloz ompa motocaz in huey teopan Santiago yn cani nechmomachiotililiz padre guardian. §
E despues de fallescida mi cuerpo sea sepultado y amortajado con una manta y sea sepultado en el monasterio de Santiago en la parte que para ello señalare el padre guardian.
(Testamento de Angelina Martina, pochteca de Tlatelolco, tlaxilacalli de San Martín Telpochcaltitlan Pochtlan. Año 1580, [486])
Fuente:
1551-95 Docs_México
Notas:
Esp: ú-- Esp: dos-- Esp: la-- Esp: el--