Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

mayordomo 

Paleografía: mayordomo
Grafía normalizada: mayordomo
Traducción uno: mayordomo
Traducción dos: mayordomo
Diccionario: Arenas
Contexto:MAYORDOMO
campa in[ ]ichan in mayordomo = [¿]adonde es la casa del mayordomo[?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas


Entradas


mayordomo - En: 1551-95 Docs_México    mayordomo - En: 1611 Arenas    

Traducciones


mayordomo - En: 1551-95 Docs_México    mayordomo - En: 1611 Arenas    

Textos en Temoa

0 6

=06 yz moteneva in ixq'ch itechmonec Jurge cerôn attde mayor. ynipân cecêntetl metztli ypân de mill y qui¨¨¨ y sesenta yquatro años yquac mayordomo catca comunidad martin de lafuente. ynipân metztli hebrero ometomîn yc mocouh totoltetl cacavatl, manteca ynipân metztli março. Omepesos yvân ometomines yvân medio tomîn. yc mocouhq^ çiua totoltin. yvân castillân tlaxcalli michin. cacavatl totoltetl manteca. chilchotl xicomatl iztatl ynipân metztli abril navipeços yvân chicometomines yc m[ocou]hque çiua totoltin. yvân pollos, castillân tlaxcalli cacavatl totoltetl michin mânteca capolin ynipân metztli mayo. navitomines yc mocouh michin cacavatl totoltetl ynipân metztli setiembre yvân octobre. ometomines yc mocouh çiuatotolin. çetomintica sebo cândellas. ynixquich yn omoteneuh amo quipatiyoti. ypaltzinco tote° Dios yvan yca ynimachiyo cruz + ca ni tlapualli camelahuac Signature : Martin delafuete ¾06 ynipân metztli hebrero. ÿntlaolli ynitechmo nec Jurge çerôn attde mayor. cênquauhchiquivitl ÿntlaqualli mochiuh. yvân nauhquauhchiquivitl ÿnquiquahq^ÿncavallos. ynipân metztli março yvân abril yequavacalli yvân ycquauh chiquivitl ÿntlaolli tlaqualli mochiuh. çênquavacalli yvân chicuequauhchiquivitl ÿn tlaolli quiquahq^ ÿn cavallos yvân ocçequintin españoles. ynipân metztli mayo. macuil quauhchiquivitl ÿntlaolli tlaqualli mochiuh. çênquavacalli yvân onquauh chiquivitl ÿntlaolli quiquahq^ ÿncavallos. S[et]i[e]mbre yvân octobre. çênnquah chiquivitl ÿntlaolli tlaqualli mochiuh. nauhquauh chiquivitl quiqua ÿntavallos yvân ocçequintin españoles ÿn cavallos. noviembre deziembre. macuilquauh chiquivitl ÿntlaolli tlaqualli mochiuh. onquavacalli quiquahq^ ÿncavallos ynic moçemihtova tlaolli mah tlacquavacalli yvân chiquaçênquah chiquivitl ÿnquauh tlatlatilli ycqui chiviliq^ ÿntlaqual ôntecpantli yvân chicuh nauh tlamamalli ynin mochi amo quipatiyoti. yvân centetl quauh cuezcomatl ontetl tlapechtli


Personajes en Tlachia

TEPETLAOZTOC - K08_B

Personaje - K08_B_02

Lectura: mayordomo


Sexo: m

Cita: sanchez K. K08_B

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/K08_B_02

mayordomo 

Paleografía: mayordomo
Grafía normalizada: mayordomo
Traducción uno: mayordomo
Traducción dos: mayordomo
Diccionario: Arenas
Contexto:MAYORDOMO
campa in[ ]ichan in mayordomo = [¿]adonde es la casa del mayordomo[?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10980

TEPETLAOZTOC - K08_B

Elemento: sombrero


Sentido: sombrero

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.01

sombrero 

Paleografía: §ombrero
Grafía normalizada: sombrero
Traducción uno: sombrero.
Traducción dos: sombrero.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 110r
Notas: [2] §--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/173037

TEPETLAOZTOC - K09_A

Personaje - K09_A_12

Lectura: mayordomo


Sexo: m

Cita: anton K. K09_A

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/K09_A_12

mayordomo 

Paleografía: mayordomo
Grafía normalizada: mayordomo
Traducción uno: mayordomo
Traducción dos: mayordomo
Diccionario: Arenas
Contexto:MAYORDOMO
campa in[ ]ichan in mayordomo = [¿]adonde es la casa del mayordomo[?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10980

TEPETLAOZTOC - K09_A

Elemento: sombrero


Sentido: sombrero

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.01

sombrero 

Paleografía: §ombrero
Grafía normalizada: sombrero
Traducción uno: sombrero.
Traducción dos: sombrero.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 110r
Notas: [2] §--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/173037

TEPETLAOZTOC - K09_A

Elemento: sombrero


Sentido: sombrero

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.01

sombrero 

Paleografía: §ombrero
Grafía normalizada: sombrero
Traducción uno: sombrero.
Traducción dos: sombrero.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 110r
Notas: [2] §--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/173037

TEPETLAOZTOC - K09_A

Elemento: tlemaitl


Sentido: sahumador

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.12.05

tlemaitl 

Paleografía: TLEMAITL
Grafía normalizada: tlemaitl
Tipo: r.n.
Traducción uno: Cuillère à encens, encensoir. / à la forme possédée, '-tlemah' ou parfois '-tlemâuh'.
Traducción dos: cuillère à encens, encensoir. / à la forme possédée, '-tlemah' ou parfois '-tlemâuh'.
Diccionario: Wimmer
Contexto:tlemâitl Cuillère à encens, encensoir.
Allem., Räucherpfanne (Seler).
Angl., the incense ladle.
Cf. la description de la cuillère à encens du prêtre de Tlalocan. Sah2, 151.
" tlemâitl zoquitl tlachihchîhualli cacalachyoh ", une cuiller à encens, faite de terre, elle a des grelots - an incense ladle made of clay with [stones in its hollows making] a rattle. Sah2,194.
" cahcocuih in tlemâitl in îîxpan Huitzilopochtli quipopôchhuiah ", ils lèvent les cuillères à encens devant Huitzilopochtli, ils l'encensent. Sah8,63.
" quiteca in tlemâitl ", il pose la cuillère à encens - he set down the incense ladle. Sah9,37.
" concuih in tlemaitl nâuhcampa coniyâhuah in ithualco ", dans la cour, ils prennent l'encensoir et le lèvent rituellement dans les quatre direction - they grasped his incense ladle, and raised it in dedication to the four directions in the courtyard. Sah7,31.
" in quitquitiyahqueh tlamacazqueh tlemâitl, copalli, ivauhtli, têcciztli in quipitztiyahqueh ", les
prêtres portaient des cuillères à encens, du copal, des herbes, ils souffaient dans des conques - die Opferbringer trugen die Räuchergefässe mit Kopal und Räucherkraut und bliessen die
Schneckentrompeten. Sah 1952,168:32.
" concuih in tlemâitl oncân commahmana nâuhtetl tetehuitl ", il prend la cuiller à encens sur laquelle il étend quatre papiers sacrificiels. Sah2,89.
" quicuitiquîzah in tlemâitl, ic conxopiloah in tletl ", ils prennent la cuiller à encens avec laquelle ils ramassent le feu - they took the incense ladle with it they scooped up fire. Sah9,37.
" in tlemâitl in tlenâmactli in tlapopôchhuiliztli ", la cuillère à encens, l'encens, l'offrande d'encens - the incense ladle, the incense, the offering of incense. Sah6,109 (tlemaitl).
Dans une liste d'objets nécessaires au culte au tlacatecolocalco. Prim.Mem. f. 268r.
*£ à la forme possédée, '-tlemah' ou parfois '-tlemâuh'.
" îxicôl îtlemah îxiquipil ", sa tunique, sa cuillère à encens, son sacs de graines. Décrit le costume du prêtre nommé " mexihcatl teôhuahtzin ". Sah2,206.
" îmac contequiliah in îtlemah, nô miccâtzontecomayoh inic tlahcuilôlli âmacuitlapileh ", ils placent dans sa main sa cuillère à encens également décorée d'une tête de mort, et ornée de papiers au manche - they placed in his hand his incense ladle, also painted with the skulls of the dead, and paper pendants. Sah8,62.
" quicuitiquîza in tlemaitl, niman ye ic tlenâmaca, in oncân ithualnepantlah: nâuhcâmpaîxtin
coniyahua in îtlemah ", il vient tenant sa cuiller à encens, aussitôt il encense, là au milieu de la cour; dans les quatre directions il lève sa cuiller à encens. Sah9,64.
" întlemah tlexochtli ontôntiuh ", leur cuillères à encens pleines de braises. Sah8,63.
" îmmâc onotiuh in întlemah in cecemmeh ", dans la main de chacun se trouve sa cuillière à encens. Sah8,63.
" concuih in întlemah ", ils prennent leur cuillère àencens. Sah8,64.
" întlehtlemah ", chacun porte une cuiller à encens. Sah2,58.
" nâuhcâmpa ceceyaca ontlaiyâhuayah in tlamanimeh ontlenâmacayah coniyâhuayah in întlemah conhuihuixoah ", chacun de ceux qui ont fait des prisonniers offrait de l'encens dans les quatre directions, ils encensait, ils levaient leur cuillière à encens, ils la secouent. Sah2,58.
" îtlemâuh ", sa cuiller à encens - his incense ladle. Sah2,81 (ytlemauh).

Fuente: 2004 Wimmer

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/73593

TEPETLAOZTOC - K09_A

Elemento: tletl


Sentido: fuego

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/04.02.01

tletl 

Paleografía: tletl
Grafía normalizada: tletl
Tipo: r.n.
Traducción uno: lumbre / candela / fuego
Traducción dos: lumbre / candela / fuego
Diccionario: Arenas
Contexto:LUMBRE
xiqualhuica tletl = traed lumbre (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 2, 158)

xictlapacho in tletl ican nextli ipampa ahmo cahuiz [cehuiz] = tapad la lumbre con la ceniza para que no se apague (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 1, 62)

xiqualhuica tletl = traed lumbre (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 1, 61)

xictlapacho in tletl ican nextli ipampa ahmo çehuiz = tapad la lumbre con la ceniza para que no se apague (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 2, 159)


CANDELA
xiccentlali in tletl = llegad la candela (Lo que se suele dezir en razon del fuego: 1, 61)


FUEGO
Tletl = Fuego (Nõbres de cosas de fuego: 2, 158)

Tletl = Fuego (Nõbres de cosas de fuego: 1, 61)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11841

TEPETLAOZTOC - K09_A

Elemento: capa


Sentido: capa

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.07.11

campa 

Paleografía: cãpa
Grafía normalizada: campa
Traducción uno: adonde
Traducción dos: adonde
Diccionario: Arenas
Contexto:ADONDE
ahmo nicmati cãpa cà = no se adonde està (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 140)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: ã-- np--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10522

TEPETLAOZTOC - K15_B

Personaje - K15_B_04

Lectura: mayordomo


Sexo: m

Cita: luysbaca K. K15_B

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/K15_B_04

mayordomo 

Paleografía: mayordomo
Grafía normalizada: mayordomo
Traducción uno: mayordomo
Traducción dos: mayordomo
Diccionario: Arenas
Contexto:MAYORDOMO
campa in[ ]ichan in mayordomo = [¿]adonde es la casa del mayordomo[?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10980

TEPETLAOZTOC - K15_B

Elemento: sombrero


Sentido: sombrero

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.01

sombrero 

Paleografía: §ombrero
Grafía normalizada: sombrero
Traducción uno: sombrero.
Traducción dos: sombrero.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 110r
Notas: [2] §--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/173037

TEPETLAOZTOC - K21_B

Personaje - K21_B_04

Lectura: mayordomo


Sexo: m

Cita: luys baca K. K21_B

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/K21_B_04

mayordomo 

Paleografía: mayordomo
Grafía normalizada: mayordomo
Traducción uno: mayordomo
Traducción dos: mayordomo
Diccionario: Arenas
Contexto:MAYORDOMO
campa in[ ]ichan in mayordomo = [¿]adonde es la casa del mayordomo[?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10980

TEPETLAOZTOC - K21_B

Elemento: sombrero


Sentido: sombrero

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.01

sombrero 

Paleografía: §ombrero
Grafía normalizada: sombrero
Traducción uno: sombrero.
Traducción dos: sombrero.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 110r
Notas: [2] §--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/173037

TEPETLAOZTOC - K22_B

Personaje - K22_B_08

Lectura: mayordomo


Sexo: m

Cita: espinosa K. K22_B

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/K22_B_08

mayordomo 

Paleografía: mayordomo
Grafía normalizada: mayordomo
Traducción uno: mayordomo
Traducción dos: mayordomo
Diccionario: Arenas
Contexto:MAYORDOMO
campa in[ ]ichan in mayordomo = [¿]adonde es la casa del mayordomo[?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10980

TEPETLAOZTOC - K22_B

Elemento: sombrero


Sentido: sombrero

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.01

sombrero 

Paleografía: §ombrero
Grafía normalizada: sombrero
Traducción uno: sombrero.
Traducción dos: sombrero.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 110r
Notas: [2] §--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/173037

TEPETLAOZTOC - K22_B

Elemento: capa


Sentido: capa

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.07.11

campa 

Paleografía: cãpa
Grafía normalizada: campa
Traducción uno: adonde
Traducción dos: adonde
Diccionario: Arenas
Contexto:ADONDE
ahmo nicmati cãpa cà = no se adonde està (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 140)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: ã-- np--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10522

TEPETLAOZTOC - K40_A

Personaje - K40_A_01

Lectura: mayordomo


Sexo: m

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/K40_A_01

mayordomo 

Paleografía: mayordomo
Grafía normalizada: mayordomo
Traducción uno: mayordomo
Traducción dos: mayordomo
Diccionario: Arenas
Contexto:MAYORDOMO
campa in[ ]ichan in mayordomo = [¿]adonde es la casa del mayordomo[?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10980

TEPETLAOZTOC - K40_A

Elemento: sombrero


Sentido: sombrero

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.01

sombrero 

Paleografía: §ombrero
Grafía normalizada: sombrero
Traducción uno: sombrero.
Traducción dos: sombrero.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 110r
Notas: [2] §--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/173037

TEPETLAOZTOC - K40_A

Elemento: capa


Sentido: capa

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.07.11

campa 

Paleografía: cãpa
Grafía normalizada: campa
Traducción uno: adonde
Traducción dos: adonde
Diccionario: Arenas
Contexto:ADONDE
ahmo nicmati cãpa cà = no se adonde està (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 140)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: ã-- np--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10522

TEPETLAOZTOC - K43_A

Personaje - K43_A_01

Lectura: mayordomo


Sexo: m

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/K43_A_01

mayordomo 

Paleografía: mayordomo
Grafía normalizada: mayordomo
Traducción uno: mayordomo
Traducción dos: mayordomo
Diccionario: Arenas
Contexto:MAYORDOMO
campa in[ ]ichan in mayordomo = [¿]adonde es la casa del mayordomo[?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10980

TEPETLAOZTOC - K43_A

Elemento: sombrero


Sentido: sombrero

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.01

sombrero 

Paleografía: §ombrero
Grafía normalizada: sombrero
Traducción uno: sombrero.
Traducción dos: sombrero.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 110r
Notas: [2] §--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/173037

Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 20-04-2024]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-personajes/mayordomo