Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

tlahuitoltic 

Paleografía: tlauitoltic
Grafía normalizada: tlahuitoltic
Traducción uno: cosa corva. (3)
Traducción dos: cosa corva. (3)
Diccionario: Sahagún Escolios
Contexto:COSA CORVA. (3)

Ayauhcoçamalotl (1*). Yuhquin vitoliuhqui (2) tlauitoltic (3). coltic (3) ynic valmoquetza. tlatlatlapalpoalli (4), motlatlapalpouh (4) yn itlachieliz ÿn centlamantli tlapalli ytech neci xoxoctic (5), quiltic (6), quilpaltic (6), iyappaltic (6), quilpalli (6), iyappalli (6): yoan coztic (7), xopaltic (8), xochipalli (8), niman ye chichiltic (9) tlapaltic (9), yoan tlaztaleualtic (10), tlazteleualli (10), yoan texotic (11), texotli (11), matlaltic (12), matlalli (12). Auh quitoa yn iqüec valmoquetza (13), quinextia (14), quiteittitia, quinezcayotia (15), yc macho (16), yc machizti (16) yc itto (17) yn amo quiauiz (18), amo tlaelquiauiz (19), amo tilauaz (19), ça quimomoyava (20) ÿn mixtli, quipopoloa (21), quelleltia (22), quiyacatzacuilia (23) yn quiauitl, yn tlaelquiauitl(24) yn tepaltilli (25), yn techaquani, ÿn teçoq'tili (25). Yntla cenca omotlatlali (26) mixtli, yn ovel cuicuicheuac (27), ynonoviyan tlâtlayouac (27), çan quipopoloa. Yntlanel quiaui, aocmo cenca tilaua, aocmo molhuia (28), ça auachquiaui (29), auachtli (30) yn onveuetzi, yn onchichipini (31), auachpitzactli (32), avachpicilli (32), auachauachpiciltoton (32) yn ontzitzicuini (34), yn onveuetzi (35): anoceh çan avachtilaua (36), avachtilauatimani (37), auachtzetzeliuhtimani (37). Auh quitoa quilmach yntla metl ypan moquetza, yc macueçaliciui (38), macoçauia, mauaqui (39), machichiliui (40), matlatlauia, macuetlauia (41). No yoan quitoa yn iquac miecpa valmoquetza yc neci çän (42) cuel quiçaz yn quiavitl, quitoaya çan cuel yazque yn avaque (43), ye quiçazque yn tlaloque. (24) yn tepaltilli (25), yn techaquani, ÿn teçoq'tili (25). Yntla cenca omotlatlali (26) mixtli, yn ovel cuicuicheuac (27), ynonoviyan tlâtlayouac (27), çan quipopoloa. Yntlanel quiaui, aocmo cenca tilaua, aocmo molhuia (28), ça auachquiaui (29), auachtli (30) yn onveuetzi, yn onchichipini (31), auachpitzactli (32), avachpicilli (32), auachauachpiciltoton (32) yn ontzitzicuini (34), yn onveuetzi (35): anoceh çan avachtilaua (36), avachtilauatimani (37), auachtzetzeliuhtimani (37). Auh quitoa quilmach yntla metl ypan moquetza, yc macueçaliciui (38), macoçauia, mauaqui (39), machichiliui (40), matlatlauia, macuetlauia (41). No yoan quitoa yn iquac miecpa valmoquetza yc neci çän (42) cuel quiçaz yn quiavitl, quitoaya çan cuel yazque yn avaque (43), ye quiçazque yn tlaloque. = El arco del cielo es a manera de arco de canteria; tiene aparencia de diversos colores. Cuando aparece es señal de serenidad; y cuando el arco del cielo se pone sobre algún maguey, dezian que le haria secar o marchitar; y tambien dezian que cuando espesas vezes aparece el arco del cielo, es señal que ya quieren cesar las aguas.

2: cosa arcuada, o hecha a a manera de arco.
3: cosa corua.
4: cosa pintada de diuersos colores.
5: cosa verde.
6: verdescuro.
7: cosa amarilla.
8: cosa de color naranjada o leonada.
9: cosa colorada.
10: cosa morada o encarnada.
11: cosa azul.
12: cosa de color de cardenil o cosa azul.
13: demostrarse. o leuantarse. p. ovalmoquetz. oualnez.
14: demostrar. p. onicnexti. onicteittiti.
15: significar o p?nosticar. p. onicnezcayoti.
16: saber p. omacho. omachiztic.
17: ser visto. p. oyttoc.
18: llouer. ps. quiaui. p. oquiauh.
19 : llouer mucho. ps. tlaelquiaui. p. otlaelquiauh.
20 : derramar. p. onicmomoyauh.
21 : desbaratar. p. onicpopolo.
22: impedir o estoruar. p. oniquellelti.
23: atajar. p. onicyacatzacuili.
24: aguazero.
25: cosa que moja.
26: ponerse nublados.
27: ponerse oscuridad por razon de muchos nublados. pres. cuicuicheua, tlatlayoua.
28: hazerse algo reziamête. p. oninolhui.
29: lluuiznar. p. oauachquiauh.
30: hazer molizna. p. auachtli ôueuetz.
31: caer algunas gotas de agua. onchichipin
32: molizna.
34: ruziar con alguna cosa. p. ontzitzicuî.
35: caer. p. onveuetz.
36: moliznear. pret. oauachtilauac.
37: estar molizneando.
38: pararse lo verde amarillo en disposiciô de secarse. p. omacueçaliciuh. omacoçauix.
39: secarse las ramas. p. omauac.
40: pararse las ramas coloradas. p. omachichiliuh. omatlatlauix.
41: marchitarse las ramas. p. omacuetlauix.
42: de presto o prestamente.
43: los señores de la pluuia.

(P_169v-170r)

Fuente: 1565 Sahagún Escolio
Notas: aui--


Entradas


tlahuitoltic - En: 1565 Sahagún Escolio    tlahuitoltic - En: 1580 CF Index    tlahuitoltic - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


tlauitoltic - En: 1565 Sahagún Escolio    tlauitoltic - En: 1580 CF Index    

Traducciones


Courbe, incurvé. - En: 2004 Wimmer    cosa corva. (3) - En: 1565 Sahagún Escolio    VII-18 79, X-119 - En: 1580 CF Index