Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

quiyahui 

Paleografía: quiaui
Grafía normalizada: quiyahui
Traducción uno: llover {mucho}, pres. quiaui, pt. oquiauh. (18)
Traducción dos: llover {mucho}, pres. quiaui, pt. oquiauh. (18)
Diccionario: Sahagún Escolios
Contexto:LLOVER {MUCHO}, PRES. QUIAUI, PT. OQUIAUH. (18)

Ayauhcoçamalotl (1*). Yuhquin vitoliuhqui (2) tlauitoltic (3). coltic (3) ynic valmoquetza. tlatlatlapalpoalli (4), motlatlapalpouh (4) yn itlachieliz ÿn centlamantli tlapalli ytech neci xoxoctic (5), quiltic (6), quilpaltic (6), iyappaltic (6), quilpalli (6), iyappalli (6): yoan coztic (7), xopaltic (8), xochipalli (8), niman ye chichiltic (9) tlapaltic (9), yoan tlaztaleualtic (10), tlazteleualli (10), yoan texotic (11), texotli (11), matlaltic (12), matlalli (12). Auh quitoa yn iqüec valmoquetza (13), quinextia (14), quiteittitia, quinezcayotia (15), yc macho (16), yc machizti (16) yc itto (17) yn amo quiauiz (18), amo tlaelquiauiz (19), amo tilauaz (19), ça quimomoyava (20) ÿn mixtli, quipopoloa (21), quelleltia (22), quiyacatzacuilia (23) yn quiauitl, yn tlaelquiauitl(24) yn tepaltilli (25), yn techaquani, ÿn teçoq'tili (25). Yntla cenca omotlatlali (26) mixtli, yn ovel cuicuicheuac (27), ynonoviyan tlâtlayouac (27), çan quipopoloa. Yntlanel quiaui, aocmo cenca tilaua, aocmo molhuia (28), ça auachquiaui (29), auachtli (30) yn onveuetzi, yn onchichipini (31), auachpitzactli (32), avachpicilli (32), auachauachpiciltoton (32) yn ontzitzicuini (34), yn onveuetzi (35): anoceh çan avachtilaua (36), avachtilauatimani (37), auachtzetzeliuhtimani (37). Auh quitoa quilmach yntla metl ypan moquetza, yc macueçaliciui (38), macoçauia, mauaqui (39), machichiliui (40), matlatlauia, macuetlauia (41). No yoan quitoa yn iquac miecpa valmoquetza yc neci çän (42) cuel quiçaz yn quiavitl, quitoaya çan cuel yazque yn avaque (43), ye quiçazque yn tlaloque. (24) yn tepaltilli (25), yn techaquani, ÿn teçoq'tili (25). Yntla cenca omotlatlali (26) mixtli, yn ovel cuicuicheuac (27), ynonoviyan tlâtlayouac (27), çan quipopoloa. Yntlanel quiaui, aocmo cenca tilaua, aocmo molhuia (28), ça auachquiaui (29), auachtli (30) yn onveuetzi, yn onchichipini (31), auachpitzactli (32), avachpicilli (32), auachauachpiciltoton (32) yn ontzitzicuini (34), yn onveuetzi (35): anoceh çan avachtilaua (36), avachtilauatimani (37), auachtzetzeliuhtimani (37). Auh quitoa quilmach yntla metl ypan moquetza, yc macueçaliciui (38), macoçauia, mauaqui (39), machichiliui (40), matlatlauia, macuetlauia (41). No yoan quitoa yn iquac miecpa valmoquetza yc neci çän (42) cuel quiçaz yn quiavitl, quitoaya çan cuel yazque yn avaque (43), ye quiçazque yn tlaloque. = El arco del cielo es a manera de arco de canteria; tiene aparencia de diversos colores. Cuando aparece es señal de serenidad; y cuando el arco del cielo se pone sobre algún maguey, dezian que le haria secar o marchitar; y tambien dezian que cuando espesas vezes aparece el arco del cielo, es señal que ya quieren cesar las aguas.

2: cosa arcuada, o hecha a a manera de arco.
3: cosa corua.
4: cosa pintada de diuersos colores.
5: cosa verde.
6: verdescuro.
7: cosa amarilla.
8: cosa de color naranjada o leonada.
9: cosa colorada.
10: cosa morada o encarnada.
11: cosa azul.
12: cosa de color de cardenil o cosa azul.
13: demostrarse. o leuantarse. p. ovalmoquetz. oualnez.
14: demostrar. p. onicnexti. onicteittiti.
15: significar o p?nosticar. p. onicnezcayoti.
16: saber p. omacho. omachiztic.
17: ser visto. p. oyttoc.
18: llouer. ps. quiaui. p. oquiauh.
19 : llouer mucho. ps. tlaelquiaui. p. otlaelquiauh.
20 : derramar. p. onicmomoyauh.
21 : desbaratar. p. onicpopolo.
22: impedir o estoruar. p. oniquellelti.
23: atajar. p. onicyacatzacuili.
24: aguazero.
25: cosa que moja.
26: ponerse nublados.
27: ponerse oscuridad por razon de muchos nublados. pres. cuicuicheua, tlatlayoua.
28: hazerse algo reziamête. p. oninolhui.
29: lluuiznar. p. oauachquiauh.
30: hazer molizna. p. auachtli ôueuetz.
31: caer algunas gotas de agua. onchichipin
32: molizna.
34: ruziar con alguna cosa. p. ontzitzicuî.
35: caer. p. onveuetz.
36: moliznear. pret. oauachtilauac.
37: estar molizneando.
38: pararse lo verde amarillo en disposiciô de secarse. p. omacueçaliciuh. omacoçauix.
39: secarse las ramas. p. omauac.
40: pararse las ramas coloradas. p. omachichiliuh. omatlatlauix.
41: marchitarse las ramas. p. omacuetlauix.
42: de presto o prestamente.
43: los señores de la pluuia.

(P_169v-170r)

Fuente: 1565 Sahagún Escolio
Notas: quiau-- aui--


Entradas


quiyahui - En: 1547 Olmos_V ?    quiyahui - En: 1547 Olmos_V ?    quiyahui - En: 1565 Sahagún Escolio    quiyahui - En: 1571 Molina 1    quiyahui - En: 1580 CF Index    quiyahui - En: 1580 CF Index    quiyahui - En: 1580 CF Index    quiyahui - En: 1780 ? Bnf_361    quiyahui - En: 1984 Tzinacapan    quiyahui - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


kiyoui - En: 1984 Tzinacapan    quiaui - En: 1571 Molina 1    quiaui - En: 1547 Olmos_V ?    quiaui - En: 1580 CF Index    quiaui - En: 1565 Sahagún Escolio    Quiaui. - En: 1780 ? Bnf_361    quiyaui - En: 1547 Olmos_V ?    qujavi - En: 1580 CF Index    qujiavi - En: 1580 CF Index    

Traducciones


Llover - En: 1984 Tzinacapan    llouer. - En: 1571 Molina 1    llover - En: 1547 Olmos_V ?    VII-18 81 - En: 1580 CF Index    llover {mucho}, pres. quiaui, pt. oquiauh. (18) - En: 1565 Sahagún Escolio    Llover - En: 1780 ? Bnf_361    v.impers., pleuvoir. - En: 2004 Wimmer    llover - En: 1547 Olmos_V ?    II-231, V-192, XI-80 99 100 132 138 190 233 - En: 1580 CF Index    XI-100 - En: 1580 CF Index    

Textos en Temoa

146v 220

Nican ypan in yn ye quin canauhtli yn diablo yn Tezcatlipoca catca ye quilhuia Quetzalcanauhtle ma oc tihuiyan ma oc tictlalcahuican yn altepetl ye nellelaci ynic niquallani ma oc onpa tihuiyan yn Coyohuacan Auh ma oc omoçahua yn nohueltiuh yn Chalchiuhtlicue niman ye ontlamanti yn ompa in Coyohuacan çan ye ypan in yn chiuhcnahui tecpatl xihuitl auh yn quitenehuilli yn oc omoçahuaz yn ihueltiuh yn Chalchiuhtlicue yquac chichix yn atl auh yn iquac yn acito yn ompa yn Coyohuacân auh yn ompa tlaca yn Coyohuaque mochi tlacatl quinyacapictacic yn diablo yn ica yn tle yn ÿn itlatol auh ynic quimayacapictacic yc axcan motocayotia Yacapichtlan ya yquac peuh yn aocmo quiyahui ynic Chalco nohuian Chalco y mochiuh yn in tlatolli omoteneuh { ypan yn oncan chicuexiuhtique Tenochtitlan yn Mexica çan oc motlatlamallique }