Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
motolinia
Traducción uno:
pobre
Traducción dos:
pobre
Diccionario:
Docs_México
Contexto:POBRE § Auh in Pedro Luys ca zan tlahueliloc ca amo quitoua in motolinia yllamatzin yhoan yn no quimonamictiz cihuatzintli atle ma ytla yntlatol oncan quituz quemania auh in Pedro Luys in tla nemiz yn achitun tlamanquiztica oncan quimotlaliliz tepantzintli ipanpa ca quimotlachcuitlaxili auh in calli monamacaz misa yc topan mitoz yn ipantiuh mochihuaz yn tla onimomiquili teyxtin yc misa mitoz. § Y pues Pedro Luis es vellaco y no dezía pobre de la vieja y se casó con esta mujer que en ningun tiempo no tenga que dezir y si el dicho Pedro Luis biviere [F. 16r.] un pedazo de tierra [tlamantli] edifique alguna pared porque lo cego con cespedes y las casas se an de vender para que se digan misas, por nosotros, [si muero se dirán misas por nosotros tres]. (Información sobre la propiedad de casas de Juana Xoco. Testigos : 8 tlaxilacaleque de Yopico. Año 1578, [300])
Nictzotzonan nohuehueuh nicuicatlamatquetl ic niquimonixitia ic niquimitlehua in tocnihuan yn ahtle ynyollo quimati yn aic tlathui ypan in inyollo yaocochmictoque in inpan motimaloa in mixtecomatlayohualli ahnen niquitohua y motolinia yma quicaquiqui y xochitlathuicacuicatl occeh tzetzeuhtimani a huehuetitlan a ohuaya ohuai
62. Hago resonar mi atabal, soy diestro en el canto, así despierto, levanto a nuestros amigos. Nada sabe su corazón, nunca se hace la luz en su corazón, están adormecidos en la guerra. Sobre ellos crece la obscuridad de la noche. No en vano lo digo, sufren privación, ± que vengan a escuchar los cantos del florido amanecer que una vez queden esparcidos en el lugar de los atabales.cxiii
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13717
Paleografía:
montli
Grafía normalizada:
montli
Tipo:
r.n.
Análisis:
r.n. + -suf. abs. (tli)
Forma:
mon + -tli
Traducción uno:
Yerno, tambien es la ratonera; Raton; tambien es la ratonera; Ratonera, esto es la nuera
Traducción dos:
yerno, tambien es la ratonera; raton; tambien es la ratonera; ratonera, esto es la nuera
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13672
Paleografía:
atl
Grafía normalizada:
atl
Tipo:
r.n.
Traducción uno:
agua
Traducción dos:
agua
Diccionario:
Arenas
Contexto:AGUA polihui in atl = [[¿]ha avido mucha] falta de agua[?] (Preguntas que se suele[n] hazer del estado, y temporales de algun lugar: 1, 9)
Xicqui [xiccui] ican inon ahpilolli in atl = traed este cãtaro de agua (Las palabras mas ordinarias que se suelen dezir a los Indios jornaleros que trabajan en minas, y labores del campo: 1, 13)
xicmacà atl = dalde de bever (A uno que rehuye, ò ha miedo de llegarse a un caballo, o mula: 2, 120)
huel qualli atl = es buena agua (Lo que se suele dezir alabando alguna cosa: 1, 80)
xiquinmaca atl = daldes agua (Palabras que comunmente suele dezir el amo al moço, quando le dexa en guardia de la casa: 1, 18)
Fuente:
1611 Arenas
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10204
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Paleografía:
tlacatl
Grafía normalizada:
tlacatl
Tipo:
r.n.
Traducción uno:
persona
Traducción dos:
persona
Diccionario:
Arenas
Contexto:PERSONA tlacatl = persona (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)
Fuente:
1611 Arenas
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11615
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/29006
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Paleografía:
tlacatl
Grafía normalizada:
tlacatl
Tipo:
r.n.
Traducción uno:
persona
Traducción dos:
persona
Diccionario:
Arenas
Contexto:PERSONA tlacatl = persona (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)
Fuente:
1611 Arenas
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11615
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/29006
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/29006
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Paleografía:
tlacatl
Grafía normalizada:
tlacatl
Tipo:
r.n.
Traducción uno:
persona
Traducción dos:
persona
Diccionario:
Arenas
Contexto:PERSONA tlacatl = persona (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)
Fuente:
1611 Arenas
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11615
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/29006
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/29006
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Paleografía:
tlacatl
Grafía normalizada:
tlacatl
Tipo:
r.n.
Traducción uno:
persona
Traducción dos:
persona
Diccionario:
Arenas
Contexto:PERSONA tlacatl = persona (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)
Fuente:
1611 Arenas
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11615
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/16328
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Paleografía:
tlacatl
Grafía normalizada:
tlacatl
Tipo:
r.n.
Traducción uno:
persona
Traducción dos:
persona
Diccionario:
Arenas
Contexto:PERSONA tlacatl = persona (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)
Fuente:
1611 Arenas
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11615
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/16328
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Paleografía:
tlacatl
Grafía normalizada:
tlacatl
Tipo:
r.n.
Traducción uno:
persona
Traducción dos:
persona
Diccionario:
Arenas
Contexto:PERSONA tlacatl = persona (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)
Fuente:
1611 Arenas
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11615
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/16328
Paleografía:
motolinia
Grafía normalizada:
tolinia
Prefijo:
mo
Tipo:
v.r.
Traducción uno:
Menesteroso ô Pobre que no tiene lo nesesario
Traducción dos:
menesteroso o pobre que no tiene lo necesario
Diccionario:
Bnf_362
Fuente:
17?? Bnf_362
Notas:
Esp: ô-- Esp: neses--
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/13715
Paleografía:
tlacatl
Grafía normalizada:
tlacatl
Tipo:
r.n.
Traducción uno:
persona
Traducción dos:
persona
Diccionario:
Arenas
Contexto:PERSONA tlacatl = persona (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)
Fuente:
1611 Arenas
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11615
Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/16328
Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 29-04-2025]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-glifos/motolinia