Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

aquin 

Paleografía: äquin
Grafía normalizada: aquin
Traducción uno: ¿quién? (interrogativo) / in ~, el que / persona (no interrogativo) / quien (no interrogativo)
Traducción dos: ¿quién? (interrogativo) / in ~, el que / persona (no interrogativo) / quien (no interrogativo)
Diccionario: Carochi
Contexto:¿QUIEN? (INTERROGATIVO)
àmonoço, vel. àmonel noço niäz? äquin noço, vel. äquin nel noço yäz? = pues no he de ir? quien auia de ir? (5.4.1)

äquin in? = quien es este? (1.5.2)

Aquin huel ipòtzin in Totëcuiyo Dios? = quien se puede igualar à Dios? (4.5.1)

äquìquê = plural, ¿quienes ? (para ser interrogativo debe estar al principio de la oración) (1.5.2)

äquin on? = quien es esse? (1.5.2)

äquin öhuällâ? = quien ha venido? (1.5.2)

àmonel, vel. ànel niäz? aquin nel, vel. acnelyäz? = pues no he de ir? quien auia de ir? (5.4.1)

In oc yenëpa, in oc yenechca, in oc yehuècauh, in quiniuh huälàcì caxtiltëcà, cän catca cahuayo, nocè mola, noço caleta? àmo çan oc moch momämaya, mocuitlapanhuiaya? nelyè äquin huel cahuayòpan tlècoya, in manelè tlaçòpïpilti = Antiguamente, recien llegados los Españoles, donde auia cauallos, ni mulas? no se cargaua todo acuestas? y aun quien subia à cauallo, aunq fuesse de los mui nobles? (5.1.1)

äquìquè in? = quienes son estos? (1.5.2)

äquin tiquitzticâ? nicnotztilìtica in iz mìquiltìtìcac tlàtoani = A quien estas mirando? Estoy mirando al Gouernador q está aqui en pie (reverencial) (3.15.2)

Aquin oncan tlàtòticà on? = quien esta hablando ai donde tu estas? (5.1.1)

äquin yäz? mä tèhuätl = ¿quien irá? ve tu (sin el verbo xiauh: ¡ve!) [lit. que seas tú] (2.2.5)

äquìquè on? = quienes son essos? (1.5.2)

inic tetecuica motleuh! äquin ye huïtz? àço acà ye huïtz cëmè in tohuänyölquê. = que de ruido q haze tu lumbre! quien viene? quiçà viene ya alguno de ntros parientes (Dijo una vieja supersticiosa) (4.6.1)

äquìquè in, in mochipa nicän tonähuac mähuiltia? mach àmo tiquimïxmatî = quienes son estos, que de continuo juegan con nosotros? parece, que es gente no conocida (5.5.3)

äquin quimati, äquin huel tëchilhuiz in àço timöztlatizquè, tihuïptlatizquê? = Quien sabe, y quien nos puede dezir, si llegaremos à mañana, ò à despues de mañana? (3.12.2)


IN ~, EL QUE
in äquin = el que (1.5.2)

nictlaçòtla in äquin nëchtlaçòtla = amo al que me ama [ejemplos bajo ?in äquin?] (1.5.2)

inäquìquê = los que (1.5.2)


PERSONA (NO INTERROGATIVO)
çäço aquin = qualquiera persona que (5.5.2)


QUIEN (NO INTERROGATIVO)
àyäc äquin tiquixtilia, ticmahuiztilia, mä teöpixquè, mä tlàtòquè, mä huëhuetquê = no tienes respecto à nadie, siquiera se sean Sacerdotes, siquiera principales, siquiera ancianos (5.5.9)

Fuente: 1645 Carochi
Notas: ä--


Entradas


aquin - En: 1551-95 Docs_México    aquin - En: 1551-95 Docs_México    aquin - En: 1551-95 Docs_México    aquin - En: 1565 Sahagún Escolio    aquin - En: 1571 Molina 1    aquin - En: 1571 Molina 1    aquin - En: 1611 Arenas    aquin - En: 1645 Carochi    aquin - En: 1692 Guerra    aquin - En: 1692 Guerra    aquin - En: 1692 Guerra    aquin - En: 1692 Guerra    aquin - En: 1765 Cortés y Zedeño    aquin - En: 1765 Cortés y Zedeño    aquin - En: 1765 Cortés y Zedeño    aquin - En: 1765 Cortés y Zedeño    aquin - En: 1780 Clavijero    aquin - En: 17?? Bnf_362    aquin - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


Amo aqui - En: 1692 Guerra    Amo aquique - En: 1692 Guerra    Aqui - En: 1765 Cortés y Zedeño    Aqui - En: 1765 Cortés y Zedeño    Aqui - En: 1765 Cortés y Zedeño    Aqui - En: 1765 Cortés y Zedeño    Aqui - En: 1692 Guerra    Aquique - En: 1692 Guerra    aqui[n] - En: 1551-95 Docs_México    aquí[n] - En: 1551-95 Docs_México    äquin - En: 1645 Carochi    

Traducciones


ninguno, vel ninguna - En: 1692 Guerra    ningunos, o ningunas - En: 1692 Guerra    Alguno - En: 1765 Cortés y Zedeño    Qual - En: 1765 Cortés y Zedeño    Quien - En: 1765 Cortés y Zedeño    Cual con articulo qui, quae, quod - En: 1765 Cortés y Zedeño    Alguno, o quien - En: 1692 Guerra    ¿Quién ? - En: 1780 Clavijero    quien (17) - En: 1565 Sahagún Escolio    A quien; Quien? - En: 17?? Bnf_362    quien?. - En: 1571 Molina 1    aquien. - En: 1571 Molina 1    quien / al que / alguno / cuya / el / el que - En: 1551-95 Docs_México    ¿quién? / [alguno] / ¿a quién? / ¿para quién? / ¿quien? - En: 1611 Arenas    interrog., qui? - En: 2004 Wimmer    Algunos, o quienes - En: 1692 Guerra    quien - En: 1551-95 Docs_México    [¿quién?] - En: 1551-95 Docs_México    ¿quién? (interrogativo) / in ~, el que / persona (no interrogativo) / quien (no interrogativo) - En: 1645 Carochi    

Textos en Temoa

1r 3

Nic ihtoayaxi nitlaocoltzatzia ma namechelleltih ytlaçohuane niman cactimotlalique niman huallato in quetzalhuitzitziltzin aquin tictemohua cuicanitzine niman niquinnanquilia niquimilhuia campa catqui in yectli ahuiac xochitl ic niquimelelquixtiz in amohuampohtzitzinhuan niman onechicacahuatzque ca nican tla timitzittititi ticuicaniaço nelli ic tiquimelelquixtiz in toquichpohuan in teteuctin

3. Digo, clamo con fuerza, que yo no os estorbe, amados de él. Enseguida guardaron silencio. Vino luego a hablar el colibrí precioso, ¿a quién buscas, cantor?xii Al punto le respondo, le digo, ¿dónde están las bellas, las fragantes flores con las que habré de alegrar a los que son semejantes a vosotros? Luego me gorjearon intensamente, aquí hemos de mostrártelas a ti, cantor, ± acaso en verdad así darás alegría a quienes son como nosotros, los señores.