Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

cuecuech 

Paleografía: cuecuech
Grafía normalizada: cuecuech
Traducción uno: cosa disoluta, ca. nocuecuech (3) / persona disoluta. ca. nocuecuech (13)
Traducción dos: cosa disoluta, ca. nocuecuech (3) / persona disoluta. ca. nocuecuech (13)
Diccionario: Sahagún Escolios
Contexto:COSA DISOLUTA, CA. NOCUECUECH (3)

Tecuneuh (1) yn amo qualli in amo yectli, yntlaueliloc, teuhyo (2) tlaçollo, cuecuech (3), cuecuel (4), ciuatlaueliloc (5), mihimati (6), moquequecimmati (7), moyeyecquetza (8), mochichiua (9), apan (10) vpan nemi, auilnemi (11), auilquiztinemi (12), mahauiltia (13), ahauiltzoncaloa (14), cuecuenocini (15), yuinti (16). = La hija viciosa. La hija mala o vellaca es mala desu cuerpo, disoluta, loçana, puta, polida, anda pôpeandose; atabiase curiosamente; anda callejeando; dase al vicio de la carne, andase a la flor del berro; su vida y su plazer es andar a la flor del berro anda hecha loca.

1: hija mala o deshonesta

2: mala de su cuerpo caso. noteuhyoccauh notlaçolloccauh

3: cosa disoluta ca. nocuecuech

4: loçana ca. nocuecuelticauh, nocuecuel

5: puta ca. nociuatlauelilocauh

6: cosa polida

7: andar con pompa o fantasia pt. oninoqueque cimmat, oninoquequecimma

8: ataviarse curiosamête p. oninoyeyecquetz

9 : idem p. oninochichiuh

10: andar calleieando o de calle en calle p. apan opan oninen

11: andar a la flor del berro

12: ser publica pecadora o pecador p. onauilquiztine

13: andar se paseâdo p. oninahauilti

14: bellaquear siempre p. onahaviltzoncalo

15: andar hecho loco o loca

16 : idem o andar como borracho o borracha en aquel vicio

(A_89v)


PERSONA DISOLUTA. CA. NOCUECUECH (13)

Telpuchtli (1):
yn telpuchtli, yectloquichtli : qualloq[ui]chtli (2), qualnezqui (3), qualtepul, (yhuel câ yyollo telpuch) tzomoctic (4), tzicuictic (4) popuxtli (4), camanale, tlaquetzale (5)
In uelca yiollo telpuchtli, tlatlacamatini (6), paccanemini (7), yocuxcanemini (7), hatlaqu[el]matini (8) yyel (9), tetlacamati, tlateq[ui]panoa, chipavacanemi (10), mimatcanemi (11).

In tlaueliloc telpuchtli, mixitl, tlapatl (12), nanacatl (12), mochiuhtinemi, cuecuech, yollotlaueliloc, tlaquequelôtinemi (14), tlaquetztinemi (15), tlaxocotinemi (15), camanalotinemi (15)
= Mancebillos.
El mancebo de bien es gentil hombre; es bien dispuesto; es ligero, suelto, gracioso en hablar, donoso. El mancebo bien acondicionado es obediente; es pacífico; es cuidadoso y diligente; obedesce, trabaja; es casto; bive avisadamente y cuerdamente.



1: mancebo de bien
2: gentil persona
3: persona bien puesta
4: cosa ligera. ca. notzomocticauh
4: cosa suelto. ca. notzicuicticauh
4: nopopoxcauh
5: persona graciosa en hablar. ca. nocamanallecauh, notlaquetzalecauh
5: persona obediente ca. notlatlacmatcauh
7: persona pacifica. ca. noiocuxcanencauh
7: persona cuidadosa. ca. natlaquelmatcauh
8:
9: persona diligente
10: biuir castamente. pt. ochipaoacanen
11: biuir auisadamente o recattadamente

12: persona alocada tonta y desuariada
13: persona disoluta. ca. nocuecuech
14: anda disoluto y desasosegado
15: persona que anda diziendo desvarios

(Borrador)

Fuente: 1565 Sahagún Escolio
Notas: ch-- c$--


Entradas


cuecuech - En: 1565 Sahagún Escolio    cuecuech - En: 1571 Molina 1    cuecuech - En: 1571 Molina 2    cuecuech - En: 1580 CF Index    cuecuech - En: 2004 Wimmer    

Descomposición


cuecuech-

Palabras


cuecuech +    cuecuechca    cuecuechcahua    cuecuechcaltia    cuecuechcho    cuecuechco    cuecuechcuicatl    cuecuechihui    cuecuechihuiya    cuecuechinia    cuecuechiuhqui    cuecuechmicqui    cuecuechmicti    cuecuechmictia    cuecuechmictlia    cuecuechmiqui    cuecuechmiquia    cuecuechmiquiliztli    cuecuechnemi    cuecuechoa    


cihua cuecuech    cihuacuecuech    cuacuecuech    ixtecuecuech    yollocuecuech    


Traducciones


trauiesso y desuergonçado. - En: 1571 Molina 2    trauiesso. - En: 1571 Molina 1    Ehonté, sans pudeur, dévergondé. - En: 2004 Wimmer    cosa disoluta, ca. nocuecuech (3) / persona disoluta. ca. nocuecuech (13) - En: 1565 Sahagún Escolio    VI-109, X-3 12 37 - En: 1580 CF Index    

Textos en Temoa

91v 331

Xiccaquj aiac aquetzquj aiac cuecuenotl aiac cuecuech anoço mjtoa cuecuetz in otlatocat auh aiac ilihviztlacatl aiac yciuhcatlacatl [fol v


Glifos en Tlachia

MH: ALMOYAHUACAN - 387_714r

Glifo - 387_714r_06

Lectura: cuecuech


Descomposicion: cuecuech-

Contacto: labios

Cita: cuecuech

https://tlachia.iib.unam.mx/glifo/387_714r_06

cuecuech 

Paleografía: Cuecuech
Grafía normalizada: cuecuech
Traducción uno: trauiesso y desuergonçado.
Traducción dos: travieso y desvergonzado.
Diccionario: Molina_2
Fuente: 1571 Molina 2
Folio: 25r
Notas: ch-- c$-- Esp: __ esso__ aui__ nça__ desue--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/38429

MH: ALMOYAHUACAN - 387_714r

Elemento: olli


Sentido: goma, hule

Valor fonético: ?

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/03.04.11

olli 

Paleografía: ojli
Grafía normalizada: olli
Tipo: s.
Traducción uno: hule, árbol de hule
Traducción dos: hule, arbol de hule
Diccionario: Mecayapan
Fuente: 2002 Mecayapan
Notas: jli -- Esp: á--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/26490

MH: ALMOYAHUACAN - 387_714r

Elemento: ?


Sentido: ?

Valor fonético: ?

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/09.09.09


Paleografía: ?
Grafía normalizada: ?
Prefijo: no
Tipo: v.r.
Traducción uno: vivir yol. (?)
Traducción dos: vivir yol. ?
Diccionario: Bnf_361
Fuente: 1780 ? Bnf_361
Folio: 164
Columna: A
Notas: Marc E. : £* Esp: (-- Esp: )--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/225566

MH: ALMOYAHUACAN - 387_714r

Elemento: ilhuia


Sentido: decir, querellarse

Valor fonético: cuecuech

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/01.02.25

ilhuia 

Paleografía: ilhui[a], nic
Grafía normalizada: ilhuia
Prefijo: nic
Tipo: v.t.
Traducción uno: decir
Traducción dos: decir
Diccionario: Arenas
Contexto:DECIR
xiquilhui ma oc[ ]hualmocuepa nican = dezilde q[ue] buelva acá (Palabras que se suelen dezir quando se embia a llamar a alguna persona, a saber del: 1, 70)

xiquilhui ma nican huallauh = dezilde que venga acá (Palabras que se suelen dezir quando se embia a llamar a alguna persona, a saber del: 1, 69)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: [-- ]--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10726

Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 28-04-2024]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-glifos/cuecuech