Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

colli 

Paleografía: -col[li]
Grafía normalizada: colli
Traducción uno: antepasado
Traducción dos: antepasado
Diccionario: Alarcón
Contexto:ANTEPASADO
§ Ca otiquincaquilique tocolhuan, tochihuan, tocizhuan yn huehuetque, yn ilamatque, yn quenami t1ahuenchihualoya tepeticpac, yn tecolalco, yn teolocholco, ymanel yca yohuac, mixtecomac tlacomoni yn queman chicahuac quihui, ye àmo quicahuaya yn tlahuenchilzualiztli huel conàxitiaya. Auh tlejn macehual? caçan tetlapolotiliztli, caçan tlacatecolotl quitlatlauhtiaya, auh yn axcan ca ymahuizçotzin yxquich yteoyotzin tacatl ttyº D. noyxquich tomàcehual, auh Can campa tiquittâ, auh çan nepa titotlahcalli: cahuel tetlapololti; ca tetequipacho, ca huey totlatlacol yxpantzinco yn Dios. §
Tuue noticia destas estaciones y penitencias, porque ay vn gouernador de mi partido llamado don Diego de Mendoça en el pueblo de Cuetlaxxochitla, criado en mi tiempo, que reprehendiendo a los de su pueblo porque se escusauan y hazian rehassios al venir a la yglesia a la doctrina, Missa y officios diuinos, para avergonzarlos, les dixo lo siguiente [lo que] reduzido a nuestro español dize: «Oymos a nuestros antepassados los ansianos el modo y cuydado con que en su tiempo hazian los antiguos sus sacrificios y ofrendas en las cumbres de los cerros, en los cercos de piedras y en los montones dellas, de noche con mucha escuridad, aunque fuesse como dizen boca de lobo, ora tronando, ora llouiendo muy recio, y con todo no faltauan a sus ofrendas y sacrificios, antes acudian con toda puntualidad y entero cumplimiento, y sepamos que sacauan dello? o que les aprouechaua? siendo como era todo ceguedad, engaño y adoracion del demonio.
(I, 5 De la estacion penitencial que hasian los que hauitauan en los rios y begas, (87) (88) (89))

Fuente: 1629 Alarcón
Notas: --- [-- ]--


Entradas


colli - En: 1547 Olmos_V ?    colli - En: 1547 Olmos_V ?    colli - En: 1571 Molina 1    colli - En: 1571 Molina 1    colli - En: 1571 Molina 1    colli - En: 1580 CF Index    colli - En: 1629 Alarcón    colli - En: 1692 Guerra    colli - En: 1692 Guerra    colli - En: 1765 Cortés y Zedeño    colli - En: 1765 Cortés y Zedeño    colli - En: 17?? Bnf_362    colli - En: 2004 Wimmer    

Descomposición


col-li

Palabras


col    colal    colcehuia    colcha    colchachapatzaya    colchicaloa    colchihua    colchipiniaya    cole    colehua    colelectli    colelectli +    colelecyo    coleleti    coleletli    coles iquiyoyo    coles quiyotl    coles tapayolli    colesquiyotl    colestectli    


(noch)palli    aachtli    aactiyaliztli    aamoxtli    aapilolli    aaztli    abril metztli    ac teotl ac mahuiztli    ac tlacatl ac mahuiztli    acacampaxoliztli    acachapoli    acachichictli    acachto tonalli    acacitli    acacpalli    acacuextli    acahualchictli    acahualli    acahuitztli    acahuiztli    


colelectli    coleletli    coles tapayolli    colestectli    colhuateuctli    coliniliztli    colinilli    colitli    colochtontli    colopatli    colotlalpili    colotlalpilli    colotlalpiltilmatli    colotli    colotzitzicatztli    colotzitzicaztli    coltontli    coltzintli    

Paleografía


-col[li] - En: 1629 Alarcón    Coli - En: 1765 Cortés y Zedeño    Colme - En: 1765 Cortés y Zedeño    culli - En: 1580 CF Index    Icoltzin - En: 1692 Guerra    Mocolhuancatca - En: 1692 Guerra    nocul - En: 1547 Olmos_V ?    nocul - En: 1547 Olmos_V ?    

Traducciones


antepasado - En: 1629 Alarcón    Abuelo - En: 1765 Cortés y Zedeño    Abuelo - En: 17?? Bnf_362    ermano de tu ahuelo. - En: 1571 Molina 1    tio hermano de abuelo o abuela. - En: 1571 Molina 1    auelo, abuelo o aguelo. - En: 1571 Molina 1    grand-père. / frère du grand-père ou de la grand-mère. / comme appelation respectueuse. - En: 2004 Wimmer    Abuelos - En: 1765 Cortés y Zedeño    X-4(2) 5 - En: 1580 CF Index    El abuelo - En: 1692 Guerra    Tus antepassados - En: 1692 Guerra    mi abuelo o ella [mi abuela] - En: 1547 Olmos_V ?    mi abuelo - En: 1547 Olmos_V ?    

Textos en Temoa

01 176

{f. 82r} Jnic. 4. capitulo ytech tlatoa yn tlacayutl. Jnic. j. parapho ypa^ mitoa yn itoca in tlacamecayutl. Mintotli colli tatli na^tli tepiltzin teichpuch teixviuh tetla teavi / tatli. na^tli. / tepilhoan. / teixvioan. / teteycaoa^. / teicutooan / temintooa^. yn tepilhoa^ ytech quiça y^ temach y^ tepilo yoa^ ytech quiça y^ tetla. y^ teavi. yn tetla. y^ teavi. y^ qu^ichioa y^pilhoa. auh y^ temachoa yc monotza y^ teycaoa yntla oquichti. auh y^tla çioa yveltioa. {p. 252} Jnic. 2. parapho ypa^ mitoa yn intoca y^ oquichti y^ çioa çan oc tecemaxca etc. oquichtli. tlatequipanoa. chicaoac. çiuatl. tlacachioa / mopilhoatia veve. tlamamana. teq'ti. tlavipana. illama tlatla^tlalia^. calitic. yq'tiliztli. tzavaliztli etc. telpuchtli. quauhteq'. tlaxeloa quauhtla calaqui ichpuchtli / tzava / monequi. atezi. momachtia yq'tiliztlj telpuchtlapalivj. tlateq'panoa tlamama. veca yauh. ichpuchtlapalivi. yq'ti. tzava. tlaqualchioa. pilto^tli. maviltia. tlaololoa. tzatzi. coneto^tli. quin otlacat. ayamo vel chichi. piltzintli. ayamo tlacaq'. ayamo quimati conetzintli ayamo tlachia. amo temauhcaytta iyoloco nemi telpuchtli. tiachcauh chioa tlamamana motitlanj yyoloco nemi çiuatl tlamachioa. etc. çiuatlapalivi. tezi. tamaloa. tlaqualchioa. ichpuchillama teixtlamachtia etc. yyoloco nemj tlapalivi. çacamoa. elemiqui. yyoloco nemj çioatlapalivi. tezi. atolchioa. {p. 253} telpuchtepito. quaquavi. atlacui. etc. ichpuchto^tlj. quiquilpi. tlachpana tzava / momachtia / etc. ye vel veve ocoliuh. aocmo tle iteq'uh. aocmo tlacaq'. aocmo vel aq' etc. ye vel yllama ocoliuh. aocmo tlatequipanoa / aocmo mimati etc. aynyanj. vevezca, muyuma. telpuchtlaveliloc, tecamanalhuya, tetaza cujlonj. tecuilontianj. patlachpul. tetlanochilianj {p. 253} Jnic. 3. parrapho ypa^ mitoa yn intoca in oquichti ça^ teneixcavil etc. yautl tochtli maçatl cuoatl xochitl cuetzpalli {p. 254}


Glifos en Tlachia

MH: ACXOTLAN - 387_628v

Glifo - 387_628v_18

Lectura: colli


Morfología: ancianos; abuelo

Morfología: abuelo

Morfología: anciano; abuelo

Descomposicion: col-li

Contacto: labios

Cita: colli

https://tlachia.iib.unam.mx/glifo/387_628v_18

colli 

Paleografía: colli
Grafía normalizada: colli
Tipo: r.n.
Análisis: r.n. + -suf. abs. (li)
Forma: col + -li
Traducción uno: Abuelo
Traducción dos: avuelo
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362
Notas: Esp: buel--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/12959

MH: ACXOTLAN - 387_628v

Elemento: coltic


Sentido: curvo o torcido

Valor fonético: colli

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/07.01.10

coltic 

Paleografía: coltic
Grafía normalizada: coltic
Tipo: v.t.
Traducción uno: Tuerta cosa
Traducción dos: tuerta cosa
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/12965

MH: CUAUHQUECHOLLAN - 387_882v

Glifo - 387_882v_43

Lectura: colli


Morfología: ancianos; abuelo

Morfología: abuelo

Morfología: anciano; abuelo

Descomposicion: col-li

Contacto: labios

Cita: colli

https://tlachia.iib.unam.mx/glifo/387_882v_43

colli 

Paleografía: colli
Grafía normalizada: colli
Tipo: r.n.
Análisis: r.n. + -suf. abs. (li)
Forma: col + -li
Traducción uno: Abuelo
Traducción dos: avuelo
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362
Notas: Esp: buel--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/12959

MH: CUAUHQUECHOLLAN - 387_882v

Elemento: coltic


Sentido: curvo o torcido

Valor fonético: col

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/07.01.10

coltic 

Paleografía: coltic
Grafía normalizada: coltic
Tipo: v.t.
Traducción uno: Tuerta cosa
Traducción dos: tuerta cosa
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/12965

MH: CUAUHQUECHOLLAN - 387_882v

Elemento: xayacatl


Sentido: cara rostro

Valor fonético: colli

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/01.02.03

xayacatl 

Paleografía: xayacatl
Grafía normalizada: xayacatl
Tipo: r.n.
Traducción uno: Rostro ô Cara, esto es tambien se dixo que es la mascara; Mascara, esta es tambien cara natural [xayac]
Traducción dos: rostro o cara, esto es tambien se dijo que es la mascara; mascara, esta es tambien cara natural xayac
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362
Notas: Esp: [-- Esp: ]-- Esp: ô-- Esp: ixo--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/16565

Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 29-03-2024]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-glifos/colli