Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

nequi 

Paleografía: nequi, nic
Grafía normalizada: nequi
Prefijo: nic
Tipo: v.t.
Traducción uno: querer / fingir (con verbal incorporado) / necesitar / ser menester
Traducción dos: querer / fingir (con verbal incorporado) / necesitar / ser menester
Diccionario: Carochi
Contexto:QUERER
notlanequia = mi voluntad, con que quiero algo (3.6.1)

niuctzin ca nel ye àmö timonämictïznequi mätël çäyè ximoyëcchìchïhua = hermana, ya que no te quieres casar, adornate si quiera, y componte (palabras de su hermana a Santa Catalina) (5.5.5)

nicnequi in mäcámo onicnoyölìtlacalhuiäni in Totëcuiyo Dios = yo quisiera no auer offendido à Dios (2.8.1)

mä xiàpölo [derogativo], ca nel àmo tinechtläcamatiznequi = vete en hora mala, pues no me quieres obedecer (3.15.3)

mä nicän ximoyetztie, cämpa timohuïcaznequi? = Estese aqui V. m. à donde se quiere ir? (reverencial) (3.15.1)

neco = pasivo de nequi [es querido] (3.13.2)

nectia, vel, nequiltia = [hacerlo querer] (compulsivo de nequi) (3.13.2)

mä quimonequilti in Totëcuiyo, in quënin tinëchtolïnia, mä çan nö yuhqui tiquittaz, ihuän mä oc huälcà mopan mochïhua = quiera Dios, que assi como tu me hazes mal, lo veas por tu casa, y aun peor. (5.5.2)

Nomati (pro ninomati) inic ticnequi ticochiz = pareceme que te estas durmiendo (5.5.11)

àmo nechittaznec, çan nipa omocuep = no me quiso veer, sino q boluiò à otra parte el rostro (5.1.1)

necöni = lo que es digno de quererse, y dessearse (adjetivo pasivo de nequi) (3.2.1)

nën onictlàpalò, çan nëpa ömocuep, àmo nëch ittaznec = no siruió de nada el que yo le saludasse, por que boluió la cara aculla, y no me quiso ver (5.1.1)

o, tlacàcè, yecuel miähuàtiznequi in tlayacac ìcac töctli, in acatto ömotöcac: nöcuel yè izcà éxötl yuhquin pàpäqui; o, yenöcuëlyè izcà chïlli, quënin nöcencà paqui! = Valgame Dios! ya está para echar espiga la caña, que está al principio, y se sembró primero; pues este frisol, parece que está alegre: pues este chile tambien, que loçano que està! (5.2.12)

nicnequi nitlapöhuaz = quiero leer (el futuro suple el infinitivo) (2.8.1)

niman àmo nicnequi = de ninguna de las maneras quiero (5.2.5)

O, tlâcàcè ye cuel miähuatiznequi in toctli = valgame Dios, ya quiere espigar la caña! (5.5.1)

cuix titlaquäz nequi? = quieres por ventura comer? (5.4.2)

neco = ser querido (3.2.1)

Mexìco nimitztïtlaniznequi, cuix ompa tonmati? = Quiero embiarte à Mexico, sabes allá? (4.3.1)

nicnequi, vel. niquëlëhuia in mä nitlapöhua = desseo leer (el optativo suple el infinitivo) (2.8.1)

immantiz, vel, immantiquiuh in cähuitl, inìquac nën ticnequizquè in mäqualli ic ötineminî = llegará el tiempo, quando quisieramos auer viuido bien (3.12.2)

önitlaquäznec = Quise comer (2.8.1)

àmo nictëilhuia in cän, .vel. in cämpa, .vel. in cänin niäznequi = no digo adonde quiero ir (5.1.2)

mäcamo quimonequilti in Totëcuiyo Dios inic tictoyölìtlacalhuizquê = no quiera Nuestro Señor, que le ofendamos (reverencial) (3.15.2)

Inìquäc titlachpänaznequi, oc yè achto in titlaàhuáchïz = quando quieras barrer, primero has de regar (5.2.3)

In Portugalläcà aocmo quimotläcamachïtïznequì in totlàtòcäuh, omonönquàtlälìquè, nönquà moyacanaznequì = los Portugueses no quieren ya reconocer à nuestro Rey, quieren gouernarse aparte (5.1.5)

In quemmaniän huel nellelàci, in nicnequi mä canàpa nitztëhua: nöcuëlyè nech tlaocoltia in nocihuähuàtzin, innopilhuän, quën niquincäuhtëhuaz? = me hallo à vezes tan apurado, q me quisiera ir por ay, mas por otra parte me dan lastima mi muger, y hijos, como los he de dexar? (5.2.12)

nomati [por ninomati] inic anquinequì antlàtözquê! = Que amigos sois de parlar! (5.5.11)

néco = [es querido] (2.5.1)

nëntlaquäz nequi in cocoxqui, àhueli = harto haze el enfermo por comer, no es possible (5.5.8)

nicnequi in mä onitlapöhuani = Quisiera auer leido (literal: quiero, oxalà que yo vuiera leido) (2.8.1)

nitlaquäznequia = yo quería comer (2.8.1)

Tläçazxië tepitze: nomati çäyè ic ticnequi in timähuiltiz = estate queda niña, parece, que no te hartas de jugar (5.5.11)

cuixticnequi nö yuh nitlaìiyöhuïz, iniuh titlaìiyöhuia? = quieres que yo padesca, de la manera que tu padeces? (5.5.7)

nicnequi nitlaquäz, vel. nitlaquäznequi = quiero comer (2.8.1)

àmo çannën huälchöchöca yohualtica intecolötl, itlà quìtöznequi, àço ticëmè ye titomiquilizquê = no en vano (son palabras de vn supersticioso) ni sin causa continua el buho en venir à llorar de noche, algo pronostica, quiçà se morirá vno de nosotros (5.4.3)

intlänel moch ticmocuïtïz in motlàtlacöl, intläcamo ticcähuaznequi, àtle manel cë motlàtlacol mitzmopòpolhuiliz in Totëcuiyo = aunque confiesses todos tus pecados, si no los quieres dexar, no te perdonará Nuestro Señor, ni vno solo (5.5.5)

Quin otihualmohuïcac, auhyecuël timohuïcaznequi? = Agora acabas de venir; y tan presto te quieres ir? (reverencial) (3.15.1)

niman mïxco nëci in àquën timomati in àtle ïpan titlachia: intlä tlaçòpilli ïhuïc timotlàpaloa, inïc tictlälcuïlïznequi, quën yëquénè tiquinchïhua tiquinpoloa in icnötläca? = se te echa de ver, que eres vn desvergonçado, y atreuido: si te atreues à vn principal, y le quieres quitar sus tierras, quanto mas mal haras à los pobres? (5.5.3)

tlein ticnequi? = qué quiere? (1.5.2)

in nèhuätl àmo nicnequia, ca çan önicuïcuitlahuiltiloc = yo no quería sino que me insistieron mucho, me forçaron (sílaba doblada larga) (3.16.2)

izcatqui in monequi ticchïhuaz, intlänicän nonähuac tieznequi = aqui está, ò esto es lo que has de hazer, si quieres estar aqui conmigo (5.1.1)

In quëmmaniän huel nëllelàci; in nicnequi, mä canàpa nitztëhua = me hallo algunas vezes tan apurado, que me da gana de irme por ay (5.2.6)


FINGIR (CON VERBAL INCORPORADO)
ninococoxcätóca, ninococoxcänequi, &c. = me finjo enfermo (comp. cocoxqui con toca, y nequi) (4.3.2)

ninomachtiltóca, ninomachtilnequi = hago, y finjo que me enseñan (comp. machtilia con toca y nequi) (4.3.2)

ninomiccätóca, ninomiccänequi, .vel. ninomiccänènequi = me finjo muerto (comp. micqui con toca, y (nè)nequi) (4.3.2)

[-]nequi, o [-]nènequi = fingir ?cf. toca (4.3.2)


NECESITAR
Inaxcan oc nimitztlapòpolhuia, yëcè intlä occeppa yuhqui ticchïhuaz, çäyè connequiz inic yëquenè ticcentzauctiäz = por agora te perdono, pero si hicieres otra, no serà menester mas, para que finalmente lo pagues todo junto (5.5.4)

çäyè connequiz = no serà menester mas (5.5.4)


SER MENESTER
ye ompa niauh, çäyè connequiz, inïc amocpac namechàänaz = alla voi, no será menester mas, para cojeros de la melena (5.5.11)

Fuente: 1645 Carochi


Entradas


nequi - En: 1547 Olmos_G    nequi - En: 1547 Olmos_G    nequi - En: 1547 Olmos_V ?    nequi - En: 1547 Olmos_V ?    nequi - En: 1547 Olmos_V ?    nequi - En: 1547 Olmos_V ?    nequi - En: 1547 Olmos_V ?    nequi - En: 1551-95 Docs_México    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 1    nequi - En: 1571 Molina 2    nequi - En: 1571 Molina 2    nequi - En: 1571 Molina 2    nequi - En: 1571 Molina 2    nequi - En: 1595 Rincón    nequi - En: 1611 Arenas    nequi - En: 1611 Arenas    nequi - En: 1611 Arenas    nequi - En: 1629 Alarcón    nequi - En: 1645 Carochi    nequi - En: 1645 Carochi    nequi - En: 1692 Guerra    nequi - En: 1759 Paredes    nequi - En: 1759 Paredes    nequi - En: 1765 Cortés y Zedeño    nequi - En: 1765 Cortés y Zedeño    nequi - En: 1765 Cortés y Zedeño    nequi - En: 1765 Cortés y Zedeño    nequi - En: 1780 ? Bnf_361    nequi - En: 1780 ? Bnf_361    nequi - En: 1780 ? Bnf_361    nequi - En: 1780 ? Bnf_361    nequi - En: 1780 Clavijero    nequi - En: 17?? Bnf_362    nequi - En: 17?? Bnf_362    nequi - En: 1984 Tzinacapan    nequi - En: 1984 Tzinacapan    nequi - En: 2002 Mecayapan    nequi - En: 2002 Mecayapan    nequi - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


amo nicnequi - En: 1547 Olmos_V ?    kineki - En: 1984 Tzinacapan    kineki - En: 1984 Tzinacapan    Monequi - En: 1780 ? Bnf_361    Monequi - En: 1780 ? Bnf_361    Monequi - En: 1571 Molina 2    Monequi - En: 1765 Cortés y Zedeño    Monequi - En: 1765 Cortés y Zedeño    Monequi - En: 1765 Cortés y Zedeño    monequi - En: 17?? Bnf_362    monequi - En: 1547 Olmos_V ?    monequi - En: 1547 Olmos_V ?    monequi - En: 1571 Molina 1    monequi - En: 1571 Molina 1    monequi - En: 1571 Molina 1    monequi - En: 1571 Molina 1    Nechnequi - En: 1571 Molina 2    nechnequi - En: 1571 Molina 1    nejqui' - En: 2002 Mecayapan    nequi, mo - En: 1611 Arenas    nequi, mo - En: 1645 Carochi    nequi, mo-on - En: 1759 Paredes    nequi, nic - En: 1645 Carochi    nequi, nic - En: 1551-95 Docs_México    nequi, nic - En: 1611 Arenas    nequi, nic - En: 1759 Paredes    Nequi, nic - En: 1571 Molina 2    Nequi, nic. - En: 1780 ? Bnf_361    nequi, nino - En: 1629 Alarcón    nequi, nite - En: 1611 Arenas    Nequi, nite - En: 1571 Molina 2    Nequi, nite. - En: 1780 ? Bnf_361    Nequi, nitla - En: 1780 Clavijero    nequi. nic. - En: 1595 Rincón    nic, nequi - En: 1571 Molina 1    nic, nequi - En: 1571 Molina 1    nic, nequi - En: 1571 Molina 1    nic, nequi - En: 1571 Molina 1    niccnequi - En: 1692 Guerra    nicnequi - En: 1547 Olmos_V ?    nite, ne-qui - En: 1571 Molina 1    Nitenequi - En: 1547 Olmos_V ?    nitlanequi; pret. perfecto onitlanec - En: 1547 Olmos_G    quinequi - En: 2002 Mecayapan    

Traducciones


No querer - En: 1547 Olmos_V ?    ¡Buenos días! (saludo común en el camino) - En: 1984 Tzinacapan    Querer - En: 1984 Tzinacapan    Cumple o conviene - En: 1780 ? Bnf_361    Ser necesario ; forzado es ; menester es ; necesariamente - En: 1780 ? Bnf_361    es necessario, o conuiene. - En: 1571 Molina 2    Servil cosa - En: 1765 Cortés y Zedeño    Convenir - En: 1765 Cortés y Zedeño    Menester - En: 1765 Cortés y Zedeño    Forzosa cosa que es precisa ô nesesaria - En: 17?? Bnf_362    conbiene - En: 1547 Olmos_V ?    conbiene o es necesario - En: 1547 Olmos_V ?    cumple o conuiene. - En: 1571 Molina 1    ser necessario. - En: 1571 Molina 1    forçado es. - En: 1571 Molina 1    menester es. - En: 1571 Molina 1    tener necesidad o auer menester algo. pre: onechnec. - En: 1571 Molina 2    menester auer. - En: 1571 Molina 1    cosa - En: 2002 Mecayapan    v.t. tla-., vouloir quelque chose. / v.t. tê-., désirer qqn. / v.réfl., " monequi ", c'est nécessaire, cela convient. - En: 2004 Wimmer    Querer - En: 17?? Bnf_362    Querer por voluntad - En: 1765 Cortés y Zedeño    fingirse - En: 1547 Olmos_G    [quererse algo] - En: 1611 Arenas    se necesita / conviene / se debe / -tech ~, plegarse / es menester / es útil - En: 1645 Carochi    convenir - En: 1759 Paredes    querer / fingir (con verbal incorporado) / necesitar / ser menester - En: 1645 Carochi    querer / ofrecer / pretender - En: 1551-95 Docs_México    querer / desear / estar a su mandar / obligación [querer] - En: 1611 Arenas    admitir - En: 1759 Paredes    querer algo o gastar y emplear alguna cosa. pre: onicnec. - En: 1571 Molina 2    Querer por voluntad; gastar en bien; despender o gastar; cosa hazer de mar, orilla o rivera. - En: 1780 ? Bnf_361    estar bien [en un lugar] - En: 1629 Alarcón    menester - En: 1611 Arenas    admitir a otro para algun negocio. - En: 1571 Molina 2    Admitir a alguno a alguna cosa. - En: 1780 ? Bnf_361    Querer - En: 1780 Clavijero    querer. - En: 1595 Rincón    costa hazer. - En: 1571 Molina 1    gastar en bien. - En: 1571 Molina 1    querer por voluntad. - En: 1571 Molina 1    despender o gastar. - En: 1571 Molina 1    yo quiero - En: 1692 Guerra    querer - En: 1547 Olmos_V ?    admitir a alguno a alguna cosa. - En: 1571 Molina 1    soy a otro necesario - En: 1547 Olmos_V ?    querer algo - En: 1547 Olmos_G    querer, amar; necesitar - En: 2002 Mecayapan    

Textos en Temoa

57v 1161

Nequi otoconcaquito netleya in tiQuauhtemoctzin in tOquitzin in tiHuanitzin aya

1161. Hemos ido a escucharlos, oh, oh, a ti Cuauhtémoc, a ti, Oquitzin, a ti, Huanitzin.