Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

totolapan 

Paleografía: TOTOLAPAN
Grafía normalizada: totolapan
Traducción uno: Communauté rattachée à la province tributaire de Huaxtepec.
Traducción dos: communauté rattachée à la province tributaire de huaxtepec.
Diccionario: Wimmer
Contexto:totôlâpan, toponyme.
Communauté rattachée à la province tributaire de Huaxtepec.
Localisation, Totolapan, Mor.
Le glyphe, Kingsborough I 58 Codex Mendoza Lám 27 fig.19. présente dans un bassin plein d'eau, âpan, la tête d'une dinde, tôtolin.
Totolapan était un établissement xochimilca.
Fuente: 2004 Wimmer


Entradas


totolapan - En: 2004 Wimmer    

Descomposición


totol-a-pan

Palabras


totolaahuitztica    totolac    totolacatecomatl    totolacatl    totolacaximaloni    totolapaneca    totolatl    totolayotl    totolca    totolcalli    totolcani    totolcatinemi    totolchichihua    totolcocone    totolcocotl    totolcocoxque {totolcocoxq~}    totolcocoxqui    totolconentoton [totolconetoton]    totolconetl    totolconetontli    


acapan    acaquilpan    acatl yacapan    acellopan    achcauhpan    achichiacpan    achichiapan    achichiyacpan    achto tepan    acolpan    acoquilpan    acpaxapopan    actimoteca, tepan    acuitlapan    ahahuializpan    ahahuilizpan    ahahuilpan    ahuatepan    ahuatzalpan    ahuecapan    


totoloapan    

Traducciones


Communauté rattachée à la province tributaire de Huaxtepec. - En: 2004 Wimmer    

Textos en Temoa

0 9

calli {1582} 12 tochtli abril ypan ÿnmomân letabla dela Conçepciôn. {1583} 13 acatl yquac mochalli ynacaxitl yntianquizco mani ynichuetzico atl chiquacênxiuhtica yecahuico yhuan no yquac moyecti motlacuicuili ynacalotli y nicân mexico ynizqui acalotli nohuian huitza ynaltepetl ypantlaca. // auh noyquac motlaliq^ monjas Sâncta monica ypilhuân ôncan ÿnhuitzillan. // Noyquac hualmohuicac Crucifixo ynonpa monextitzino totolapan {*} San guilermo çayuh huiptla Deramos San pablo maxitico çatepan hualmohuicac ÿn Sânt agustin xolloco quimonamiquilito ynixquichtin teopixq^ ± agustinos fran{cos} [Franciscos] Dominicos glericos Diatinos. Yhuân yquac yancuicân motlayahualhuiq^ yn S{to} [Sancto] Domingo ypilhuân huelmahuiztic ynitlayhiyohuiliztzin ynic motecpân. {1584} Cetecpatl yquac ônmopehualti ÿn allde [alcalde] DeCorte Santiago Devera ynic mohuicac china quînmohuiquilli tlapitzque nahuintin auh cân hualaq^ hualmocuepque çaniçel ynquihuicaq^ chirimias quipitza atlixocan ychan. // Auhnoyquac mito ynixquichtin teopixque ÿn S. fran{co} [Francisco] S. agustin S. Domingo aocmo yehuantin motemachtilizq^ ynohuiân altepetl ypan yehuantin calaquizque ynglericos yhuan ynaltepetl ypan tlaca tlatoque nohuiân tlacuepaco tlanânquilico yninpanpatzinco teopixq^. // Auh çân no yq^c [yquac] omoyancuilli yniglesia mayor. {1585} 2 calli nicân mochiuh ynic tlayahualoloc ynipânpa Sancta Concilio ynteoyotica neçentlaliliztli Sancto ¾10 Domingo hualpehualoto ôncan hualhuilohuac y Sanct agustin yhuân ynixquichtin teopixq^ obisposme yn motlayahu[a]lhuique Don fray bar{me} [Bartolome] deleDesma obispo huuaxacac S{to} [Sancto] Domingo teopixqui Don fray Domingo Dealçura obp^os [obispo] xalixco teopixqui S{to} [Sancto] Domingo Don fray gre{o} [Gregorio] montanno obp^os [obispo] Campech teopixq^ S{to} [Sancto] Domingo ± Don Diego Romano obp^os [obispo] tlaxcallan teopixqui Sânt p{o} [pedro] glerico Don fray Juan Demedina obp^os [obispo] michhuacan teopixqui Sanct agustin. éahuallatzauctia yn arçobispo casolla quihualaquitia yhuân ytopil ymitra auhçan mochcapa ynquitlalitiaque obispos. / Don fray gomez DeCordova obp^os [obispo] quautemallan teopixqui Sanct gr{e} [Gregorio]. Auh ynin mochiuh ypan enero 2O ypân ylhuitzin S. Sebastiân. Auh ynic tzonquiz ypan ynilhuitzin S. lucas çan noyuh tlayahualoloc eylhuitl viernes Sabado Domingo auh çanno ypan ynomito xihuitl 1585 a{o}s [años] no yq^c [yquac] maxitico visorey Don aluaro Enriquez Dezunica. {1586} 3 tochtli yquac Sanct Sebastian poSsesion macoq^ teopixq^ Carmenistas ypan 19 de Enero ynicmocallaquique tlayahualoliztica ôncan oneohuac yn Sancto Domingo ycquimocuiliq^ ynic çemicac oncan moyetztiezque. Auh çan no yquac ynipan Sanc barnabe ylhuitzin 11 junio yquac ommopehualti yntlatohuani arçobp^o [arçobispo] ynic mohuicac Castillan yeteotlac ynônmopehualti Don p{o} [pedro] moya Decontrelas Caxtolxihuitl onçe yn omotlatocatillico mexico yexihuitl ÿnquisidor moyetzticatca. Auh niman ycquimocuilli ynitlatocayo


Glifos en Tlachia

Xolotl - X.040

Glifo - X.040.D.20

Lectura: totolapan


Descomposicion: totol-a-pan

Contacto: dos

Cita: totolapan H.C. II,33

Cita: totolapan R. I,319

Cita: totolapan T. I,86

Cita: totolapan D. 70

https://tlachia.iib.unam.mx/glifo/X.040.D.20

totolapan 

Paleografía: TOTOLAPAN
Grafía normalizada: totolapan
Traducción uno: Communauté rattachée à la province tributaire de Huaxtepec.
Traducción dos: communauté rattachée à la province tributaire de huaxtepec.
Diccionario: Wimmer
Contexto:totôlâpan, toponyme.
Communauté rattachée à la province tributaire de Huaxtepec.
Localisation, Totolapan, Mor.
Le glyphe, Kingsborough I 58 Codex Mendoza Lám 27 fig.19. présente dans un bassin plein d'eau, âpan, la tête d'une dinde, tôtolin.
Totolapan était un établissement xochimilca.
Fuente: 2004 Wimmer

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/74480

Xolotl - X.040

Elemento: pantli


Sentido: bandera; clasif.: hileras, zurcos...

Valor fonético: pan

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05_12_46

pantli 

Paleografía: PANTLI
Grafía normalizada: pantli
Tipo: r.n.
Traducción uno: 1. mur, ligne, rangée. / pântli 1. / mur, ligne, rangée. / suffixe de numération. S'emploie en numération pour compter les rangées de personnes ou de choses: "cempântli", une rangée, / n.pers. / pântli Drapeau, bannière.
Traducción dos: 1. mur, ligne, rangée. / pântli 1. / mur, ligne, rangée. / suffixe de numération. s'emploie en numération pour compter les rangées de personnes ou de choses: "cempântli", une rangée, / n.pers. / pântli drapeau, bannière.
Diccionario: Wimmer
Contexto:deux entrées
A.£ pântli 1.£ mur, ligne, rangée.
Esp., pared, viga exterior, fila, linea. Swadesh 1966.
Lafaye 1972,314.
Allem., Mauer, Linie, Reihe. SIS 1950,399.
Angl., row, wall (K).
2.£ suffixe de numération. S'emploie en numération pour compter les rangées de personnes ou de choses: "cempântli", une rangée,
" mâcuîlpântli ", cinq rangées.
Renglones, a camellos de surcos, paredes, rengleras de persanas o otras cosas puestas por orden a la larga. Molina I 119. Rammow 1964,84.
3.£ n.pers.
B.£ pântli
Drapeau, bannière.
Il s'agit d'une variante de pâmitl.
Allem., Fahne.
* à la forme possédée.
" nopân ", mon drapeau, " îpân ", son drapeau.
* à l'honorifique, " amopâtzin ", vos drapeaux (de papier). Sah3,29.
Note : F.Karttunen distingue pâmitl, drapeau, bannière et pântli, mur, ligne, rangée mais reconnaît que pâmi-tl a une variante pân-tli.
R.Siméon et Schultze-Iena confondent les sens drapeau et mur, ligne, rangée.
Fuente: 2004 Wimmer

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/59378

Xolotl - X.040

Elemento: totolin


Sentido: pavo, guajolote

Valor fonético: totol

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/02_01_12

totolin 

Paleografía: totolin
Grafía normalizada: totolin
Tipo: r.n.
Traducción uno: gallina
Traducción dos: gallina
Diccionario: Arenas
Contexto:GALLINA
quézqui ipatiuh ce totollin = [¿]quanto cuesta una gallina [?] (Cosas que comunmente se suelen preguntar, y pedir despues de llegado a algun pueblo: 1, 37)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11887

Xolotl - X.040

Elemento: atl


Sentido: agua

Valor fonético: a

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/04_05_01

atl 

Paleografía: atl
Grafía normalizada: atl
Tipo: r.n.
Traducción uno: agua
Traducción dos: agua
Diccionario: Arenas
Contexto:AGUA
polihui in atl = [[¿]ha avido mucha] falta de agua[?] (Preguntas que se suele[n] hazer del estado, y temporales de algun lugar: 1, 9)

Xicqui [xiccui] ican inon ahpilolli in atl = traed este cãtaro de agua (Las palabras mas ordinarias que se suelen dezir a los Indios jornaleros que trabajan en minas, y labores del campo: 1, 13)

xicmacà atl = dalde de bever (A uno que rehuye, ò ha miedo de llegarse a un caballo, o mula: 2, 120)

huel qualli atl = es buena agua (Lo que se suele dezir alabando alguna cosa: 1, 80)

xiquinmaca atl = daldes agua (Palabras que comunmente suele dezir el amo al moço, quando le dexa en guardia de la casa: 1, 18)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10204

Xolotl - X.040

Elemento: cilli


Sentido: caracol pequeño

Valor fonético: ?

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/02_03_02

cilli 

Paleografía: cili
Grafía normalizada: cilli
Tipo: r.n.
Análisis: r.n. + -suf. abs. (li)
Forma: cil + -li
Traducción uno: Caracol
Traducción dos: caracol
Diccionario: Bnf_362
Fuente: 17?? Bnf_362
Notas: cili --

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/12886

Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 19-04-2024]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-glifos/totolapan