Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

cochi 

Paleografía: cochi, ni
Grafía normalizada: cochi
Prefijo: ni
Tipo: v.i.
Traducción uno: dormir mucho, pt. onicoch. (46)
Traducción dos: dormir mucho, pt. onicoch. (46)
Diccionario: Sahagún Escolios
Contexto:DORMIR MUCHO, PT. ONICOCH. (46)

Metztli (1). tecuciztecatl.
Yn iquac yancuican valmomana coltontli (2) yuhquin teçacanecuilli (3), teçacanecuiltontli, ayamo (4) tlanextia: çan yuiyan (5) veixtiuh (6), malacachiuhtiuh (7). teuilacachiuhtiuh. Caxtoltica (8) ÿn vel malacachiui (9), teuilacachiui, yn vel maci (10), yn chicaua (11). Auh yn iquac vel oyaualiuh, omalacachiuh, ynic valneci, ynic valmomana yn vmpa (12) yquiçayan (13) tonatiuh yn iquac ye tlapoyaua (14) yuhquin (15) comalli (16), veipol (17), vel teuilacachtic (18), malacachtic, yuhquin tlapalli chichiltic, chichilpatic (19). Auh q'niquac in ye achi (20) quiualtoca (21), in ye ualacoq'ça (22) iztaya (23): mitoa ye tlachia (24), ye tlanextia ÿn metztli, ye metztona: yztalectic (25) vel iztac (26), ynic motta (27) ynic neci iuhqüen tochton (28) yxco (29) vetztoc (30). Yntlacamo (31) tle mixtli. ÿntlacamo mixxoa (32). mixtemi. yuhquïn tona yc tlaneci, mitoa yehon (33) cemilhuitl (34) vel tlanaltona (35). tlanaltonatimani. tlacalantoc. tlacalantimani. Auh yn iquac ouelacic (36). ouelmacic. ytlanextiliz (37) ÿn izquilhuitl (38) yc veya (39), malacachiui: çan (40) iuh nenti oc (41) ceppa tepitonaui (42), tepitonauhtiuh, oc ceppa yuhqui mochiua ynic yäncuican valmomana, çan iuiyän (43) poliui (44), poliuhtiuh: mitoa ye önmiqui (45) ÿn metztli ye ve in quicochi (46), ye ve in ic cochi ye tlathuitiuh (47), ye tlathuinavac (48) ÿn valquiça. Auh yn iquac vel ompoliuh, mitoa önmic ÿn metztli:
= Capitulo segundo
De la luna
Cuando la luna nuevamente nace, parece un arquito de alambre delgado; aún no resplandece; poco a poco va creciendo. A los quinze dias es llena; y cuando ya es llena, sale por el oriente a la puesta del sol. Parece como una rueda de molino grande, muy redonda y muy colorada; y cuando va subiendo, se para blanca o resplandeciente; parece como un conejo en medio de ella; y si no hay nubes, resplandece casi como el sol, casi como de dia. Y despues de llena cumplidamente, poco a poco se va menguando, hasta que se va a hazer como cuando començo. Dicen entonces: "Ya se muere la luna; ya se duerme mucho;" esto es cuando sale ya con el alva. Al tiempo de la conjuncion dizen: "Ya es muerta la luna."

1: luna
2: arquillo
3: barbute amanera de medio arq?llo caso. notêçacanecuil. notêçacanecuilton
4: aun no
5: poco a poco
6: yrse engrandeciendo pt. oueixtia
7: yrse haziendo redondo. pt. omalacachiuhtia. oteuilacachiuhtia
8: a los quinze dias
9: acabarse de aredondear. pret. oyaualiuh. omalacachiuh. oteuilacachiuh
10: perfectionarse. pt. omacic
11: hazerse fuerte pt. ochicauac
12: aculla
13: a la salida. caso. noquiçaya
14: a la tarde. o a la puesta del sol
15: asi como
16: comal. caso. nocomal es vna torta de barro cozido en que cuezen las tortillas.
17: grandazo
18: cosa redonda y llana caso. noteuilacach.
19: cosa muy colorada.
20 vn poco.
21: proceder. pt. oquiualtocac
22: se sube en alto pt. oualacoquiz
23: pararse blanca pt. oyztaz
24: resplandecer pt. otlachix. otlanexti. ometztonac
25: cosa blanquezina. cosa muy blanca
26: cosa muy blanca
27: parecer. omottac. onez
28: coneivelo
29: en la cara. caso. nixco.
30: estar echado pret. ouetztoca
31: si ninguna cosa
32: anublarse pt. omixxoac
33: casi
34: dia
35: resplandecer mucho, o echar mucha clarida de si. pt. otlanaltonac. otlanaltonatimanca, otlacalantoca, otlacalantia
36: cumplirse o perfecionarse pt.oacic. omaci.
37: resplandor o claridad. caso. notlanex. notlanextiliz
38: tantos
39: engrandecerse o crecer pt. oueix
40: poco a poco
41: otra vez
42: achicarse o menguarse pt. otepitonauh. otepitonauhtia
43: poco a poco
44: desparecer. opoliuh opoliuhtia
45: morirse pt. onimic.
46: dormir mucho pt. onicoch.
47: amanecer pt. otlathuic
48: junta al alua

(P_161r)

Fuente: 1565 Sahagún Escolio
Notas: ch-- c$--


Entradas


cochi - En: 1547 Olmos_G    cochi - En: 1547 Olmos_G    cochi - En: 1547 Olmos_G    cochi - En: 1547 Olmos_V ?    cochi - En: 1547 Olmos_V ?    cochi - En: 1547 Olmos_V ?    cochi - En: 1547 Olmos_V ?    cochi - En: 1565 Sahagún Escolio    cochi - En: 1571 Molina 1    cochi - En: 1571 Molina 1    cochi - En: 1571 Molina 2    cochi - En: 1580 CF Index    cochi - En: 1595 Rincón    cochi - En: 1611 Arenas    cochi - En: 1611 Arenas    cochi - En: 1629 Alarcón    cochi - En: 1645 Carochi    cochi - En: 1692 Guerra    cochi - En: 1780 Clavijero    cochi - En: 17?? Bnf_362    cochi - En: 1984 Tzinacapan    cochi - En: 2002 Mecayapan    cochi - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


cochi, ni - En: 1629 Alarcón    cochi, ni - En: 1645 Carochi    cochi, ni - En: 1611 Arenas    cochi, ni - En: 1565 Sahagún Escolio    Cochi, ni - En: 1571 Molina 2    Cochi, ni - En: 1780 Clavijero    cochi, ni, - En: 1595 Rincón    coch[i], ni - En: 1611 Arenas    kochi - En: 1984 Tzinacapan    ni, cochi - En: 1571 Molina 1    ni, cochi - En: 1571 Molina 1    nicochi - En: 1692 Guerra    nicochi - En: 1547 Olmos_V ?    nicochi - En: 1547 Olmos_V ?    nicochi - En: 1547 Olmos_G    nicochi - En: 1547 Olmos_G    nicochi, ninocochitia - En: 1547 Olmos_V ?    nicochi, ninocochitia - En: 1547 Olmos_V ?    nicochi; pret. perfecto onicoch - En: 1547 Olmos_G    

Traducciones


Dormir - En: 17?? Bnf_362    dormir - En: 2002 Mecayapan    II-93, III-36 56 65 66, IV-2 15, VII-3 23 41, VIII-57, X-103 171 172 175, XI-16 99 273 - En: 1580 CF Index    v.i., dormir. - En: 2004 Wimmer    dormir - En: 1629 Alarcón    dormir - En: 1645 Carochi    dormir - En: 1611 Arenas    dormir mucho, pt. onicoch. (46) - En: 1565 Sahagún Escolio    dormir. preterito: onicoch. - En: 1571 Molina 2    Dormir - En: 1780 Clavijero    dormir. - En: 1595 Rincón    dormir - En: 1611 Arenas    Dormir - En: 1984 Tzinacapan    dormirse. - En: 1571 Molina 1    dormir. - En: 1571 Molina 1    yo duermo - En: 1692 Guerra    dormir - En: 1547 Olmos_V ?    dormir - En: 1547 Olmos_V ?    yo duermo - En: 1547 Olmos_G    dormir - En: 1547 Olmos_G    dormir - En: 1547 Olmos_V ?    dormir - En: 1547 Olmos_V ?    dormir - En: 1547 Olmos_G    

Textos en Temoa

21r 180

] xoconj y yn vnctli in oniqualcujc qujto in Quetzalcoatl ca njman amo velitiz in niquiz in manell achito noconpaloz njman oc ceppa quilhui in tlacateculotl camono velitiz in macamo tiquiz in maca titlapaloz ca aiac njcnocavia aiac njcquixtia in macamo njcmaca yn vctli in njctlaoantia in niquivintia auh injn tlaoque tlacuele tla xoconi in Quetzalcoatl njman jc conjc in vctli piaztica auh in oconjc cochvetz in otlica quaqualacatoc in cochi veca caquizti injc hicotoca auh in ooaliçac njman ie ic avic tlachia mohotta moquapepetla niman jc vncan tlatocaioti Cochtocan