itoa
Paleografía:
ìtoa, nitla
Grafía normalizada:
itoa
Prefijo:
nitla
Tipo:
v.t.
Traducción uno:
decir / hablar / favorecer / mandar
Traducción dos:
decir / hablar / favorecer / mandar
Diccionario:
Carochi
Contexto:DECIR
An ca noçanàmo onàci in nämauh, ïpampa àtel ticmìtalhuia inïtech mämatzin in àço oticmocelilî = à lo que parece aun no ha llegado mi carta pues no dizes en la tuya si la has recebido (5.5.11)
aüh quëntihuitz? vel. aüh tlein tiquìtoa? = Pues, como vienes? vel. pues, que dizes? que es menester? (5.5.9)
tleinmach tiquìtoa? = que Diablos dizes? (5.5.3)
Huëy tlàtlacolli onicchiuhpölo [derogativo] notlaçòtàtzine; mä xinëchmoteòchihuili [reverencial], ca ye oniquìtòpölò [derogativo] in ïxquich notlàtlacöl = Gran pecado es el que yo ruin he hecho, absueluame vuestra Reuerencia, que ya he dicho todos mis pecados (3.15.3)
çan ye nöyèhuätl öniquìtô = lo mesmo dixe yo (5.3.2)
tlácàço ca nelli in quìtoa nocihuäuh, ye nopan huällathuiz = valgame Dios, bien dezia mi muger, que ya quería amanecer (5.5.1)
Tla oc niquinchia, àço ácàmè itlà quìtöquïhuì, quinìquäc nic neltocaz in motlàtöl = aguardaré à veer si vienen algunos à dezirme algo, entonces creeré lo que me dizes (5.2.6)
Auh in nicän amonoquè in annopilhuän, àcaçomöacà amèhuäntin anquittatihuì in öniquìtô = Quiça ninguno de vosotros, que estais aqui alcançarà à ver (lit.- alcançareis à veer) lo que è dicho (4.6.1)
niquitòtëhua = partome dexando dicho algo (comp. ìtoa y ëhua) (4.2.2)
amoyölïcàtzin mocëloquichtine, tocnïhuäne: cämpa öanhuällàquè? huel anmiequïntin: auh ca çannötitèhuän; tiquìtoà, àçomà oc azcentlamantin. = seais bien venidos varones esforçados, y amigos nuestros; de donde venis? muy muchos sois: y sois de nuestra nacion, entendiamos que erades de otra casta (4.6.1)
mäcamo çan tlalhuiz xiquìto in tlein ticmati, cuix çan tlalhuiz quitlapoa in ïtöp, in ïpetläcal in äquin mìmatcätläcatl = no digas inconsideradamente lo que sabes, que el que es cuerdo no abre inconsideradamente sus cofres, esto es no descubre sus secretos (5.5.1)
monequi anquitözquè in quëzquipa öantlähuänquè, in quëzquipa öanquìtlacòquè in imissàtzin Totëcuiyo, çäcè quëcïzquipa in öïpan anhuetzquè in occequi tëmictiäni tlàtlacölli = es menester, que digais quantas vezes os aueis emborrachado, quantas aueis dexado de oyr Missa, y finalmente quantas vezes aueis caido en otros pecados mortales, y en cada vno dellos (5.5.3)
xiccaqui intlein nimitzilhuia = Oye lo que yo te digo (3.14.2)
In iuh öconitòin, niman ic occeppa öcochtlamelauh = despues de auer dicho esto se boluiò à dormir à sueño suelto (5.2.4)
nelli niquìtoa = digo la verdad (5.4.2)
àmo çannën huälchöchöca yohualtica intecolötl, itlà quìtöznequi, àço ticëmè ye titomiquilizquê = no en vano (son palabras de vn supersticioso) ni sin causa continua el buho en venir à llorar de noche, algo pronostica, quiçà se morirá vno de nosotros (5.4.3)
Ayac quimochïhualtócaz, ayac quimìtöltócaz inïtlamahuiçöltzin in Totëcuiyo Iesu Christo = nadie presuma hacer ni dezir las marauillas de Nuestro Señor Iesu Christo (4.3.2)
mäcamo xinëchìtalhuì in notlàtlacol = no digas de mi mis pecados (aplicativo de ìtoa) (3.14.2)
ayäc huel càcicäìtöz in quënamìcätzintli in Totëcuiyo = nadie puede dezir perfectamente de la manera que es Dios (5.5.2)
HABLAR
catotequiuh in tèhuäntin titeöpixquè, inïc ïpan titlàtözquè in ïteöyötzin Totëcuiyo Dios = A nuestro cargo de los que somos Sacerdotes está, el mirar, y cuydar de lo que toca à Dios, y al culto diuino (3.8.1)
nitlàtòtíuh = voi hablando (comp. tlàtoa y yauh) (4.2.2)
nichicotlàtoa = desuari[o], el enfermo, ò blasphem[o] ?cf. chicoìtoa (5.1.5)
Mä nopan ximotlàtölti = Hable V.m. por mi, interceda por mi (1.6.3)
nomati [por ninomati] inic anquinequì antlàtözquê! = Que amigos sois de parlar! (5.5.11)
--cuix oc tlàtoa in cocoxqui? --aocmo, aochuellàtoa = --habla todavia el enfermo? --ya no, ya no puede hablar (5.2.3)
Tleinticmìtalhuia? = que dize V. m? (reverencial) (3.15.2)
nécóc ninemi, .vel. nitlàtoa = soi hombre doblado, hago à dos manos, tengo dos caras (5.1.3)
ïtechpa, .vel. ïtechcopa nitlàtöz in teötlaneltoquiliztli = hablarè de la fè, ò acerca de la fè (1.6.3)
nilihuiztlàtoa = hablo sin tiento ni consideracion (comp. ilihuiz y tlàtoa) (4.1.1)
ilihuiztlàtoa = hablar inconsideradamente, diziendo necedades (5.5.1)
tlàtô > tlàtòcäyötl = [habló] añadesele ?cäyötl? y hace ?tlàtòcäyötl? (3.8.1)
Inìquäc ömocäuh inïc ötlàtô = quando acabó de hablar (lit.- quando acabó en quanto habló) (5.3.1)
ninähuatlàtoa = hago officio de interprete (3.14.2)
nitëchicoìtoa = habl[o] mal de otros, murmur[o] ?cf. chicotlàtoa (5.1.5)
tläximocähuacan, çanmach antlàtoâ = callad, que todo se os va en hablar (5.5.3)
Aquin oncan tlàtòticà on? = quien esta hablando ai donde tu estas? (5.1.1)
FAVORECER
Ayäc acàiznëchïximati, manoço tèhuätzin nopan ximotlàtölti = no ay aqui quien me conosca; fauorescame V. m. (5.4.1)
MANDAR
tlàtoäni = el que gouierna es el que habla, y manda (3.12.2)
Fuente:
1645 Carochi
Notas:
ì--