Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

teyo 

Paleografía: teyo
Grafía normalizada: teyo
Traducción uno: persona venerable y de gran acatamiento (16)
Traducción dos: persona venerable y de gran acatamiento (16)
Diccionario: Sahagún Escolios
Contexto:PERSONA VENERABLE Y DE GRAN ACATAMIENTO (16)

Tlatoani : (*)
in tlatoani cevallo (9) hecavhyo (9), malacayo (10), puchotl (11), aveuetl (12), tequayo (13), ymacaxyo (14), tleyo (15), mavizyo (16), teyo, tocayo (16).
In qualli tlatoani, cuexane (17), teputze (18), macoche (19), temacochoani, tecentlaliani, teololoani, tlatocati, tlatqui, tlamama, tecuexanoa temacochoa, tlapachoa, tlacamacho, iceoallotitlan, yiecauhiotitlan necalaquilo teuiuiti, tepatilloti.
In tlaueliloc tlatoani, tequani (20) tzitzimitl (21), coleletli (21) ocelutl (22), cuitlachtli (23) machoni (24), tlalcauiloni, yixpänpaieooani telchioaloni, hatle ipan ittoni, yollococole (25), ixcococ (26), ixtleyo (27) tlamamauhtia, tlalli (28) quitetecuinia
= Las excelentias del señor, rey o emperador, obispo o papa, ponense por via de methaphora. Ceoallo hecauhio, quiere dezir cosa que "haze sombra", porque el mayor ha de hazer sombra a sus súbditos; malacaio, "cosa que tiene gran circuito en hazer sombra", porque el mayor ha de amparar a todos, chicos y grandes; puchotl, es un árbol que haze gran sombra y tiene muchas ramas. aveue, es de la misma manera porque el señor ha de ser semejante a estos árboles donde todos sus áditos se amparen. El mayor ha de ser reverenciable, espantable, preciado y temido de todos. El mayor que haze bien su oficio ha de llevar a sus súbditos, unos a cuestas, otros en el regaço, otros en braço; halos de allegar y tener debaxo de sus alas como la gallina a los pollos.


9: cosa que haze sombra
10: cosa redonda a manera de molino
11: una arbol asi llamado
12: otro arbol asi llamado ca.
13: cosa espantable como bestia fiera
14: persona temida y reverenciada
15: cosa como fuego. ca.
16: persona venerable y de gran acatamiento
17: persona que lleva algo en el regaço
18: persona que lleva algo a cuestas
19: persona que lleva algo en braço
20: bestia fiera.
21: demonio. ca.
22: tigre
23: oso
24: publico vellaco ca.
25: persona brava
26: persona mal ingrada
27: persona de ojos espantables ca.
28: persona que a todos desasosiega. pt.
29: persona que amenaça de pena de muerte a cada paso

(Borrador)

Fuente: 1565 Sahagún Escolio


Entradas


teyo - En: 1565 Sahagún Escolio    teyo - En: 1571 Molina 1    teyo - En: 1571 Molina 1    teyo - En: 1580 CF Index    teyo - En: 1780 ? Bnf_361    teyo - En: 1984 Tzinacapan    teyo - En: 2002 Mecayapan    teyo - En: 2002 Mecayapan    teyo - En: 2002 Mecayapan    teyo - En: 2004 Wimmer    

Descomposición


te-yo-

Palabras


te    te +    te eca    te etlamanca    te ica    te sacramento macani    te sacramento maquiliztli    te sancto mahuizotiliani    te sancto mahuizotiliztli    te sancto mahuiztililiztli    te [tehuatl]    te, neneuhcahuia    te/t/tlaximaliztica    teaach    teaach =    teaachti    teaachtilmatli    teaacitihuetzi    teaacotlaz    teaahua    


-tecuyo    acahecacozcayo    acaihuitemalacayo    acalnacacyo    acalnacazyo    acan itlacauhqui ininacayo    acapapaloyo    acayo    acazhuayo    acazoayo    aceiteyo    achiyo    achyo    acocoxochyo    acollamachiyo    acollamachyo    acoyo    acucuxochyo    acuecueyo    acuenyo    


teahuayo    tealacyo    teayo    tecacamayo    tecelicayo    techachacuachyo    techa[n]chacuachyo    tecochyo    tecomayo    tecoyo    tecpayo    tecpinyo    tecpiyo    tecuanyo    tecuayo    tecucizyo    tecuiyo    tecuyo    tehezyo    tehuayo    

Paleografía


teio - En: 1580 CF Index    teyô' - En: 2002 Mecayapan    Teyo. - En: 1780 ? Bnf_361    TEYOH - En: 2004 Wimmer    teyoj - En: 2002 Mecayapan    teyoj - En: 2002 Mecayapan    

Traducciones


IX-29, X-5 15 17 45, XI-247 253 258 - En: 1580 CF Index    Pedregal - En: 1984 Tzinacapan    señalado en bien. - En: 1571 Molina 1    pedregoso. - En: 1571 Molina 1    persona venerable y de gran acatamiento (16) - En: 1565 Sahagún Escolio    trueno - En: 2002 Mecayapan    Pedregoso ; señalado en bien. - En: 1780 ? Bnf_361    têyoh, n.possessif, sur têntli, estimé, considéré, respecté, honoré, qui jouit d'une bonne réputation. / teyoh, nom possessif sur tetl, pierreux, rude, qui a des pierres. - En: 2004 Wimmer    rocoso, pedregal - En: 2002 Mecayapan    rocoso, rocosa, pedregal - En: 2002 Mecayapan    

Glifos en Tlachia

MH: ATLIXCO - 387_896r

Glifo - 387_896r_27

Lectura: teyo


Descomposicion: te-yo-

Contacto: labios

Parte no expresada: -yo,

Cita: teyo

https://tlachia.iib.unam.mx/glifo/387_896r_27

teyo 

Paleografía: teyoj
Grafía normalizada: teyo
Tipo: adj., s.
Traducción uno: rocoso, pedregal
Traducción dos: rocoso, pedregal
Diccionario: Mecayapan
Fuente: 2002 Mecayapan
Notas: j --

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/28072

MH: ATLIXCO - 387_896r

Elemento: tetl


Sentido: piedra ; clasificador

Valor fonético: te

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/04.04.01

tetl 

Paleografía: tetl
Grafía normalizada: tetl
Tipo: r.n.
Traducción uno: piedra
Traducción dos: piedra
Diccionario: Arenas
Contexto:PIEDRA
tetl = la piedra (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 132)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11571

TOTOMIXTLAHUACAN - T_B

Glifo - T_B_002a

Lectura: teyo


Descomposicion: te-yo-

https://tlachia.iib.unam.mx/glifo/T_B_002a

teyo 

Paleografía: teyoj
Grafía normalizada: teyo
Tipo: adj., s.
Traducción uno: rocoso, pedregal
Traducción dos: rocoso, pedregal
Diccionario: Mecayapan
Fuente: 2002 Mecayapan
Notas: j --

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/28072

TOTOMIXTLAHUACAN - T_B

Elemento: tetl


Sentido: piedra

Valor fonético: te

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/04.04.01

tetl 

Paleografía: tetl
Grafía normalizada: tetl
Tipo: r.n.
Traducción uno: piedra
Traducción dos: piedra
Diccionario: Arenas
Contexto:PIEDRA
tetl = la piedra (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 132)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11571

Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 07-05-2024]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-glifos/teyo