Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

atempanecatl 

Paleografía: atenpanecatl
Grafía normalizada: atempanecatl
Tipo: r.n.
Traducción uno: II-106, VIII-77, IX-47
Traducción dos:
Diccionario: CF_INDEX
Fuente: 1580 CF Index
Notas: np--


Entradas


atempanecatl - En: 1580 CF Index    atempanecatl - En: 1580 CF Index    atempanecatl - En: 1580 CF Index    atempanecatl - En: 1598 Tezozomoc    atempanecatl - En: 2004 Wimmer    

Descomposición


atem-pan-eca-tl

Palabras


atemaconi    atemahuiztililiztli    atemaliztli    atemamachiliztica    atemauhca ittani    atemauhcaittaliztli    ateme    atemi    atemia    atemiana    atemitia    atemitl    atemitl +    atemo    atemohuia    atemoliztli    atemoztli    atempa    atempach    atempan    


aaccayotl    ac mach tlacatl    acacalotl    acacapacquilitl    acacatl    acachachacatl    acachatl    acachiquihuitl    acacocoyotl    acacoyotl    acacuahuitl    acacueyatl    acacuiyatl    acahuatototl    acaiyetl    acalcuachpancuahuitl    acalcuachpanitl    acalcuauhyollotl    acalmaitl    acalpatiotl    


atemitl    

Paleografía


atenpanecatl - En: 1580 CF Index    atënpanecatl - En: 1580 CF Index    

Traducciones


Titre de l'un des quatre plus hauts dignitaires de l'armée. - En: 2004 Wimmer    VIII-43 55 - En: 1580 CF Index    *AF - En: 1598 Tezozomoc    II-106, VIII-77, IX-47 - En: 1580 CF Index    IX-34 - En: 1580 CF Index    

Textos en Temoa

27v 254

Achcauhcalli vncan catca in achcacauhti in tiacahoan in jtemjcticaoan catca tlatoanj iehoantin qujtzonqujxtiaia in aqujn tlein ipan omotzontec quauhnochtli atempanecatl tezcacoacatl auh in jtla qujtlacoaia qujtzacutiuja mjquja


Personajes en Tlachia

METLALTOYUCA - M_E

Personaje - M_E_20

Lectura: atempanecatl


Descomposicion: atem-pan-eca-tl

Relato: 02

Sexo: m

Cita: atempanecatl CM 65r

Cita: atenco CM 27r

https://tlachia.iib.unam.mx/personaje/M_E_20

atempanecatl 

Paleografía: ATEMPANECATL
Grafía normalizada: atempanecatl
Tipo: r.n.
Traducción uno: Titre de l'un des quatre plus hauts dignitaires de l'armée.
Traducción dos: titre de l'un des quatre plus hauts dignitaires de l'armée.
Diccionario: Wimmer
Contexto:âtêmpanêcatl, titre.
Titre de l'un des quatre plus hauts dignitaires de l'armée.
Désigne en particulier un officier de justice associé aux âchcacauhtin chargé de l'exécution des sentences. Sah8,55.
Cité dans les mémes fonctions en Sah8,43.
Cité dans une liste d'exécuteurs du souverain. Sah2,106.
Cité en Sah9,47.
" in ômpa cateh in tlacochcalcatl, in tlâcatêccatl, in ticociahuacatl, tocuiltecatl, âtêmpanêcatl ", where were the Tlacochcalcatl, the Tlacateccatl, the Ticociauacatl, the Tocuiltecatl, the Atempanecatl. Sah8,77.
Cf. Anders Dib IX 47 note 10 qui renvoie à Sah2,102 Sah2,114 Sah8,62 Sah 12, 9 et Sah 12, 112.
R.Siméon dit: Général en chef (Clav.).
Titre correspondant à Général en Chef. Ce titre était également celui des princes de Teotihuahcan et de Tepetlixpan-Chimalhuahcan. Titre que porte Tlacaellel.
J.de Durand-Forest. 3ème Relation de Chimalpahin II 104.
" âtêmpanêcatl tiyahcâuh ", 6ème dans une liste de titres attribués sous Itzcôatl et son ministre Tlacaeleltzin aux guerriers valeureux. Ce titre revient à un nommé Citlalcôâtl. D'après Duran et la Cronica mexicana. SGA II 511.
Mentionné dans une liste de hauts fonctionnaires, envoyés par Axayacatl et chargés de redéfinir les frontières dans la région de Tepeaca. Historia Tolteca Chichimeca 46v. (1467 - Un-Roseau).
Cf. aussi xîlôxôxchcatl, cuahuitencatl, tlapanêcatl et tocuiltêcatl.
Fuente: 2004 Wimmer

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/40987

METLALTOYUCA - M_E

Elemento: xiuhuitzolli


Sentido: diadema preciosa

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.05.07

xiuhuitzolli 

Paleografía: xiuhuitzolli
Grafía normalizada: xiuhuitzolli
Tipo: r.n.
Traducción uno: mitra de obispo.
Traducción dos: mitra de obispo.
Diccionario: Molina_1
Fuente: 1571 Molina 1
Folio: 85v
Notas: [1] uh-- u$--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/144890

METLALTOYUCA - M_E

Elemento: tlacatl


Sentido: hombre; señor

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/01.01.01

tlacatl 

Paleografía: tlacatl
Grafía normalizada: tlacatl
Tipo: r.n.
Traducción uno: persona
Traducción dos: persona
Diccionario: Arenas
Contexto:PERSONA
tlacatl = persona (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11615

METLALTOYUCA - M_E

Elemento: atl


Sentido: agua

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/04.05.01

atl 

Paleografía: atl
Grafía normalizada: atl
Tipo: r.n.
Traducción uno: agua
Traducción dos: agua
Diccionario: Arenas
Contexto:AGUA
polihui in atl = [[¿]ha avido mucha] falta de agua[?] (Preguntas que se suele[n] hazer del estado, y temporales de algun lugar: 1, 9)

Xicqui [xiccui] ican inon ahpilolli in atl = traed este cãtaro de agua (Las palabras mas ordinarias que se suelen dezir a los Indios jornaleros que trabajan en minas, y labores del campo: 1, 13)

xicmacà atl = dalde de bever (A uno que rehuye, ò ha miedo de llegarse a un caballo, o mula: 2, 120)

huel qualli atl = es buena agua (Lo que se suele dezir alabando alguna cosa: 1, 80)

xiquinmaca atl = daldes agua (Palabras que comunmente suele dezir el amo al moço, quando le dexa en guardia de la casa: 1, 18)

Fuente: 1611 Arenas

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/10204

METLALTOYUCA - M_E

Elemento: tilmatli


Sentido: manta

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.07.01

tilmatli 

Paleografía: tilmahtli
Grafía normalizada: tilmatli
Tipo: r.n.
Traducción uno: manta / [manta] / paño / ropa
Traducción dos: manta / [manta] / paño / ropa
Diccionario: Arenas
Contexto:MANTA
tilmahtli = manta (Nombres de diversos generos de cosas: 2, 142)

tilmahtli huey = manta grande (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)

tilmahtli tepiton = manta chica (Palabras que comunmente se suelen dezir nombrando diversas cosas: 2, 133)


[MANTA]
cama tilmahtli = sabanas (Nõbres de axuar de casa: 1, 21)


PAÑO
tilmahtli = paño (Recaudo para coser: 1, 29)


ROPA
ma monechico in mochi tilmahtli = recojase toda la ropa (Lo que comunmente suelen dezir los amos a los moços quando quieren caminar, y cargar las mulas: 1, 33)

Fuente: 1611 Arenas
Notas: ht--

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/11598

Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 29-03-2024]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-personajes/atempanecatl