Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

ana 

Paleografía: ana, nic
Grafía normalizada: ana
Prefijo: nic
Tipo: v.t.
Traducción uno: buscar / coger / hallar y coger / quitar / tener / traer
Traducción dos: buscar / coger / hallar y coger / quitar / tener / traer
Diccionario: Alarcón
Contexto:BUSCAR
§ Onihualla in nixolotl, in nicapanilli: cuix tle ipan nitlamati? in tetl ihuinti, in quahuitl ihuinti in nican nenemi no tehuan, no nehua. / Ac teotl, ac mahuiztli ye quipolonezqui teteo inconeuh, teteo inpiltzin. Nic-anaco xoxoqui tonalli, iztac tonalli. Camach in oya? Camach in omotecato? can mach in chicnautopa, chicnauhtlanepaniuhcan omotecato? Nic-anaco, nitzatzilico: ticqualtiliz, ticyectiliz in yollotzin, tzontecomatl. §
Yo en persona vine a esto el furioso, el que hago estruendo. el que no tiene a quién respetar; soi a quien le tiemblan y obedeçen hasta los palos y las piedras: atadme aquí que soi tanto como otro. / Pues veamos aora qué Dios o qual poderoso quiere ya destruir al hijo de las Diosas y Dioses; venido he a buscarle su tonal (fortuna, hado o estrella) qualquiera que se fuere: donde se aurá ido, donde se detiene? adonde? a las nueve veces? adonde, a las nueve juntas o emparejamientos se fue a quedar: donde quiera que esté la llamo, y la he de traer porque has de sanar, y limpiar este coraçon, y esta cabeça.
(VI, 3 Del remedio que vsan para lo que dicen reconciliar, (390-5))


COGER
§ Ye nonehua nèhuatl, niycnopiltzintli, nicenteotl, ye nic-huica ceatl ytonal yèhuatl yhuan ynacayo yn oquichichiuh yn nonan tonacacihuatl xochiquetzal cihuatl, ompa icatiuh ytzpapalotl; yequenè nic-huicaz notâ chicomexochitl piltzinteuctli, nicanaco, nichuicaz, ye quichixcacâ nonan xochiquetzal: nictemoco canin comolihuic tepeiecatl, campa teliuhqui quitocatinemi: Piltzinteuctli chicomexochitl nictemoco can man; ihuan nictemoco Mizcoaciuatl [¿Mixcoacihuatl?] inacazotzin [¿nacayotzin?] nic-huicaz. §
Los que acostumbran caçar con arco y flecha, tienen tambien sus conjuros y encantos de quien fian su buena fortuna, assi en hallar caça como en matarla despues de hallada, con lo qual nescesita de conjuro para lo vno y para lo otro, y assi, parte del dicho conjuro se dirige y encaminas del arco y flechas, y otra parte a los venados que es la caça y de ordinario buscan; el conjuro es como se sigue: Ya me parto yo, el huerfano, el vn dios, y lleuo el arco, el arco y su flecha, lo qual hizo y compuso mi madre la diosa tónacácihuatl (Ceres) y la llamada xochiquetzal (Venus), y en la flecha va encajada y ajustada vna punta de pedernal ancha, que tambien he de lleuar: y con esto vengo a coger y he de lleuar mi padre el de las siete rosas, noble y señor, que lo está esperando mi madre la diosa xochiquetzal (Venus): a buscarlo vengo donde quiera que esté, ora sea en las quebradas, ora en las laderas, ora ande en las lomas; al noble y principal de las siete rosas he venido a buscar, y no menos al que es carne sabrosa y encantada, para la diosa culebra la he de llebar.
(II, 9 De la supersticion de los flecheros y conjuros que vsan, (218-1))


HALLAR Y COGER
§ Ye nicnotzaz (DD: nictocaz) yn yalhua yehuiptla yn ica choca, yn ica nentlamati? yn nohueltiuh yn xochiquetzal: yalhua, yehuiptla yca nichocaya: yca ninentlamati yn nitlamacazqui, ninotolinia, niquiyyohuia niciahui. Polihui y nochil, polihui yn noztauh. Ye niyauh ye nic-anaz. Cuix moztla? cuix huiptla? niman axcan. §
Ya me parto, ya buscare, ya llamare y hallare lo que ayer y antier costo lagrimas y pena a mi hermana la diosa Xochiquetzal, y lo que tambien ayer y antier causo lagrimas y penoso cuidado a mi que soy un espiritado que padezco mucha nescessidad, muchos trabajos y cansancio, que ni tengo chile ni sal: ya me parto y luego hallare y cojere lo que busco que no ha de ser mañana ni el dia siguiente sino luego agora.
(II, 8 Del encanto y conjuro que se vsan para caçar venados con lazos y las grandes supersticiones que en esto enbueluen, (213-8))


QUITAR
§ Tla xihuiqui nohueltiuh, yn antlàçoteteo; tla nican xoconpixti nemican yn noquiahuac. Ye huitz yn quihualcuiz, yn çomalli, yntlahuelli, nican ancanilizque, anqui-cuilizque, tle anquimati. §
Ea, ya venid, ya mis hermanas las diosas menores quedad enguarda de mi casa, por si ya biene quien trayga ocasiones del enojos y pesadumbres, se las quiteys y las retendreys, porque no me sean estoruo en que estays divertidas.
(II, 8 Del encanto y conjuro que se vsan para caçar venados con lazos y las grandes supersticiones que en esto enbueluen, (213-10))


TENER
§ Tla xihuiqui, nonan tlaltecuintli [¿tlaltecuhtli?] notâ cetochtli tezcatl, ca hualpopocatimani, nonan citlalcueye, notâ totonametl{i}, tlamacazqui nanahuatzin, xiuhpiltzintli. Nohueltiuh cenmalinalli; tlamacazqui ceatl ytonal, ayac quilhuiz, ayac quinonotzaz yn tlamacazqui chicomexochitl, yn teotlalhua: ye huitz, ye huallaz nican; yn câ anpaquizque, ammàhahuiazque, nican anquitzitzquizque, ancanazque. §
Ea, venid en mi ayuda, mi madre y mi padre, la tierra y el agua y el cielo estrellado, y mi padre el de los rayos (al Sol), Dios que eras antes asqueroso y pareces producido de esmeraldas. / Mi hermana la torcida a vn lado (por el herbaçal), y los arboles, guardadme todos el secreto; nadie lo haga saber ni se lo diga al espiritado de las siete rosas (al venado), que viue en los montes; ya viene, ya llegarà aqui; con eso os holgareis y tendreys contento. Aqui es donde lo haveys de tener y cogerlo.
(II, 8 Del encanto y conjuro que se vsan para caçar venados con lazos y las grandes supersticiones que en esto enbueluen, (216-5))


TRAER
§ Tla xihualhuian ye onicnianato [oniquianato] noxochipetl, yn ipan timotlalitiuh; tel àmo, tihuècahuatiuh, çan ti-iciuhtiuh, çan titlaquatiuh, can yciuhca tihuallaz; yoliz, tlacatiz yn iztacçihuatl: ca nican mitzchixticate yn nopilhuan; àmo çan acâ, nimatca nèhuatl, ninahualteuctli. §
Ya puedes venir, que ya truje mi estera de Rosas: en ella te as de sentar pero no para estar de asiento, que as de passar y has de comer y beuer y te has de voluer presto para que presto se engendre y nazca la muger blanca: para esto te esperan mis criados, no lo manda quien quiera, yo el principe de los encantos.
(II, 5 Del conjuro y encanto de los que arman hornos de cal, (200-2))

Fuente: 1629 Alarcón


Entradas


ana - En: 1547 Olmos_G    ana - En: 1547 Olmos_G    ana - En: 1547 Olmos_G    ana - En: 1547 Olmos_G    ana - En: 1547 Olmos_V ?    ana - En: 1551-95 Docs_México    ana - En: 1551-95 Docs_México    ana - En: 1551-95 Docs_México    ana - En: 1551-95 Docs_México    ana - En: 1551-95 Docs_México    ana - En: 1565 Sahagún Escolio    ana - En: 1565 Sahagún Escolio    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 1    ana - En: 1571 Molina 2    ana - En: 1571 Molina 2    ana - En: 1571 Molina 2    ana - En: 1571 Molina 2    ana - En: 1571 Molina 2    ana - En: 1571 Molina 2    ana - En: 1580 CF Index    ana - En: 1595 Rincón    ana - En: 1611 Arenas    ana - En: 1611 Arenas    ana - En: 1611 Arenas    ana - En: 1629 Alarcón    ana - En: 1629 Alarcón    ana - En: 1629 Alarcón    ana - En: 1645 Carochi    ana - En: 1692 Guerra    ana - En: 1759 Paredes    ana - En: 1759 Paredes    ana - En: 1765 Cortés y Zedeño    ana - En: 1765 Cortés y Zedeño    ana - En: 1765 Cortés y Zedeño    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 ? Bnf_361    ana - En: 1780 Clavijero    ana - En: 1780 Clavijero    ana - En: 17?? Bnf_362    ana - En: 17?? Bnf_362    ana - En: 2002 Mecayapan    ana - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


Ana, m - En: 1571 Molina 2    ana, mo - En: 1565 Sahagún Escolio    ana, nic - En: 1565 Sahagún Escolio    ana, nic - En: 1759 Paredes    àna, nic - En: 1611 Arenas    ana, nic - En: 1629 Alarcón    Ana, nic - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nic - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nic - En: 1780 ? Bnf_361    ana, nic - En: 1551-95 Docs_México    ana, nic - En: 1611 Arenas    ana, nic juramento - En: 1551-95 Docs_México    ana, nic posesion - En: 1551-95 Docs_México    ana, nic posesio[n] - En: 1551-95 Docs_México    ana, nic posesssion - En: 1551-95 Docs_México    ana, nin - En: 1759 Paredes    Ana, nin - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nin - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nin - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nin - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nin - En: 1780 ? Bnf_361    ANa, nin - En: 1571 Molina 2    Ana, nin - En: 1780 Clavijero    ana, nino - En: 1611 Arenas    ana, nite - En: 1629 Alarcón    Ana, nite - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nite - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nite - En: 1571 Molina 2    Ana, nitla - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nitla - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nitla - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nitla - En: 1780 ? Bnf_361    Ana, nitla - En: 1571 Molina 2    Ana, nitla - En: 1780 Clavijero    Ana, tita - En: 1571 Molina 2    ana. nic - En: 1595 Rincón    anna, nite - En: 1629 Alarcón    Cana - En: 1765 Cortés y Zedeño    Cana - En: 1765 Cortés y Zedeño    Cana - En: 1765 Cortés y Zedeño    Mana - En: 1571 Molina 2    mana - En: 1571 Molina 1    Mana, nic. - En: 1780 ? Bnf_361    Mana. - En: 1780 ? Bnf_361    momana - En: 1571 Molina 1    nanalo vel nano - En: 1547 Olmos_G    nanalo vel nano - En: 1547 Olmos_G    nechmana - En: 17?? Bnf_362    nic, ana - En: 1571 Molina 1    nic, ana - En: 1571 Molina 1    nic, ana - En: 1571 Molina 1    niconana - En: 1692 Guerra    nin, ana - En: 1571 Molina 1    nin, ana - En: 1571 Molina 1    nite, ana - En: 1571 Molina 1    nite, ana - En: 1571 Molina 1    nite, ana - En: 1571 Molina 1    niteana - En: 1547 Olmos_G    niteana - En: 1547 Olmos_V ?    niteana; pret. perfecto onitean - En: 1547 Olmos_G    nitla, ana - En: 1571 Molina 1    nitla, ana - En: 1571 Molina 1    nitla, ana - En: 1571 Molina 1    nitla, ana - En: 1571 Molina 1    nitla, ana - En: 1571 Molina 1    nonteana - En: 1571 Molina 1    Nonteana. - En: 1780 ? Bnf_361    qui-âna - En: 2002 Mecayapan    äna, nic - En: 1645 Carochi    

Traducciones


v.t., / prendre, attraper, saisir, faire prisonnier. / copier, recopier quelque chose. / métaphore de l'adultère. / expression, " îxtlân tlaâna ", il a des rayures au visage. / v.réfl., pousser, se développer. - En: 2004 Wimmer    Prender; Recibir - En: 17?? Bnf_362    II-54, VII-5, XII-96 - En: 1580 CF Index    dar de si el cordel o la soga. preterito: oman. - En: 1571 Molina 2    tomarse, pt. oman (41+) - En: 1565 Sahagún Escolio    tomar algo, pt. onican. (66) - En: 1565 Sahagún Escolio    prender - En: 1759 Paredes    [coger] / venir por algo - En: 1611 Arenas    buscar / coger / hallar y coger / quitar / tener / traer - En: 1629 Alarcón    Recivir por el sentido - En: 1780 ? Bnf_361    Recivir - En: 1780 ? Bnf_361    Alcanzar õ tomar lo que està en alto, asi como plato, ropa, ô cosas manuales - En: 1780 ? Bnf_361    tomar / dar posesión (Inv. de tomar) / ser algo para alguien / traer - En: 1551-95 Docs_México    ir [por algo] / tomar / venir por alguién - En: 1611 Arenas    hacer el juramento / hacer juramento / [dar el juramento] - En: 1551-95 Docs_México    tomar posesión / tomar la posesión - En: 1551-95 Docs_México    tomar posesión - En: 1551-95 Docs_México    tomar posesión - En: 1551-95 Docs_México    fortalecer y crecer - En: 1759 Paredes    Desperezarse - En: 1780 ? Bnf_361    Crecer el hombre - En: 1780 ? Bnf_361    Contenerse, ô abstenerse, yendose ã la mano - En: 1780 ? Bnf_361    Espaciarse por via de recreacion, ô pasatiempo - En: 1780 ? Bnf_361    Abstenerse de algo, õ irse a la mano - En: 1780 ? Bnf_361    crecer enel cuerpo. preterito: oninan. - En: 1571 Molina 2    Crecer - En: 1780 Clavijero    tomar - En: 1611 Arenas    traer a / venir por - En: 1629 Alarcón    Prender - En: 1780 ? Bnf_361    Asir, ô prender â otro [añadido: llebar de diestro à un ciego, adiestrar] - En: 1780 ? Bnf_361    tomar, asir, o prender, o adiestrar ciego. pre: onitean. - En: 1571 Molina 2    Coger algo arrancandolo - En: 1780 ? Bnf_361    Desarrugar lo arrugado - En: 1780 ? Bnf_361    Quitar apartar algo - En: 1780 ? Bnf_361    Arrancar ô sacar lo que està hincado - En: 1780 ? Bnf_361    trauar, o asir algo, o apartar y quitar alguna cosa. preterito: onitlaan. - En: 1571 Molina 2    Coger, tomar - En: 1780 Clavijero    trauarse o asirse vnos a otros delas manos para dançar. prete: otitaanque. - En: 1571 Molina 2    recebir o tomar. - En: 1595 Rincón    venir por alguien - En: 1629 Alarcón    Arrebatar - En: 1765 Cortés y Zedeño    Coger - En: 1765 Cortés y Zedeño    Tomar - En: 1765 Cortés y Zedeño    dar desi el cordel, o lasoga. &c. preterito: oman. - En: 1571 Molina 2    dar de si el cordel. - En: 1571 Molina 1    Poner cosas anchas o llanas. - En: 1780 ? Bnf_361    Dar de si el cordel. - En: 1780 ? Bnf_361    enroscarse la culebra. - En: 1571 Molina 1    soi preso - En: 1547 Olmos_G    soi preso - En: 1547 Olmos_G    Enfadarme con otro - En: 17?? Bnf_362    recebir. - En: 1571 Molina 1    recebir por el sentido. - En: 1571 Molina 1    alcançar o tomar lo que esta en alto, assi como plato, ropa o cosas manuales. - En: 1571 Molina 1    yo coxo o tomo - En: 1692 Guerra    abstenerse de algo, o yrse ala mano. - En: 1571 Molina 1    crecer el hombre. - En: 1571 Molina 1    adiestrar ciego. - En: 1571 Molina 1    asir o prender a otro. - En: 1571 Molina 1    prender. - En: 1571 Molina 1    prender alguno - En: 1547 Olmos_G    prender al que huye - En: 1547 Olmos_V ?    prender a alguno - En: 1547 Olmos_G    quitar, apartar algo. - En: 1571 Molina 1    arrancar o sacar lo que esta hincado. - En: 1571 Molina 1    coger algo arrancandolo. - En: 1571 Molina 1    desarrugar lo arrugado. - En: 1571 Molina 1    trauar. - En: 1571 Molina 1    acompañar a otro desde su casa. - En: 1571 Molina 1    Acompañar â otro desde su casa. - En: 1780 ? Bnf_361    guardar; poner a un lado; ahorrar - En: 2002 Mecayapan    tomar / prender / atraer - En: 1645 Carochi    

Textos en Temoa

39v 750

Yn cacahuaxochipetlatl yyooo noca ana ya anconcauhtehuaque yn teteuctin i cepan amonnemico yn don Pilipe yaho

750. La estera de flores preciosas por mí la habéis dejado, señores.dccl Juntos vinísteis a vivir, don Felipe. ±