Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

mati 

Paleografía: mati, nic
Grafía normalizada: mati
Prefijo: nic
Tipo: v.t.
Traducción uno: saber / pensar
Traducción dos: saber / pensar
Diccionario: Arenas
Contexto:SABER
nehhuatl nicmati = yo lo se (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 141)

népacá quimati = aquel lo sabe (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 141)

tehhuatl ticmati = tu lo sabes (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

nêpaca quimati = aquel lo sabe (Las palabras mas comunes que se suelen repetir, acusando a alguno, ô algunos de algun delito: 1, 98)

ahmo ticmati in ye ixquich ica tinechtequipanohua = no sabes quanto ha que me has servido (Palabras, que comunmente se suelen dezir a un moço quando acude de mala gana à lo que le dizen, ò mandan: 2, 103)

yehuantin quimati = ellos lo saben (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

yehhuatl quimati = el lo sabe (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

yehhuatl quimati = el lo sabe (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 141)

nepacà quimati = aquel lo sabe (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

tehuãtin ticmati in campa cà = nosotros sabemos dõde está (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 108)

ahmo nicmati = no lo se (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 141)

ahmo nicmati = no lo se (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

ahmo quimati = no lo sabe (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 141)

tehuatl ticmati in cãpa cá = tu sabes donde està (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 108)

nehhuatl nicmati = yo lo se (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

ahmo huel quimatizq[qué] = no lo pueden saber (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

yehhuantin quimati in campa cà = ellos saben dõde esta (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 108)

ye ticmàti in notlanequiliz in motechcopa = ya sabes la voluntad que te tengo (Palabras de offrecimiento: 2, 147)

ahmo ticmati = no lo sabes (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

aquin quimati in campa onihuia = [¿]quien sabe donde fuy[?] (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

nehuatl nicmati cãpa cà = yo se donde está (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 108)

yehuatl quimati cãpa cà = el sabe donde está (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 108)

cuix ticmati in campa cà = [¿]sabes donde está[?] (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 108)

ahmo quimati = no lo saben (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

népacaté quimati ? cãpa cà = aq[ue]llos sabe[n] dõde està (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 108)

népacate quimati = aquellos lo saben (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 109)

ahmo tiquitta in ca nehhuatl nicmati = [¿]no ves que yo lo se muy bien[?] (Lo que se suele dezir platicando una persona con otra: 2, 139)

ticmati ticchihuaz inin ahnoço inon = [¿]sabras hazer tal, ò tal cosa[?] (Para mandar hazer algo a un official: 2, 156)

ticmati ticchihuaz = [¿]sabras hazer[ tal, ò tal cosa][?] (Para mandar hazer algo a un official: 1, 59)

ahmo nicmati iquin huel nihuelitiz nimitztlaxtlahui in cenca qualli nohuicpa oticchiuh = no se quando podre pagarte el bien que me hiziste (Palabras de agradecimiento: 1, 51)

néhuatl nicmati = yo lo se (Palabras que ordinariamente se suelen dezir en qualquier cosa que se dize, y pregunta: 1, 69)

cuix ticmati tehuatl = [¿]sabeslo tu[?] (Palabras que ordinariamente se suelen dezir en qualquier cosa que se dize, y pregunta: 1, 69)

intla ticmatiz aquin quipie tinechnahuatiquiuh = si supieres quien lo tenga avisame dello (Palabras que se suelen dezir quando preguntan por alguna cosa perdida: 1, 7)

ahmo ticmati titlatequipanoz = no sabes trabajar (Palabras, que comunmente se suelen dezir a un moço quando acude de mala gana à lo que le dizen, ò mandan: 2, 105)

tehuatl ticmati = tu lo sabes (Las palabras mas comunes que se suelen repetir, acusando a alguno, ô algunos de algun delito: 1, 98)

ahmo nicmati cãpa cà = no se adonde està (Diversas palabras que se suelen offrecer dezir, nombrando, preguntando,ó haziendo algunas cosas: 2, 140)

ahmo quimati aquin on = no saben quien es (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 110)

ma huel quimatizquè = no lo pueden saber (Lo que comunme[n]te se suele preguntar, y dezir, en razon de conocer una persona, y saber donde está: 2, 110)

yehhuatl quimati = el lo sabe (Lo que comunmente se suele dezir despidiendose una persona de otra: 2, 135)

yehhuatl quimatí = el lo sabe (Las palabras mas comunes que se suelen repetir, acusando a alguno, ô algunos de algun delito: 1, 98)

ye ticmati in notlanéquiliz in motechcopa = ya sabes la voluntad que te tengo (Palabras de offrecimiento: 1, 50)


PENSAR
Dios quimoyectililiz in campa ahmo ticmattica = Dios lo remediara por donde tu no piensas (Lo que se suele dezir, consolando a alguna persona: 1, 4)

Fuente: 1611 Arenas


Entradas


mati - En: 1547 Olmos_G    mati - En: 1547 Olmos_G    mati - En: 1547 Olmos_V ?    mati - En: 1547 Olmos_V ?    mati - En: 1547 Olmos_V ?    mati - En: 1547 Olmos_V ?    mati - En: 1547 Olmos_V ?    mati - En: 1551-95 Docs_México    mati - En: 1551-95 Docs_México    mati - En: 1551-95 Docs_México    mati - En: 1551-95 Docs_México    mati - En: 1551-95 Docs_México    mati - En: 1551-95 Docs_México    mati - En: 1565 Sahagún Escolio    mati - En: 1571 Molina 1    mati - En: 1571 Molina 1    mati - En: 1571 Molina 1    mati - En: 1571 Molina 1    mati - En: 1571 Molina 1    mati - En: 1571 Molina 1    mati - En: 1571 Molina 2    mati - En: 1571 Molina 2    mati - En: 1571 Molina 2    mati - En: 1571 Molina 2    mati - En: 1571 Molina 2    mati - En: 1571 Molina 2    mati - En: 1580 CF Index    mati - En: 1595 Rincón    mati - En: 1611 Arenas    mati - En: 1611 Arenas    mati - En: 1611 Arenas    mati - En: 1629 Alarcón    mati - En: 1629 Alarcón    mati - En: 1645 Carochi    mati - En: 1645 Carochi    mati - En: 1645 Carochi    mati - En: 1645 Carochi    mati - En: 1692 Guerra    mati - En: 1692 Guerra    mati - En: 1759 Paredes    mati - En: 1759 Paredes    mati - En: 1765 Cortés y Zedeño    mati - En: 1765 Cortés y Zedeño    mati - En: 1780 ? Bnf_361    mati - En: 1780 ? Bnf_361    mati - En: 1780 ? Bnf_361    mati - En: 1780 ? Bnf_361    mati - En: 1780 ? Bnf_361    mati - En: 1780 Clavijero    mati - En: 1780 Clavijero    mati - En: 17?? Bnf_362    mati - En: 17?? Bnf_362    mati - En: 1984 Tzinacapan    mati - En: 1984 Tzinacapan    mati - En: 1984 Tzinacapan    mati - En: 1984 Tzinacapan    mati - En: 1984 Tzinacapan    mati - En: 1984 Tzinacapan    mati - En: 1984 Tzinacapan    mati - En: 2002 Mecayapan    mati - En: 2002 Mecayapan    mati - En: 2002 Mecayapan    mati - En: 2002 Mecayapan    mati - En: 2002 Mecayapan    mati - En: 2002 Mecayapan    mati - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


amo nicmati - En: 1547 Olmos_V ?    aticmatij - En: 2002 Mecayapan    aticmatij - En: 2002 Mecayapan    kimati - En: 1984 Tzinacapan    kimati - En: 1984 Tzinacapan    kitëmati - En: 1984 Tzinacapan    Mati, anic - En: 1571 Molina 2    mati, mo - En: 1551-95 Docs_México    mati, ni - En: 1645 Carochi    mati, nic - En: 1551-95 Docs_México    mati, nic - En: 1645 Carochi    mati, nic - En: 1759 Paredes    máti, nic - En: 1611 Arenas    mati, nic - En: 1629 Alarcón    Mati, nic - En: 1571 Molina 2    mati, nic - En: 1611 Arenas    mati, nic yn tlacuilolli - En: 1551-95 Docs_México    mati, nic-on - En: 1629 Alarcón    Mati, nic. - En: 1780 ? Bnf_361    mati, nic. - En: 1595 Rincón    mati, nino - En: 1645 Carochi    mati, nino - En: 1759 Paredes    Mati, nino - En: 1571 Molina 2    mati, nino - En: 1565 Sahagún Escolio    mati, nino - En: 1611 Arenas    Mati, nino - En: 1780 Clavijero    Mati, nino. - En: 1780 ? Bnf_361    mati, nitla - En: 1551-95 Docs_México    Mati, nitla - En: 1571 Molina 2    Mati, nitla - En: 1780 Clavijero    mati, nitla pesos - En: 1551-95 Docs_México    Mati, nitla. - En: 1780 ? Bnf_361    mati, nocon - En: 1551-95 Docs_México    mati, non - En: 1645 Carochi    Mati, n[i]c. - En: 1780 ? Bnf_361    momati - En: 1984 Tzinacapan    momati - En: 17?? Bnf_362    momati - En: 2002 Mecayapan    momati - En: 2002 Mecayapan    momatia - En: 17?? Bnf_362    nic, mati - En: 1571 Molina 1    nimati - En: 1692 Guerra    nimomati - En: 1692 Guerra    nino, mati - En: 1571 Molina 1    nino, mati - En: 1571 Molina 1    ninomati - En: 1547 Olmos_V ?    ninomati - En: 1571 Molina 1    Ninomati - En: 1571 Molina 2    Ninomati ytla itech - En: 1571 Molina 2    Ninomati. - En: 1780 ? Bnf_361    nite, ma_ti - En: 1571 Molina 1    nitla, mati - En: 1571 Molina 1    nitlamati - En: 1547 Olmos_G    nitlamati - En: 1547 Olmos_G    nitlamati - En: 1547 Olmos_V ?    nitlamati - En: 1547 Olmos_V ?    quimati - En: 2002 Mecayapan    tamati - En: 1984 Tzinacapan    tëmati - En: 1984 Tzinacapan    ytech ninomati - En: 1547 Olmos_V ?    

Traducciones


no saver - En: 1547 Olmos_V ?    ¡quién sabe! - En: 2002 Mecayapan    ¡quién sabe! (lit.: no sabemos) - En: 2002 Mecayapan    Saber, darse cuenta, oler, sentir. - En: 1984 Tzinacapan    Decidir, mandar - En: 1984 Tzinacapan    Tener precaución con la gente. - En: 1984 Tzinacapan    III-11, VI-145, IX-75 - En: 1580 CF Index    ¡de plano! - En: 2002 Mecayapan    Saber - En: 1765 Cortés y Zedeño    Aprovechar, ô saber - En: 1765 Cortés y Zedeño    v.t. tla-., / connaître. / savoir. / ressentir. / penser à. / contrôler. / avec préf. objet défini, mais sans objet exprimé, être conscient. / avec préf. objet indéfini tla-. et un locatif, éprouver les émotions propres à un lieu, faire l'épreuve de. / v.t. tê-., - En: 2004 Wimmer    Saber - En: 1984 Tzinacapan    ignorar algo. preterito: aonicma. vel. amo onicma. - En: 1571 Molina 2    saberse - En: 1551-95 Docs_México    pensar / saber - En: 1645 Carochi    saber / conocer / [saber] / decir y declarar lo que es público y notorio / parecer a / parecerle a / quedar en el albedrío de / querer / saber acerca de / saber la verdad / saberlo por tal / ser la verdad y lo que sabe / ser voluntad de / tenerse noticia de - En: 1551-95 Docs_México    saber / parecerle a uno (con N incorporado) / estimar (con N incorporado) / ïpan ~, tener una cosa por otra / juzgar (con N incorporado) / ïpan ~, considerar / chico~, sospechar / pensar / sentir / tener juicio - En: 1645 Carochi    saber / tener por - En: 1759 Paredes    saber - En: 1611 Arenas    sentir / pensar en / alcanzarle a alguien - En: 1629 Alarcón    saber algo. pre: onicma. - En: 1571 Molina 2    saber / pensar - En: 1611 Arenas    no saber firmar - En: 1551-95 Docs_México    ir a saber - En: 1629 Alarcón    Saber como quiera. - En: 1780 ? Bnf_361    saber. - En: 1595 Rincón    parecerle / pensar / àquën momati, desvergonzado / entender / hallarse bien en alguna parte - En: 1645 Carochi    parecer a / acostumbrarse a / parecerle a - En: 1759 Paredes    pensar dubdando si sera assi o no o encarniçarse. pre: oninoma. - En: 1571 Molina 2    pensar, pt. oninoma. oninomat. (65) - En: 1565 Sahagún Escolio    pensar - En: 1611 Arenas    Pensar. Item, Hallarse bien en alguna parte .... - En: 1780 Clavijero    Pensar con opinion, ó barruntar. - En: 1780 ? Bnf_361    saber - En: 1551-95 Docs_México    contrahazer a otros, o dezir gracias y donaires o traçar algo. pret: onitlamat. - En: 1571 Molina 2    Saber - En: 1780 Clavijero    saber [el pago en pesos] - En: 1551-95 Docs_México    Saber como quiera. - En: 1780 ? Bnf_361    saber - En: 1551-95 Docs_México    saber el camino para alguna parte - En: 1645 Carochi    Saber, ó sentir algo. - En: 1780 ? Bnf_361    Hallarse, acostumbrarse. - En: 1984 Tzinacapan    Acostumbrarse à algo, esto es avituarse tambien - En: 17?? Bnf_362    hallarse, acostumbrarse; haber - En: 2002 Mecayapan    hallarse, acostumbrarse; haber - En: 2002 Mecayapan    Hallarse bien en una parte - En: 17?? Bnf_362    saber como quiera. - En: 1571 Molina 1    yo se - En: 1692 Guerra    yo me allo - En: 1692 Guerra    pensar con opinion. - En: 1571 Molina 1    barruntar. - En: 1571 Molina 1    pensar ser asi o asi - En: 1547 Olmos_V ?    encarniçarse. - En: 1571 Molina 1    pienso, o sospecho. preterit: oninoma - En: 1571 Molina 2    aficionarse, o acostumbrarse a alguna cosa. prete: ytla itech oninoma. - En: 1571 Molina 2    Encarnizarse. - En: 1780 ? Bnf_361    menospreciar. - En: 1571 Molina 1    saber como quiera. - En: 1571 Molina 1    saber - En: 1547 Olmos_G    saber o sentir algo - En: 1547 Olmos_G    saver - En: 1547 Olmos_V ?    saber - En: 1547 Olmos_V ?    saber; calar (fig.) - En: 2002 Mecayapan    Recuperar el sentido - En: 1984 Tzinacapan    preocuparse, darse cuenta que alguien habla de sí - En: 1984 Tzinacapan    vsar - En: 1547 Olmos_V ?    

Textos en Temoa

61v 386

mati tleyn ye anquitta cuix anquicaquia i ye huecauh cuix amechilhuica amonahuan in amottahuan in tlahtolli tleyca in ahmo anquintlacamati in Padreme cuix antemiqui cuix ancochitlehua In axcan ma oc onquiça ma oc ontlami in tequitl in tlacoyotl in itloctzinco inahuactzinco in ipalnemohuani in icelteutl in Dios