Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

huallauh 

Paleografía: HUALLAUH
Grafía normalizada: huallauh
Tipo: _v.i._
Traducción uno: v.i., venir.
Traducción dos: v.i., venir.
Diccionario: Wimmer
Contexto:huâllâuh > huâllah.
*£ v.i., venir.
Le présent pluriel est huâlhuih.
Esp., venir hacia aca (M).
" niman ic huâlpêuhqueh, huâllahtiyahqueh ", alors ils se remirent en chemin, ils se rapprochèrent. Launey II 282.
" niman ic huâllahqueh in âxcân ye oncân mihtoa tenôchtitlan mexihco ", alors ils vinrent à l'endroit qui maintenant s'appelle Tenochtitlan Mexico. Launey II 282.
" tlâ xihuâllâuh ", viens.
" inic ôppa huâllahqueh yehhuâtl in don hernando cortes ", ainsi, une deuxième fois ils sont venus, avec lui, avec Don Hernando Cortès. Sah 12, 11.
" huehca huâllâuh xiuhtomolli ", la pierre précieuse xiuhtomolli vient de loin.
Cod Flor XI 178v = ECN9,210.
" in nanacaceh Chillôcân huâllâuh ", le nanacaceh vient de Chillocan.
Cod Flor XI 141r = ECN9,142.
" oncân mihtoa in quênin ahcico in achto âcalli huâllah ", où on dit comment le premier bateau qui vint arriva - in which it is told how the first boat which came arrived. Sah12,5.
" in ôittôqueh in âquihqueh ôhuâllahqueh ilhuicaâtênco ", quand on apeçut ceux qui venaient sur le rivage - when were seen those who came to the seashore. Sah12,5.
" in ayamo huâlhuih españoles ", avant que les Espagnols ne viennent - before the Spaniards had come. Sah12,1.
" quimilhuihqueh acamihqueh câmpa ôhuâllahqueh can amochân ", ils leur ont dit : qui êtes vous ? d'où venez vous ? où est votre demeure ? - they said to them: 'Who are you? Whence have you come? Where is your home?'. Sah12,5.
" in ihcuâc ôquicâc întlahtôl in yehhuântin in quittaqueh âcalli in achto huâllah ", quand il entendit les récits de ceux qui avaient vu le navire venu en premier. Sah12,9.
" câmpa anhuâllahqueh ", d'où venez-vous? Sah12,i3.
" ca ye îxquich inic tihuâllahtiyahqueh totêcué ", c'est bien là tout, avec quoi nous sommes venus, oh! notre seigneur! Rencontre avec Cortès. Sah12,15.
" ca ôhuâllahqueh in tiquimmotîtlani âtl ihtic ", voici que sont arrivés ceux que tu as envoyé au beau milieu de l'eau. Sah12,18.
F.Karttunen transcrit huâllauh. Mais range ce terme sous le radical huâlla. Cf. le nom d'action huâllaliztli.
Fuente: 2004 Wimmer


Entradas


huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1551-95 Docs_México    huallauh - En: 1565 Sahagún Escolio    huallauh - En: 1565 Sahagún Escolio    huallauh - En: 1571 Molina 1    huallauh - En: 1571 Molina 2    huallauh - En: 1580 CF Index    huallauh - En: 1580 CF Index    huallauh - En: 1580 CF Index    huallauh - En: 1611 Arenas    huallauh - En: 1611 Arenas    huallauh - En: 1629 Alarcón    huallauh - En: 1645 Carochi    huallauh - En: 1645 Carochi    huallauh - En: 1780 ? Bnf_361    huallauh - En: 1780 Clavijero    huallauh - En: 17?? Bnf_362    huallauh - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


hoallauh - En: 1580 CF Index    hualcauh - En: 17?? Bnf_362    huallauh, ni - En: 1551-95 Docs_México    huallauh, ni - En: 1611 Arenas    huallauh, ni - En: 1565 Sahagún Escolio    huallauh, ni - En: 1629 Alarcón    Huallauh, ni - En: 1780 Clavijero    hualla[uh] - En: 1551-95 Docs_México    hualla[uh], ni - En: 1551-95 Docs_México    hualla[uh], ni - En: 1611 Arenas    hual[l]a[uh] - En: 1551-95 Docs_México    huällauh, 3ª - En: 1645 Carochi    huällauh, ni - En: 1645 Carochi    ni, vallauh - En: 1571 Molina 1    oallauh - En: 1580 CF Index    ualauh, ni - En: 1551-95 Docs_México    uala[uh], ni - En: 1551-95 Docs_México    uallauh, ni - En: 1551-95 Docs_México    Uallauh,ni - En: 1780 ? Bnf_361    ualla[uh], ni - En: 1551-95 Docs_México    vallauh - En: 1565 Sahagún Escolio    vallauh - En: 1580 CF Index    Vallauh, ni - En: 1571 Molina 2    

Traducciones


IX-81 - En: 1580 CF Index    venir - En: 17?? Bnf_362    venir - En: 1551-95 Docs_México    v.i., venir. - En: 2004 Wimmer    venir / (a)parecer / estar - En: 1551-95 Docs_México    venir / volver / volver a - En: 1611 Arenas    venir acá, pt. oniualla (16) - En: 1565 Sahagún Escolio    venir / venir en ayuda a - En: 1629 Alarcón    Venir - En: 1780 Clavijero    venir - En: 1551-95 Docs_México    parecer / venir / aparecer / parecer presente - En: 1551-95 Docs_México    venir - En: 1611 Arenas    venir - En: 1551-95 Docs_México    venir (auxiliar) - En: 1645 Carochi    venir - En: 1645 Carochi    venir. - En: 1571 Molina 1    II-52, III-17 20 25 27, IV-19 37, VI-7 107 215 224, VII-14(6) 15, IX-65, X-169, XI-6 28 29 32(2) 34 35 36(2) 37(2) 38 52 144 189 - En: 1580 CF Index    venir - En: 1551-95 Docs_México    venir - En: 1551-95 Docs_México    venir / parecer - En: 1551-95 Docs_México    Venir - En: 1780 ? Bnf_361    venir - En: 1551-95 Docs_México    venir, pt. oniualla. (3) - En: 1565 Sahagún Escolio    VII-69(5) 71 73, XI-34 38 189 247, XII-114 - En: 1580 CF Index    venir haziaca. prete: oniualla. - En: 1571 Molina 2    

Textos en Temoa

53v 1066

Yn otépeuh Axayaca nohuian Matlatzinco Malinalco Ocuillan Tequaloya Xôcotitlan mlviii nican ohualquiçaco Xiquipilco oncan oquimetzhuitec ce otomitlmlix ytoca Tlilatl auh in oahcico quimilhui icihuahuan xitlacencahuacan in maxtlatl in tilmatli etcetera mlx Anquimacazque amoquichui oquinenotzallanmlxi ma huallauh yn otomitl yn onechmetzhuitecmomauhtihtica in otomitl quittoa anca ye nechmictizque quihualhuica in huepantli in tlaxipehualli in maçatl ic quitlapaloco in Axaya momauhtitihuitz auh çan oquitlauhtique yn icihuahuan Axayaca  

1066. Por todas partes hizo conquistas Axayácatl en Matlatzinco, en Malinalco, en Ocuillan, en Tecualoyan, en Xocotitlan. Aquí vino a salir en Xiquipilco, allí lo golpeó en la pierna un otomí, su nombre era Tlílatl. Y vino éste a acercarse, dijo a sus mujeres: “Preparad un braguero, una capa, se los daréis a vuestro señor.”mlxii Axayácatl exclamó: "Que venga el otomí, el que me hirió en la pierna". ± Tuvo miedo el otomí, dice "ya me matarán." Trae un grueso madero, un venado desollado, con esto vino a saludar a Axayácatl, viene espantado. Y sólo sus mujeres hicieron súplica a Axayácatl. ±