Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

xiuhpilli 

Paleografía: xiuhpilli
Grafía normalizada: xiuhpilli
Traducción uno: gran principe
Traducción dos: gran principe
Diccionario: Alarcón
Contexto:GRAN PRINCIPE
§ Tla xihuallauh, tlamacazqui chiucnauhtlatetzotzonalli; tlè ticmati? ma on-èheualo ma on nitlatilo yc omochiuhqui, yn yahualiuhqui ma on-mehua, ma on motlati yn tlacoquautli [¿tlacocuahuitl?]. Ma nechelehuiti, ca àmo niyollo, ca àmo nezço, ca àmo nitlapallo. Tlamacazqui xoxouhqui tlamacazqui, tlè ticmati, ye tehuan tiaz? Tla xihuiqui, tlamacazqui nanahuatzin, xiuhpilli, can mach yn tictlalia yn chiucnauhtlatecapanilli, chiuhnauhtlatlatetzotzonalli. §
Y tu espiritado (al piciete) nueue vezes golpeado, como te des jindas? (¿?) quitense ya y escondanse y ocultense los instrumentos de los lazos; quitense y escondanse y quemense el resto de los palos y madera encantada, no sea que algo de esto me offenda: adviertase que no soy viuiente, no tengo sangre ni otro humor./ Y vos espiritado, verde deydad, que descuydado que estays pues conmigo, aueys de ir. Y tu diuino sol, el que antes eras buuoso, gran principe muestrame al siete vezes golpeado, al nueue vezes aporreado.
(II, 8 Del encanto y conjuro que se vsan para caçar venados con lazos y las grandes supersticiones que en esto enbueluen, (213-5))

Fuente: 1629 Alarcón
Notas: uh-- u$--


Entradas


xiuhpilli - En: 1598 Tezozomoc    xiuhpilli - En: 1629 Alarcón    xiuhpilli - En: 2004 Wimmer    

Descomposición


xiuh-pil-li

Palabras


xiuh    xiuhallacatla    xiuhamatl    xiuhamolli    xiuhananacaztli    xiuhapalli    xiuhapalquechol    xiuhapaltic    xiuhatlapalli    xiuhatlatl    xiuhayatl    xiuhcac    xiuhcacco    xiuhcacque    xiuhcactli    xiuhcahua    xiuhcahuitl    xiuhcalco    xiuhcalihui    xiuhcalihui, tla    


(noch)palli    aachtli    aactiyaliztli    aamoxtli    aapilolli    aaztli    abril metztli    ac teotl ac mahuiztli    ac tlacatl ac mahuiztli    acacampaxoliztli    acachapoli    acachichictli    acachto tonalli    acacitli    acacpalli    acacuextli    acahualchictli    acahualli    acahuitztli    acahuiztli    


xiuhamolli    xiuhananacaztli    xiuhapalli    xiuhatlapalli    xiuhcactli    xiuhcalihuiliztli    xiuhcalli    xiuhcaltiliztli    xiuhchimalli    xiuhcoanahualli    xiuhcoatempilolli    xiuhcoyolli    xiuhcoyolmaquiztli    xiuhhuapalcalli    xiuhhuatzolli    xiuhhuilzolli    xiuhhuitzilli    xiuhhuitzolli    xiuhicpalli    xiuhmacopilli    

Traducciones


gran principe - En: 1629 Alarcón    Prince de turquoise. - En: 2004 Wimmer    señor de los tiempos y berano / dios de los campos y berduras *AD - En: 1598 Tezozomoc    

Glifos en Tlachia

VALERIANO - 376_10r

Glifo - 376_10r_21

Lectura: xiuhpilli


Morfología: muchacho precioso

Descomposicion: xiuh-pil-li

Cita: xiuhpilli

https://tlachia.iib.unam.mx/glifo/376_10r_21

xiuhpilli 

Paleografía: XIUHPILLI
Grafía normalizada: xiuhpilli
Tipo: r.n.
Traducción uno: Prince de turquoise.
Traducción dos: prince de turquoise.
Diccionario: Wimmer
Contexto:xiuhpilli Prince de turquoise.
" xiuhpilli cuâuhtlehuanitl " l'un des titre du Soleil - eine für die Sonne übliche Bezeichnung.
Dyckerhoff 1970,297.
Cf. aussi l'apocope xippil.
Form: sur pilli morph.incorp. xihu-(i)-tl.

Fuente: 2004 Wimmer

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/76346

VALERIANO - 376_10r

Elemento: michcoyolli


Sentido: anzuelo de pescar

Valor fonético: pilli

https://tlachia.iib.unam.mx/elemento/05.13.13

michcoyolli 

Paleografía: MICHCOYOLLI
Grafía normalizada: michcoyolli
Tipo: r.n.
Traducción uno: Hameçon, tout instrument pour prendre du poisson.
Traducción dos: hameçon, tout instrument pour prendre du poisson.
Diccionario: Wimmer
Contexto:michcoyolli Hameçon, tout instrument pour prendre du poisson.
Form: sur coyolli, morph.incorp. mich-in.

Fuente: 2004 Wimmer

Gran Diccionario Náhuatl [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [29-08-2020]. Disponible en la Web http://www.gdn.unam.mx/contexto/54773

Tlachia [en línea]. Universidad Nacional Autónoma de México [Ciudad Universitaria, México D.F.]: 2012 [ref del 05-05-2024]. Disponible en la Web https://tlachia.iib.unam.mx/datos-glifos/xiuhpilli