Buscar:  
Diccionarios:
Alarcón
Arenas
Bnf_361
Bnf_362
Bnf_362bis
Carochi
CF_INDEX
Clavijero
Cortés y Zedeño
Docs_México
Durán
Guerra
Mecayapan
Molina_1
Molina_2
Olmos_G
Olmos_V
Paredes
Rincón
Sahagún Escolio
Tezozomoc
Tzinacapan
Wimmer
Palabra: Palabra exacta  Inicio Cualquier parte
En: Náhuatl Grafía normalizada Traducción
Resultados

toca 

Paleografía: toca, ni
Grafía normalizada: toca
Prefijo: ni
Tipo: v.i.
Traducción uno: sembrar / labrar
Traducción dos: sembrar / brar
Diccionario: Docs_México
Contexto:SEMBRAR
§ Ylhuiloc yn testico cuix ica oncan otiquitac y Bernardino ma oncan elimiqui anozo ye toca anozo pisca quito yn testico ayc oniquitac zan mochipa yeuatl oniquitac yn Uitznauatl ya ysquich y nicmati yniquineltili yn itlatol quitlali ymachiyo. §
Fue preguntado este testigo si vido al dicho Bernardino cojer alguna sementera o sembrar o cultivar en las dichas tierras ; dixo que no mas de al dicho Pablo Huitznahu[a]tl y esto sabe y no mas y porque se le dé credito hizo aqui su señal.
(Información de Pablo Uitznauatl y sus testigos Pedro Tocuiltecatl, Agustín Tecpanecatl, Francisco Zouaylacatz y Pablo García, habitantes de Tolpetlac .[1558], [51])

§ Quimolhuili yn juez quenin ticmati yn ipanpa tlalli quito yn testico y nicmati ya cenpoualxiuh oncastoli ypan nauhxiuitl yn macoc y Nauatlatouatzin yn quipiyaya yn Nauatlatouatzin matlacxiuhtica yn oquipiyaya tlali auh in iquac omiqui y Nauatlatouatzin niman ya quipiya yn ipiltzin ytoca Coyotzitzilcatzin yn oquipiyaya tlalli macuilxiuhtica yn iquac omiqui Coyotzitzilcatzin nima ya quipiya yn tlalli yn ascan Martin Olin mochipa oncan tiquita elimiqui toca quipisca ynic uel nicmati notepanecapa mochipa oncan tlatequipanoua. §
Preguntole el juez ques lo que sabia cerca de las tierras dixo que lo que sabe es[un renglon roto]? [hace 39 años se las dieron a Nauatlatouatzin quien las tuvo 10 años y cuando murio Nauatlatouatzin] las tubo su hijo [llamado Coyotzitzilcatzin] y las tubo cinco años y despues que murio Coyotzitzilcatzin tiene las tierras Martin Olin porque lo ven alli de contino las siembra y coxe porque esto se y es ansi porque esta junto a las tierras myas con las suyas de contino los veo trabaxar alli.
(Información tomada por el juez de residencia Lucas García a Domingo Tlanauaua, habitante de Tecpantzinco, a Pedro Topancouatl, habitante de Moyotlan, a Alonso Tlapixqui habitante de Tecpantzinco. Año 1557, [18])

§ Necoc cenpoualli yn inemac Nauatlatouatzin in Iuitzin uel uecauhtica yn quimopiliyaya auh in iquac omoqui y Nauatlatouatzin no uecaohtica yn quipiyaya yn ipiltzin ytoca Sochilama auh y ya ysquich cauitl yeuan quipia yn Martin Olin yuan Andres yuan Ynes mochipa oncan toca pisca yuan yn ascan yeuantin quitocaque auh yeuantin otecenpixcaque yn Luys Yaotl Miguel Sochique. §
Quarenta brazas en quadra y son [las que le fue dado en suerte] a Nauatlatoasin Yuitsin y las tubo mucho tiempo y despues que fue muerto Nauatlatoasin las tubo mucho tiempo su hijo que se llama [Xuchi] Ylama y todo el tiempo las a tenido y tiene Martin Olin y tambien Andres [e] Ynes y las siembra y coxe de contino y agora las han sembrado y las coxieron Luis Yautl y Miguel Suchiquen.
(Información tomada por el juez de residencia Lucas García a los que estaban trabajando en la tierra llamada Tolpan, junto al río Apepetzatl, Año 1557, [4])


LABRAR
§ Ylhuiloc yn testico cuix ica onca otiquitac yn Bernardino yn ineuan monamiqui yn Pablo yn ma onca elimiqui anozo toca quito yn testico ayc ma onca oniquitac ma za no niztlacatiz ynic quineltili yn itlatol quitlali ymachiyo. Lucas Garcia nispan mochiuh Feliciano de Niza. §
Fue preguntado si vido alguna vez al dicho Bernardino [que contiende con Pablo] cultivar o labrar o sembra[r] en las dichas tierras ; dixo que no, quel no quería decir mentira y porque se dé crédito [F. 250v] a lo que dicho tiene hizo aqui su señal. [Lucas Garcia. Se hizo Ante mí, Feliciano de Niza] E yo Pedro Moreno Cendejas ynterprete desta audiencia real lo trasunte por mandado del muy magnifico señor el doctor Brado y lo saque segun como en el original esta y asegun mi entender ba bien y fielmente sacado y asi lo juro a dios y a esta cruz y lo firmé de mi nonbre. Pedro Moreno Cendejas [rúbrica]
(Información de Pablo Uitznauatl y sus testigos Pedro Tocuiltecatl, Agustín Tecpanecatl, Francisco Zouaylacatz y Pablo García, habitantes de Tolpetlac .[1558], [54])

Fuente: 1551-95 Docs_México
Notas: Esp: la--


Entradas


toca - En: 1547 Olmos_V ?    toca - En: 1547 Olmos_V ?    toca - En: 1547 Olmos_V ?    toca - En: 1551-95 Docs_México    toca - En: 1551-95 Docs_México    toca - En: 1551-95 Docs_México    toca - En: 1551-95 Docs_México    toca - En: 1551-95 Docs_México    toca - En: 1551-95 Docs_México    toca - En: 1551-95 Docs_México    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 1    toca - En: 1571 Molina 2    toca - En: 1571 Molina 2    toca - En: 1571 Molina 2    toca - En: 1571 Molina 2    toca - En: 1580 CF Index    toca - En: 1595 Rincón    toca - En: 1595 Rincón    toca - En: 1611 Arenas    toca - En: 1629 Alarcón    toca - En: 1629 Alarcón    toca - En: 1645 Carochi    toca - En: 1645 Carochi    toca - En: 1645 Carochi    toca - En: 1692 Guerra    toca - En: 1765 Cortés y Zedeño    toca - En: 1765 Cortés y Zedeño    toca - En: 1765 Cortés y Zedeño    toca - En: 1765 Cortés y Zedeño    toca - En: 1765 Cortés y Zedeño    toca - En: 1765 Cortés y Zedeño    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1780 ? Bnf_361    toca - En: 1984 Tzinacapan    toca - En: 1984 Tzinacapan    toca - En: 1984 Tzinacapan    toca - En: 2002 Mecayapan    toca - En: 2002 Mecayapan    toca - En: 2002 Mecayapan    toca - En: 2002 Mecayapan    toca - En: 2004 Wimmer    

Paleografía


-toca - En: 1551-95 Docs_México    -tuca - En: 1551-95 Docs_México    kitoka - En: 1984 Tzinacapan    kitoka - En: 1984 Tzinacapan    ni, toca - En: 1571 Molina 1    nimotoca - En: 1692 Guerra    nino, toca - En: 1571 Molina 1    nite, toca - En: 1571 Molina 1    nite, toca - En: 1571 Molina 1    nite, toca - En: 1571 Molina 1    nite, toca - En: 1571 Molina 1    nite, toca - En: 1571 Molina 1    nitlatoca - En: 1547 Olmos_V ?    nitlatoca - En: 1547 Olmos_V ?    nitoca - En: 1547 Olmos_V ?    Nitotoca. - En: 1780 ? Bnf_361    quitoca - En: 2002 Mecayapan    quitôca - En: 2002 Mecayapan    Tatoca - En: 1765 Cortés y Zedeño    tatoka - En: 1984 Tzinacapan    toca tlaxuiztli - En: 1571 Molina 1    tôcâ' - En: 2002 Mecayapan    toca' - En: 2002 Mecayapan    toca, mo - En: 1551-95 Docs_México    toca, ni - En: 1551-95 Docs_México    toca, nic - En: 1551-95 Docs_México    toca, nic - En: 1645 Carochi    tòca, nic - En: 1611 Arenas    toca, nic - En: 1629 Alarcón    toca, nic-on - En: 1629 Alarcón    toca, nino - En: 1551-95 Docs_México    Toca, nino - En: 1571 Molina 2    toca, nite - En: 1551-95 Docs_México    tóca, nitë - En: 1645 Carochi    Toca, nite - En: 1571 Molina 2    Toca, nitla - En: 1571 Molina 2    Totoca - En: 1571 Molina 2    Totoca - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca, ni - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca, ni - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca, nite - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca, nite - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca, nite - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca, nite - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca, nite - En: 1780 ? Bnf_361    Totoca, nonte - En: 1780 ? Bnf_361    to_ca - En: 1571 Molina 1    töca, nic - En: 1645 Carochi    

Traducciones


llamado (nombre de) / llamarse (nombre de) / que se llama (nombre de) / el dicho (nombre de) / [nombre (de alguien)] / [llamarse] (nombre de) / que se dice (nombre de) / decirse (nombre de) / que es (nombre de) / decirse llamar (nombre de) / llamada (nombre de ) / llamado (de nombre) / que se dice [ - En: 1551-95 Docs_México    llamado - En: 1551-95 Docs_México    Corretear - En: 1984 Tzinacapan    Sembrar - En: 1984 Tzinacapan    sembrar como mayz o hauas o cosas semejantes. - En: 1571 Molina 1    yo me llamo - En: 1692 Guerra    enterrarse. - En: 1571 Molina 1    perseguir y lleuar de vé[n]cida alos enemigos. - En: 1571 Molina 1    soterrar muerto. - En: 1571 Molina 1    sepultar; busca enterrar. - En: 1571 Molina 1    enterrar muerto. - En: 1571 Molina 1    esequias hazer. - En: 1571 Molina 1    soterrar o senbrar - En: 1547 Olmos_V ?    sembrar o soteRar - En: 1547 Olmos_V ?    sembrar - En: 1547 Olmos_V ?    Doliente estar de grave enfermedad. - En: 1780 ? Bnf_361    seguir, ir tras de - En: 2002 Mecayapan    sembrar, enterrar, plantar [pret.: quitõ' o quitôga'] - En: 2002 Mecayapan    Plantar los arboles - En: 1765 Cortés y Zedeño    Saber correr - En: 1984 Tzinacapan    VI-51, VII-7, X-41, XII-13 31 - En: 1580 CF Index    toca > toca-. / v.t. tê-., suivre, poursuivre quelqu'un. / v.t. tla-., suivre (un chemin, une direction), traverser (une étendue). / v.réfl. mo-., prétendre être..., feindre d'être... / tôca > tôca-. / v.t. tla-., semer quelque chose à la main, planter. / v.t. tê-. ou tla-., - En: 2004 Wimmer    Sembrar - En: 1765 Cortés y Zedeño    Enterrar - En: 1765 Cortés y Zedeño    Trasponer plantas - En: 1765 Cortés y Zedeño    Soterrar muerto sepultar - En: 1765 Cortés y Zedeño    Seguir - En: 1765 Cortés y Zedeño    sembrar o enterrar (agudo en la pr]I[mera]) - En: 1595 Rincón    seguir a alguno (breue en la pr]I[mera]) - En: 1595 Rincón    encordio otro. - En: 1571 Molina 1    nombre - En: 2002 Mecayapan    araña - En: 2002 Mecayapan    entierro / estar enterrado / sepultar - En: 1551-95 Docs_México    sembrar / labrar - En: 1551-95 Docs_México    sembrar - En: 1551-95 Docs_México    parecerle a uno sin fundamento algo (con N incorporado) / presumir o suponer (con N incorporado) / fingir (con verbal incorporado) - En: 1645 Carochi    enterrar - En: 1611 Arenas    seguir / ir siguiendo a / seguir un camino / sembrar - En: 1629 Alarcón    ir en compaña de - En: 1629 Alarcón    enterrar / enterrar el cuerpo de alguien / enterrarse / ser enterrado / ser sepultado - En: 1551-95 Docs_México    enterrarse. pre: oninotocac. - En: 1571 Molina 2    correr a - En: 1551-95 Docs_México    seguir a alguien / echar de [un lugar] / ir tras alguien - En: 1645 Carochi    enterrar a otro, o seguir a alguno. pret: onitetocac. - En: 1571 Molina 2    sembrar algo a mano asicomo pepitas, calabaças, melones, pepinos, ocosa semejá[n]te, o soterrar algo. preter: onitlatocac. - En: 1571 Molina 2    correr el agua, o viento, o auer gran pestilencia. prete: ototocac. - En: 1571 Molina 2    Raudal agua que va recia - En: 1780 ? Bnf_361    Correr el agua - En: 1780 ? Bnf_361    Estar mucho malo quasi ante la muerte - En: 1780 ? Bnf_361    Correr ligeramente - En: 1780 ? Bnf_361    Despedir a otro con enojo, echandole de casa - En: 1780 ? Bnf_361    Echar à otro de casa - En: 1780 ? Bnf_361    Desterrar à otro - En: 1780 ? Bnf_361    Echar à puertas ò perseguir à otro - En: 1780 ? Bnf_361    Echar de - En: 1780 ? Bnf_361    Visitar à menudo - En: 1780 ? Bnf_361    toca de muger o tocado. - En: 1571 Molina 1    enterrar / sembrar - En: 1645 Carochi    

Textos en Temoa

14v 219

Çan itlatol çan iciehuiz ontlahuiz in toca moquequeloa techahahuilohua nica ayac huelo ayac huelon quilhuiz yn itlatol Ypalnemoani

219. Sólo su palabra, sólo su cansancio habrán de resplandecer. Se burla, juega con nosotros aquí. Nadie puede, nadie puede decir la palabra del Dador de la vida. ±